Opis: Raport dostarcza informacji o osobach, które 14 maja 2016 roku stanęły w kolejkach po zakup tanich biletów sprzedawanych w 90 polskich teatrach w ramach akcji promocyjnej Instytutu Teatralnego. Wyniki rozpatrywane są w kontekście danych GUS dotyczących infrastruktury kulturalnej i uczestnictwa w kulturze w 29 miastach, w których przeprowadzono ankietę. Dane te nie pełnią zarazem tylko funkcji pomocniczej, lecz są szeroko analizowane i służą do sformułowania kilku typologii badanych miast.

Próba badawcza została wyłoniona i opisana w sposób bardzo precyzyjny. Włączono do niej 76 teatrów, uwzględniając w doborze rodzaj placówki oraz typ spektaklu; łącznie w sondażu wzięły udział 1463 osoby (raport wskazuje zakładaną i rzeczywistą liczbę respondentów w każdej placówce). Ponadto publikacja zawiera praktyczne wiadomości o sposobie organizacji badania i trudnościach, które pojawiły się podczas jego realizacji. Kwestie te często są pomijane w innych raportach – niesłusznie, gdyż mogą mieć znaczący wpływ na uzyskiwane wyniki, a ponadto ich prezentacja ułatwia innym naukowcom wykonywanie zbliżonych badań. Miłym akcentem są też imienne podziękowania dla wszystkich 70 osób, które przeprowadzały badanie w terenie.

Pewne wątpliwości kompozycyjne budzi wstęp teoretyczny, zawierający szereg definicji opatrzonych przypisami – jest istotny z naukowego punktu widzenia, ale niekoniecznie przystępny dla odbiorców nieakademickich (ogólnie mówiąc, raport wydaje się dość dobrze dostosowany do ich potrzeb). Być może dobrym rozwiązaniem byłoby przeniesienie szczegółowych objaśnień do aneksu. Poza tym jednak układ i dobór treści w dokumencie zdecydowanie zasługuje na uznanie: raport jest szczegółowy, ale nie rozwlekły. Całość nie ma też charakteru deskryptywnego – dane z GUS i z badania kwestionariuszowego konsekwentnie przekładane są na typologie, wnioski oraz rekomendacje (i co istotne, warstwa interpretacyjna nie stanowi osobnej sekcji tekstu, lecz budowana jest stopniowo poprzez omówienia następujące tuż po kolejnych porcjach danych).

Nieco zastrzeżeń można mieć do sposobu podawania informacji o testach istotności statystycznej – wiadomości te są oszczędne (między innymi brakuje miar tzw. wielkości efektu), przez co możliwość interpretowania rezultatów jest ograniczona. Niemniej samo zastosowanie takich procedur analizy danych wyróżnia raport na tle wielu innych podobnych dokumentów, które nie podejmują prób formalnego wnioskowania statystycznego.

Jest to zatem bogate opracowanie, którego nieliczne słabsze strony mają niewielkie znaczenie wobec ogólnej zwięzłości i wartości merytorycznej. To również dokument o dość zróżnicowanej strukturze graficznej (dłuższe partie jednolitego tekstu nie występują tutaj często), co dodatkowo usprawnia czytanie. Cały raport jest zapewne zbyt obszerny i treściwy, aby dokładnie się z nim zapoznać podczas jednorazowej lektury, ale z pewnością warto parokrotnie do niego wracać.

Stanisław Krawczyk

Zasięg: Polska

Język: polski

Słowa kluczowe: Polska, teatr, instytucje kultury, bilet, uczestnictwo w kulturze, dostęp do kultury