Z radością informujemy o ukazaniu się nowego numeru kwartalnika „Kultura Współczesna”. Jego część tematyczna poświęcona jest kulturom peryferyjnym, ich związkom z dawnym (kolonialnym) ładem, oraz perspektywom autonomicznego rozwoju. Autorzy tekstów opublikowanych w tomie przedstawiają problem, jakim jest pauperyzacja dorobku kulturowego państw egzotycznych, nierzadko dokonująca się pod wpływem spragnionych łatwej, europejskiej egzotyki mieszkańców „starego świata”.

Burzliwe bywają dzieje terminów filozoficznych, które są adaptowane przez badaczy z innych dziedzin. Często kreatywność interpretacji zmienia ich pierwotne znaczenie. Tak właśnie stało się z pojęciem autarkii. Dla starożytnych Greków αὐτάρκεια oznaczała wewnętrzne uniezależnienie się człowieka od świata zewnętrznego. Autarkia pierwotnie funkcjonowała jako synonim niezawisłości, a także metoda do osiągnięcia szczęścia przez ludzi dobrych, mądrych i roztropnych (eudajmonizm). Dla Sokratesa autarkia oznaczała samowystarczalność, najmniejszą ilość potrzeb, której osiągnięcie miało zbliżać człowieka do istoty boskiej. Cynicy definiowali autarkię nieco inaczej, chciałoby się stwierdzić – „bardziej cynicznie”. Dla nich autarkia stawała się synonimem wyzbycia bogactw, a to dopiero prowadzić miało do szczęścia. Arystoteles z kolei sytuował autarkię w kontekście zrównoważonych relacji społecznych, właściwego określenia swojego miejsca w polis, a zatem w centrum świata Greków.
Autarkia w socjologii czy naukach o kulturze, podobnie jak tożsamość, od samego początku była terminem relacyjnym. Konkretne znaczenie zyskuje dopiero z chwilą usytuowania w kontekście, odniesienia do tak czy inaczej wyodrębnionych bytów zbiorowych. Renesans pojęcia autarkii zawdzięczamy naukom społecznym i humanistycznym, dla których termin ten – niekoniecznie nazywany wprost tym rzeczownikiem – jest określeniem rzekomo autopojetycznej i autoreferencyjnej kultury opisywanej w kontekście postfordowskiej standaryzacji. We współczesnym świecie autarkia może być rozumiana jako rewers globalizacji – idea choćby ograniczonej niezależności wobec nazbyt ściśle oplatających sieci zależności

- tak we wstępie opisują problematykę numeru redaktorzy tomu: dr Roman Chymkowski oraz dr Błażej Popławski.

W bieżącym numerze znaleźć można również tekst dr Aleksandry Derry poświęcony uwikłaniu nauki w płeć, recenzję książki „Kultura a rozwój” oraz wiele innych ciekawych tekstów i informacji.