Gra w kulturę. Przemiany pola kultury w erze poszerzenia

Date of publication: 16.10.2025
Author: Agata Bachórz, Cezary Obracht-Prondzyński, Krzysztof Stachura, Piotr Zbieranek - Instytut Kultury Miejskiej (IKM), Gdańsk
Średni czas czytania 2 minutes
print

Celem publikacji "Gra w kulturę..." było zbudowanie obrazu współczesnego pola kultury, motywacji, sposobów uczestnictwa oraz relacji między instytucjami a indywidualnymi uczestnikami kultury w czasach „poszerzenia pola kultury”. Autorzy opisują praktyki oraz przemiany pola kultury w perspektywie jednostek skupiając się na doświadczeniach osób, które uczestniczą w kulturze indywidualnie.

Można w niej znaleźć odpowiedzi na pytania tj.:

  • Jak zmienia się rola uczestnictwa indywidualnego w kulturze wobec przemian instytucjonalnych i technologicznych?
  • Jakie motywacje, wartości i strategie kierują osobami uczestniczącymi „samodzielnie” w kulturze?
  • Jak instytucje kultury reagują na nową topografię pola kultury?

Wybrane wnioski:

  • Współczesne uczestnictwo w kulturze coraz częściej przebiega w trybie sieciowym i elastycznym – osoby działają poza tradycyjnymi instytucjami i łączą różne formy uczestnictwa.
  • Motywacje i wartości uczestników często łączą tożsamościowe aspiracje, potrzebę samodzielności i poszukiwanie sensu kulturalnego.
  • Instytucje kultury stają przed wyzwaniem: zamiast dominować, powinny współdziałać w sieciach i uwzględniać większą liczbę aktorów oraz limit zasobów.
  • Transformacje technologiczne i zmiany w komunikacji (digitalizacja, nowe media) przenoszą ciężar inicjatywy na jednostki i mikro-relacje.

Metodologia:

Zebrany w ramach działań badawczych i analitycznych materiał empiryczny jest różnorodny - oparty na cyklu badań i dotychczasowych materiałach IKM (więcej na str. 6-7 załączonego raportu):

Jak zachęcają autorzy: "(...) grę uznajemy za wdzięczną metaforę, która pozwala rozumieć trajektorie oddziaływań w polu kultury. Niezależnie od tego, czy piszemy o motywacjach do uczestnictwa, różnych typach działań w kulturze, instytucjonalnym krajobrazie kultury czy paradoksach, jakie wynikają z praktykowania kultury, uważamy, że myślenie o tym, że w kulturę się gra, pozwala lepiej rozumieć sens jej uprawiania i doświadczania."