Opis: Autorzy raportu starają się odpowiedzieć na pytanie o dostępność technologii cyfrowych w świetlicach polskich szkół. Wskazują na obecność, ale też niewielką liczbę komputerów podłączonych do internetu; na brak urządzeń mobilnych; a także na niekorzystne podejście wychowawców, którzy nie rozpatrują możliwości rozszerzenia zakresu stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych. Autorzy diagnozują również ogólniejsze problemy związane ze świetlicami, takie jak zbyt mała powierzchnia, hałas, brak ścisłych standardów określających obowiązkowe wyposażenie świetlic tudzież niski status społeczny wychowawców.

Zagadnienia związane ze świetlicami zostały ukazane wielostronnie. Raport opisuje prawną podstawę funkcjonowania świetlic, przytacza wyniki innych diagnoz i działań ewaluacyjnych, prezentuje polską literaturę przedmiotu poświęconą rzeczywistym i postulowanym postawom nauczycielek i nauczycieli wobec nowych technologii, streszcza rezultaty zagranicznych badań nad opieką pozalekcyjną (analiza literatury zajmuje może nieco zbyt obszerną część opracowania, ale niewątpliwie stanowi jego integralny element). Relacjonowane są również wyniki własnego sondażu telefonicznego mającego scharakteryzować kadrę świetlicową, stan wyposażenia świetlic w szkołach podstawowych i sposób korzystania ze świetlic przez uczniów. W tym kontekście pewną niespodzianką jest nieobecność metod jakościowych – szkoda, bo już kilka wywiadów mogłoby dodatkowo pogłębić analizę jednego z wycinków szkolnej rzeczywistości.

Raport dotyczy świetlic szkolnych, jednak niektóre wnioski mają charakter bardziej uniwersalny. Na przykład na podstawie kwerendy źródłowej autorzy stwierdzają, że współczesne wykluczenie cyfrowe polega nie tyle na braku dostępu do digitalnego świata, ile raczej na biernym, niekreatywnym typie uczestnictwa w nim. Słabością tej tezy jest jej spekulatywny charakter – aby ustalić, czy dominującym rysem użytkowania sieci przez mniej doświadczonych (gorzej wykształconych? słabiej zmotywowanych?) internautów rzeczywiście jest pasywność, należałoby powołać się na wyniki badań empirycznych. Niemniej sposób uczestniczenia w cyfrowej rzeczywistości to przykład jednego z kilku szerokich zagadnień, dla których badanie świetlic może być istotne (innym takim wątkiem byłaby zależność między doświadczeniem pobytu w szkole a posiadanym kapitałem ekonomicznym, społecznym i kulturowym). O tych rozległych kontekstach raport nie mówi wiele, ale ich istnienie może skłonić do lektury również tę grupę potencjalnych odbiorców, dla której problem świetlic sam w sobie nie jest szczególnie ciekawy.

Stanisław Krawczyk

Zasięg: ogólnopolski

Język: polski

Słowa kluczowe: dzieci, wychowanie, szkoła, świetlica, technologia, technologia cyfrowa, dydaktyka