Opis: Z badania przeprowadzonego przez CBOS na reprezentatywnej próbie wynika, że tegoroczny Konkurs Chopinowski śledziło 29% dorosłych Polaków. Jest to wyraźnie większa grupa, od tej która deklaruje częste słuchanie muzyki klasycznej (10% respondentów), ale mniejsza od wszystkich osób deklarujących słuchanie muzyki klasycznej (47%). Przebieg Konkursu Chopinowskiego najczęściej śledzony był w telewizji (81%), rzadziej w radio (11%) i Internecie (8%). Największą popularność miał koncert finałowy, którego słuchało 2/3 śledzących przebieg Konkursu, czyli 19% dorosłych Polaków.

Ze statystyk Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina wynika z nich, że XVII Konkurs Chopinowski miał 30 mln widzów transmisji, 50 mln wyświetleń przesłuchań, 12 mln odsłon oficjalnej strony konkursu, a interesowali się nim internauci z 218 krajów.

Zasięg: ogólnopolski

Język: polski

Słowa kluczowe: konkurs chopinowski, CBOS, muzyka, muzyka poważna, muzyka klasyczna

O RAPORCIE Z DR KATARZYNĄ WYRZYKOWSKĄ, SOCJOLOGIEM KULTURY, CZŁONKIEM POLSKIEJ RADY MUZYCZNEJ, ROZMAWIAŁ STANISŁAW KRAWCZYK

Stanisław Krawczyk: Dlaczego warto sięgnąć po ten raport?

Katarzyna Wyrzykowska: Konkurs Chopinowski był wydarzeniem kulturalnym, ale też medialnym. Raport pokazuje, że nie miało ono charakteru ekskluzywnego – zainteresowanie konkursem deklarowały również osoby, które rzadko słuchają muzyki poważnej albo nie słuchają jej wcale. To dobra wiadomość dla osób oraz instytucji zajmujących się polityką kulturalną i edukacją kulturalną: konkurs zdobył sobie dość zróżnicowaną publiczność, mimo że wydarzenia kulturalne (nie tylko te związane z muzyką poważną) mają dzisiaj dużą konkurencję, choćby w postaci różnego rodzaju wydarzeń o charakterze bardziej rozrywkowym. Dzięki Internetowi możemy uczestniczyć w obiegu treści kulturowych z całego świata, a to niemała konkurencja dla krajowych inicjatyw.

Ponadto CBOS zwrócił uwagę na to, iż konkurs zbiegł się w czasie z kampanią do wyborów parlamentarnych w Polsce, a w czasie przesłuchań finałowych miały miejsce dwie ważne debaty telewizyjne. Postanowiono więc sprawdzić, czy w walce o uwagę widzów Konkurs Chopinowski przegrywał, czy wygrywał z tymi dyskusjami – i okazało się na przykład, że miłośnicy muzyki poważnej chętniej wybierali konkurs niż debaty, ale też kilkanaście procent z nich dzieliło uwagę między jedną i drugą transmisję.

To ciekawe pytanie, odchodzące od konwencji raportów CBOS i wykraczające poza badane zjawisko w stronę szerszego kontekstu społecznego. Dobrze, że się pojawiło.

A czy raport ma jakieś wady?

Jego słabą stroną jest sprawozdawczość – brakuje nieoczywistych wniosków, głębszej interpretacji wyników i sugestii dla dalszych badań. Nie wskazano chociażby na potencjał edukacyjny i kulturalny związany z Konkursem Chopinowskim, ale też innymi konkursami (Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego również był ważnym wydarzeniem, transmitowanym w telewizji i w internecie).

Wiele do życzenia pozostawia też graficzna strona raportu. Nie jest on długi i nie porusza trudnych, technicznych tematów, ale i jego forma nie zachęca do lektury – choć w porównaniu z poprzednimi opracowaniami nieco poprawiła się kolorystyka.

Czy są jeszcze jakieś zagadnienia, którymi warto byłoby się zająć w takim sondażu? Być może brakowało na to miejsca (pytania o konkurs stanowiły część szerszego badania), ale gdyby nie brakowało, to…?

…to ciekawa byłaby możliwość poznania preferencji muzycznych osób zainteresowanych konkursem. Wiemy o tym, jak często miały kontakt z muzyką poważną, ale ilu było wśród nich ludzi, którzy na co dzień słuchają jazzu, popu, rocka, a może disco polo? Byłoby to istotne dla interpretacji wyników, a także dla edukacyjnego i promocyjnego potencjału Konkursu Chopinowskiego. Interesujące byłoby też – przy wszystkich zastrzeżeniach dotyczących danych deklaratywnych – pytanie o to, czy konkurs zachęcił ankietowanych do częstszego słuchania muzyki poważnej.

Niemniej to dobrze, że CBOS zajął się badaniami Konkursu Chopinowskiego. Trzeba mieć przy tym nadzieję, że badania będą powtarzane przy kolejnych jego edycjach, dzięki czemu uzyskamy ciekawy materiał dla studiów porównawczych.