Opis: Dziennikarze załamujący ręce nad stanem czytelnictwa w Polsce często zapominają, że współczesna lektura obejmuje nie tylko książki, ale też najróżniejsze inne treści drukowane lub internetowe. Pamiętali o tym natomiast autorzy raportu Jak czytają Polacy?, którzy przeprowadzili jakościowe badanie rozmaitych praktyk lekturowych osób dorosłych – zwłaszcza praktyk podejmowanych przy użyciu technologii cyfrowych.

Pierwsze rozdziały opracowania zawierają przegląd polskiej i anglojęzycznej literatury naukowej poświęconej elektronicznemu czytelnictwu, przegląd raportów badawczych na jego temat (głównie w Polsce, a częściowo w USA i Niemczech) oraz analizę rodzimych wypowiedzi o czytaniu publikowanych w prasie i serwisach społecznościowych. Te trzy syntetyczne fragmenty będą wartościowe dla nauczycieli, bibliotekarek, dziennikarzy, badaczek – wszystkich osób zainteresowanych rzetelną wiedzą, dzięki której można wykroczyć poza stereotypowe przekonania. Warto zwrócić uwagę np. na podrozdział o czytaniu społecznościowym, pokazujący, że lektura nie musi być czynnością indywidualną.

Czwarty i piąty rozdział to relacja z własnego badania jakościowego. Jego pierwszą częścią były dwa wywiady grupowe, w których uczestniczyło w sumie 12 osób zatrudnionych w bibliotekach publicznych z rejonu wrocławskiego i warszawskiego. Rozmowy te wskazały na silną potrzebę szkoleń dla bibliotekarzy w dziedzinach technologii cyfrowych i prawa autorskiego. Autorzy podkreślają też, że różnica między nośnikami nie była dla respondentów bardzo istotna, a elektroniczną formę publikacji tekstów postrzegali raczej jako warunek przetrwania (lub bardziej optymistycznie: szansę rozwinięcia zakresu świadczonych usług) niż jako zagrożenie. W połączeniu z przytoczonymi danymi ilościowymi wyniki wywiadów ukazują biblioteki jako modernizujące się instytucje, ważne dla rozwoju e-czytelnictwa.

W drugiej części badania przeprowadzono 10 wywiadów z intensywnie czytającymi osobami dorosłymi (głównie kobietami z dużych i średnich miast, w wieku od 30 do 60 lat). Uczestników poproszono też o notowanie przez cztery kolejne dni szczegółowych informacji na temat wszystkich dokonywanych aktów lekturowych. Pozwoliło to scharakteryzować różne wymiary doświadczenia lektury i wyodrębnić różne wzorce zachowań czytelniczych.

Jak słusznie zauważają autorzy, wyniki uzyskane w badaniu jakościowym nie mogą być bezpośrednio uogólniane na całą populację Polek i Polaków. Stanowią jednak dobrą podstawę dla dalszych analiz (w tym również badań ilościowych) i świadczą o tym, że pogłoski o śmierci czytelnictwa były mocno przesadzone.