Od 20 do 28 listopada za sprawą III Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie, zaprojektowanego i zorganizowanego przez Narodowe Centrum Kultury, przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa stanie się stolicą muzyki wielu kultur. Motywem przewodnim tegorocznego festiwalu będzie romantyzm – usłyszymy nie tylko muzykę najwybitniejszych kompozytorów z regionu, reprezentantów szkół narodowych, ale zabrzmią też romantyczne wątki w kompozycjach z XX i XXI wieku. Zaprezentujemy też kilka prapremierowych wykonań dzieł, które powstały na specjalne zamówienie. Dziewięć dni festiwalowych wypełni czternaście wydarzeń, a scenę oddamy m.in. tak znakomitym wykonawcom jak Veriko Tchumburidze, Magdalena Kožená, Olga Pasiecznik, Adam Bałdych, László Fassang, Anu Tali, Tomáš Netopil, Oval.

- W Narodowym Centrum Kultury od lat Europa Środkowo-Wschodnia nas ciekawi i inspiruje. Staramy się odkrywać bogate, a wciąż za mało znane dziedzictwo tego regionu. O jego wyjątkowości stanowi zarówno twórcze nawiązywanie do folkloru i tradycji, jak i możliwość czerpania ze źródła nowych, nieodkrytych wcześniej brzmień, akcentów i interpretacji. Festiwal Eufonie to nasze kolejne bardzo ważne przedsięwzięcie na rzecz zbliżenia kultur krajów naszego regionu, a dla publiczności doskonała okazja do poznawania oraz smakowania środkowo- i wschodnioeuropejskiej różnorodności kulturowej poprzez muzykę, która jest najbardziej uniwersalnym językiem świata. Festiwal tworzy niezwykle cenną przestrzeń spotkania i dialogu.

Można powiedzieć, że tegoroczne Eufonie to romantyczna dusza i pozytywistyczna praca. Robimy wszystko, żeby festiwal się odbył i – mimo ograniczeń i obostrzeń – był ciekawy i na wysokim poziomie. A więc w tym roku to ogromny „pozytywistyczny” wysiłek organizacyjny, wiele zmian, które wdrażamy w odpowiedzi na dynamicznie zmieniające się otoczenie. Koncerty i wydarzenia festiwalowe – a zaplanowaliśmy ich 14 – będą odbywały się na żywo oraz w streamingu.

W zależności od sytuacji w salach koncertowych zostanie wykorzystanych 50% lub 25% (żółta strefa) miejsc na widowni. Zachowamy wszelkie środki ostrożności (dystans, dezynfekcja, oświadczenia). Koncert inauguracyjny będzie transmitowany przez TVP Kultura. Kilka innych retransmitowanych w TVP Kultura i w radiowej Dwójce.

Pamiętamy podczas tegorocznych Eufonii o naszych wielkich kompozytorach: 210. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina, Maestro Krzysztofie Pendereckim, który odszedł od nas kilka miesięcy temu, i Henryku Mikołaju Góreckim, zmarłym przed 10 laty. W związku z prezydencją Polski w Grupie Wyszehradzkiej nie zabraknie muzyki i artystów z Węgier, Czech i Słowacji. – zapowiada prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury.

Podczas Eufonii usłyszymy dzieła kompozytorów oraz interpretacje muzyków z 17 krajów (od Chorwacji po Norwegię na północy i Gruzję na wschodzie, Czechy, Węgry, Słowacja, Ukraina, Estonia, Łotwa, Gruzja, Finlandia, Niemcy, USA, Włochy, Szwajcaria, Francja), 14 solistów,
5 orkiestr, 1 chór, 6 dyrygentów, 2 kwartety. Łącznie ok. 250 artystów. W związku z sytuacją na scenie pojawią się zmniejszone składy orkiestrowe.

Cechą charakterystyczną Eufonii jest różnorodność gatunkowa. Podczas dziewięciu dni festiwalowych zaprezentujemy różne światy muzyczne: klasykę i elektronikę, muzykę romantyczną, ale też dawną i współczesną, tradycyjną i eksperymentalną. Zabrzmi też jazz.

Usłyszymy muzykę polską i środkowo-europejską w interpretacji wybitnych artystów światowego formatu. Na festiwalowych scenach pojawią się uznani twórcy z naszego regionu, a także muzycy z innych krajów, m.in. Stanów Zjednoczonych, Francji, Szwajcarii.

Tegoroczna odsłona festiwalu skupiona będzie wokół okresu romantyzmu, w którym, oprócz nowych form i gatunków, jakże istotne było zainteresowanie przez kompozytorów rodzimym folklorem. Ukierunkowanie na dziedzictwo kultury tradycyjnej poszczególnych krajów najsilniej uwidoczniło się w twórczości przedstawicieli tzw. szkół narodowych. Byli to kompozytorzy,
w których muzyce odzwierciedlała się tożsamość narodowa poprzez odwołania do wydarzeń historycznych czy też wątków ludowych.

Jednym z czołowych kompozytorów wpisujących się w ten nurt, był czeski kompozytor Antonin Dvořák, którego twórczość zabrzmi podczas koncertów festiwalowych. W swoich utworach w niebanalny sposób łączył najwyższy kunszt muzyki symfonicznej z rodzimym folklorem. Z kolei utwory kameralne to inna, jakże ważna, odsłona muzyki XIX wieku. Kompozytorzy z ogromnym upodobaniem oddawali się temu gatunkowi muzyki, tworząc kwartety, kwintety czy pieśni.

W wykonaniu sióstr Pasiecznik – Olgi (sopran) i Natalii (fortepian) usłyszymy pieśni m.in. Jeana Sibeliusa i Mykoły Łysenki, wiodących przedstawicieli szkół narodowych.

Podczas Festiwalu będzie można usłyszeć plejadę artystów europejskich w recitalach solowych i koncertach kameralnych. W tegorocznym programie nie zabraknie również muzyki współczesnej. Aby tradycji stało się zadość, prapremierowo zabrzmi koncert fletowy Pawła Szymańskiego pod jakże wymownym tytułem: „it’s fine, isn’t it?” i w nieoczywistej obsadzie. Z kolei projekt „Monteverdi & Berio” stanowić będzie wyjątkowe połączenie koncertu ze spektaklem teatralnym, przekraczające ramy tzw. wykonań pół-scenicznych. Jest to swego rodzaju barokowy spektakl operowy z jedną śpiewaczką wykonującą partie różnych bohaterów.

Nasze zaproszenie do udziału w festiwalu przyjęli znakomici instrumentaliści, wokaliści, dyrygenci: Magdalena Kožená – mezzosopran (która zaprezentuje się w barokowym repertuarze z towarzyszeniem znakomitej międzynarodowej barokowej orkiestry La Cetra z Bazylei), Olga Pasiecznik ze swą siostrą Natalią (w repertuarze, m. in. ukraińskim), skrzypaczka Veriko Tchumburidze z towarzyszeniem Sinfonii Varsovii pod dyrekcją znakomitego czeskiego dyrygenta, który zadebiutuje w Polsce – Tomaša Netopila, organista z Węgier – László Fassang, Łukasz Długosz – flet, Anu Tali – dyrygentka, znakomita wiolonczelistka francuska – Camille Thomas, której na fortepianie towarzyszy Julien Brocal, czy wreszcie utalentowany czeski pianista Lukáš Vondráček z orkiestrą Filharmonii Narodowej, która poprowadzi Andrzej Boreyko.

Na festiwalowych scenach pojawią się takie zespoły jak: Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach (NOSPR), Sinfonia Varsovia, Orkiestra Filharmonii Narodowej, Słowacka Orkiestra Kameralna Bogdana Warchala, Chór Filharmonii Narodowej.

Tegoroczny Festiwal to również miejsce, aby przypomnieć wielkich polskich kompozytorów, którzy odeszli. Muzyka Maestro Krzysztofa Pendereckiego, który osobiście i muzycznie towarzyszy Eufoniom od początku, podobnie jak przed rokiem zabrzmi podczas finału festiwalu. Dla uczczenia zmarłego w kwietniu Mistrza, zostanie wykonana Sinfonietta nr 3 „Kartki z nienapisanego dziennika”.

Aby uczcić 10. rocznicę śmierci Henryka Mikołaja Góreckiego, usłyszymy Koncert klawesynowy kompozytora w wykonaniu córki Mistrza, Anny Góreckiej, a 27 listopada w klubie Akwarium kwartet Adama Bałdycha – znakomitego skrzypka jazzowego młodego pokolenia, prapremierowo zaprezentuje autorskie interpretacje kwartetów smyczkowych na specjalne zamówienie Narodowego Centrum Kultury.

Podczas Eufonii usłyszymy muzykę wybitnego kompozytora współczesnego, a jednocześnie ulubionego kompozytora Georga Lukasa Györgya Ligetiego. Zagramy też kompozycje Arvo Pärta, Giji Kanczelego, czy rzadko granych rodzimych twórców: Andrzeja Krzanowskiego, czy romantyka Juliusza Zarębskiego.

Tradycyjnie zapraszamy też na koncerty odbiegające od konwencji klasycznej. Poza jazzowym projektem, Eufonie otwierają się na projekty interdyscyplinarne. W tym roku będą to instalacje przestrzenno-dźwiękowe autorstwa amerykańskiego kompozytora Alvina Currana i Anny Zaradny poświęcone dziedzictwu przedwojennych żydowskich kantorów. Będzie też miejsce na koncert elektroniczny, tym razem poświęcony Studiu Eksperymentalnemu Polskiego Radia z udziałem m.in. Markusa Poppa (Oval) i Jacka Sienkiewicza.

Wydarzenia festiwalowe, utrzymane w różnej konwencji, stylistyce i nurtach muzycznych, odbędą się w sześciu lokalizacjach: Filharmonii Narodowej, Teatrze Wielkim – Operze Narodowej, Zamku Królewskim, Klubie Akwarium, Bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela oraz Centrum Kreatywności Targowa.

Festiwal Eufonie organizowany jest przez Narodowe Centrum Kultury ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Mecenasem Festiwalu jest PKN Orlen S.A.

Partnerami Festiwalu EUFONIE są: Filharmonia Narodowa, Instytut Adama Mickiewicza, Teatr Wielki Opera Narodowa, TVP Kultura, Dwójka Polskie Radio, Central European Music Forum, Waves Bratislava.

Nad repertuarem festiwalu czuwa Rada Programowa w składzie: przewodniczący dr Mieczysław Kominek, Ewa Bogusz-Moore, dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, Olga Smetanowa, Aleksandra Jagiełło-Skupińska i Marek Horodniczy.

Dyrektorem Festiwalu jest prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor NCK.