Ogłaszamy ostatnie w tym roku CFP! Tym razem do „Kultury Współczesnej” 1/2025: Kultura akademicka.

Kultura akademicka kształtowana jest według pisanych i niepisanych założeń: dążenia do prawdy, dzielenia się wiedzą, troski o dobrostan człowieka, poszukiwania głębszych i bogatszych sposobów rozumienia świata. Obecny kryzys w akademii ma wiele przyczyn, które doprowadziły do sytuacji, w której głosy niezadowolenia i krytyczne nie mają odpowiedniej siły przebicia. Nacisk na sukces mierzony wskaźnikami bibliometrycznymi, a także konkurencyjność dokonań sprawiają, że w systemie nauki zagubił się człowiek – zarówno uczony, jak i jego uczeń. Cywilizacja oparta na wiedzy i zależna od technologii wymaga coraz bardziej zalgorytmizowanych działań, rodzi się zatem pytanie: czy w nauce zostaje jeszcze miejsce na myślenie?

Już Florian Znaniecki uważał, że wyjątkowe jednostki, rekrutujące się także ze świata nauki, powinny zapewnić odwrót od materializmu, wolność od konfliktów, rozwój kultury duchowej oraz pielęgnowanie swobody twórczej. Karl Jaspers, obserwując rozwój naukowy w ujęciu historycznym, zaznaczał, że dzięki uniwersytetom społeczeństwo zyskuje świadomość swej epoki. We współczesnej krytyce uniwersytetu wyłaniają się dwa motywy. Po pierwsze przekonanie, że istnieją pewne podstawy kształcenia ogólnego, które jest fundamentem każdej wiedzy specjalistycznej. Po drugie zaś widzenie uniwersytetu nie tylko jako formalnej instytucji, lecz także wspólnoty uczonych i studentów. Oba te motywy są ściśle związane z postulatem zachowania i obrony autonomii uniwersytetu, jego niezależności od sił ekonomicznych, politycznych, światopoglądowych.

Jaka jest więc rola uczonych w tworzeniu kultury akademickiej i takim jej kształtowaniu, aby system nie wchłonął tego, co w nauce wartościowe? Jakie zmiany zapewnią wolność i swobodne działania szkół wyższych? Co jest szansą dla uniwersytetów? W jaki sposób możemy kształtować przyszłość nauki i uczonych, by twórczość i kreatywność nie pozostały „za drzwiami” akademii?

Nabór trwa od 2 do 30 września 2024 roku. Za publikację autor otrzymuje 70 pkt.
Teksty do 40 tys. znaków prosimy nadsyłać na adres: kwartalnik@nck.pl.

Więcej informacji