Relacja z 2. dnia Konferencji "Społeczeństwo polskie dziś: samoświadomość, uznanie, edukacja"

Date of publication: 09.12.2016
Średni czas czytania 3 minutes
print

Piątek, 9 grudnia 2016 był drugim dniem ogólnopolskiej interdyscyplinarnej konferencji naukowej „Społeczeństwo polskie dziś: samoświadomość, uznanie, edukacja”, organizowanej przez Narodowe Centrum Kultury i Zakład Metodologii Badań Literackich na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Przyniósł kilkanaście referatów w czterech sesjach: „Społeczeństwo polskie – uznanie”, „Polaków portret własny (w sztuce)”, „W stronę polis” oraz „Problemy etyczne i metaetyczne”.

Relacja z 2. dnia Konferencji "Społeczeństwo polskie dziś: samoświadomość, uznanie, edukacja"
Fot. Katarzyna Chmura 2. dzień Konferencji "Społeczeństwo polskie dziś: samoświadomość, uznanie, edukacja"

W drugim dniu konferencji zatem równie silnie jak i w pierwszym objawiał się jej interdyscyplinarny charakter. Kwestie deficytu „uznania się w jestestwie swoim” społeczeństwa dyskutowane były więc zarówno z punktu widzenia kulturoznawczej analizy publicystyki społeczno-politycznej jak i z perspektywy badań nad podporządkowywaniem delegitymizowanej i redefiniowanej wspólnotowości wobec tryumfującego rachunku ekonomicznego.

Obraz własny Polaków w sztuce omawiany był nie tylko poprzez szereg analiz przypadku z dziedziny poezji czy dramaturgii, nie tylko poprzez przekrojową analizę trendów w jednej z gałęzi sztuki w ostatnim okresie (teatr) ale także poprzez badania nad ciągłością i zmianą – zarówno w odniesieniu do treści tradycji kulturowej (klasycyzm) jak i gatunku artystycznego (w literaturze).

Zagadnienia politologiczne badane były nie tylko z punktu widzenia genezy, rozchodzenia się, podobieństw i różnic pomiędzy doktrynami politycznymi (konserwatyzm, nacjonalizm, radykalizm, napięcie między liberalnym a suwerenistycznym rozumieniem demokracji) ale także od strony analizy czysto prawnej, formalnej, traktatowej (zagadnienie państwa narodowego).

Wreszcie mowa była o komunikacji, języku, znaku – o języku tworzącym wspólnotę, o językowych i psychologicznych elementach mogących rozwijać logikę formalną w stronę logiki praktycznej, o dialogiczności kultury polskiej (dialogiczności wewnętrznej i zewnętrznej) wreszcie o pojęciu wstydu – o wstydzie jako narzędziu zarządzania przeszłością i o meta-wstydzie – narzędziu dyscyplinowania tych którzy kształtowaniem zbiorowej świadomości się zajmują.

Badania naukowe płynące głównym nurtem umacniają się w nim korzystając z gotowego, okrzepłego i uznanego dyskursu. Propozycje z tego głównego nurtu świadomie zbaczające ryzykują narażenie swoich kwestionujących uznane aksjomaty propozycji na krytykę czysto formalną wymierzoną w tworzony dopiero własny język opisu. W zakończonej konferencji na pochwałę zasługuje umiejętne połączenie badawczej niepokorności z dojrzałą formą tworzonego własnego, powiązanego z alternatywnym podejściem aksjologicznym dyskursu.