Opis: Raport przedstawia obecną sytuację działalności wydawniczej w Polsce. Charakterystyczną cechą rynku jest jego ogromna koncentracja - aż 300 wydawnictw jest w posiadaniu 98% udziału na rynku. Co więcej - 35 największych wydawnictw w Polsce ma 75% udziałów w tej branży. W porównaniu z 2013 rokiem (2,68 mld zł) wartość rynku wydawniczego w 2014 roku spadła (2,48 mld zł). Autorzy jako przyczyny takiego stanu rzeczy wymieniają wpływ negatywnej koniunktury gospodarczej i ekonomicznej, wprowadzenie przez MEN bezpłatnych podręczników w szkołach czy błędy w sektorze detalicznym, które spowodowały ogromne zwroty książek do wydawnictw. Pogorszenie sytuacji na rynku wydawniczym zaobserwowano również pod względem średniego nakładu (spadek o 14,5%) i ogólnego nakładu (spadek o 6,5%).

W raporcie przedstawiono również największe wydawnictwa w Polsce z podziałem na ich specjalizacje, listę bestsellerów czy najczęściej tłumaczonych zagranicą polskich pisarzy.

***

Raport zestawia dane statystyczne opisujące stan rodzimego rynku książki w 2014 roku. Dzieli wydawnictwa na kategorie (nieaktywne, małe, średnie, duże) oraz prezentuje ich liczebność i znaczenie rynkowe, charakteryzuje różne przestrzenie dystrybucji książek i same książki (łączne nakłady, liczbę wydanych tytułów), przybliża główne instytucje życia literackiego (nagrody, targi, festiwale, biblioteki), przytacza wyniki badań czytelnictwa, wreszcie przedstawia najchętniej tłumaczonych polskich pisarzy, największe wydawnictwa i listy bestsellerów.

Rynek książki w Polsce to treściwy i przejrzysty dokument – przejrzysty także dzięki prostej, lecz profesjonalnej szacie graficznej i dobremu warsztatowi edytorskiemu. Pewne zarzuty można mieć co najwyżej do sposobu wskazywania źródeł. Czasami podawane są pełne ich opisy, czasami brakuje szczegółów (przykład: „Gazeta Wyborcza”), a czasami nie ma żadnych wiadomości i można tylko domniemywać, że określony zestaw danych pochodzi z jednej z publikacji wskazanych w innych miejscach pliku.

Całe opracowanie nie jest w ścisłym sensie raportem badawczym. To przede wszystkim podsumowanie danych zgromadzonych przez kilka instytucji: Bibliotekę Analiz, Bibliotekę Narodową, w mniejszym stopniu również Polską Izbę Książki oraz dzienniki: „Gazetę Wyborczą” i „Rzeczpospolitą”. Oryginalna zawartość pliku to albo komentarze eksperckie (dotyczące np. przyczyn spadku sprzedaży książek w latach 2010–2014 bądź powodów niskiej wartości rynku e-booków i audiobooków), albo krótkie opisy kluczowych sieci księgarskich, wydawnictw literackich etc. Nie umniejsza to przydatności dokumentu – w jednym miejscu zebrane zostały najważniejsze informacje o polskim rynku książkowym i jest to cenny zasób wiedzy zarówno dla badaczy, jak i dla wszystkich innych osób zainteresowanych tym sektorem wydawniczym.

Stanisław Krawczyk

Zasięg: ogólnopolski

Język: polski

Słowa kluczowe: książka, Instytut Książki, czytelnictwo, rynek książki, biblioteka, sprzedaż