ze wstępu autorów:

Przybliżone choćby zdiagnozowanie stanu kultury na wsi polskiej w okresie PRL-u i później, podczas transformacji, obarczone jest wieloma trudnościami.

Przede wszystkim dlatego, że po roku 1989 zaprzestano systematycznego gromadzenia i opracowywania danych na temat kultury, w czym poprzednio specjalizowały się takie instytucje jak Instytut Kultury czy Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury. Po drugie, w tym samym czasie nastąpił faktyczny zanik tradycyjnie uprawianej socjologii kultury – dyscypliny nakierowanej właśnie na opis instytucjonalnej, kadrowej i finansowej kondycji kultury w Polsce oraz na ocenę poziomu uczestnictwa społeczeństwa w różnych sferach kultury. Po trzecie wreszcie, pojawiły się rozproszone inicjatywy badawcze analizujące rozwój poszczególnych społeczności lokalnych, „małych ojczyzn”, wspólnot terytorialnych, diaspor i pograniczy, w których nie operowano już pojęciem wsi ani socjologicznym pojęciem kultury.

Pojawiły się za to nowe określenia, np. dziedzictwo kulturowe, pamięć kulturowa i zaczęto badać, na ile te elementy sprzyjają budzeniu tożsamości lokalnej, podmiotowości danego środowiska i formowaniu społeczeństwa obywatelskiego.

Uwzględniająca powyższe okoliczności analiza kultury na wsi będzie zatem obejmowała trzy wymiary:

• wskazanie założeń ideologicznych składających się na obowiązujący w danym okresie model polityki kulturalnej;
•  dającą się sformułować na podstawie dostępnych danych ilościowych (dotyczących przede wszystkim poziomu finansowania, instytucji i uczestnictwa) diagnozę kondycji kultury;
• refleksję nad stosowaną aparaturą pojęciową (zwłaszcza nad znamienną przemianą, jaka zaszła w socjologii kultury po roku 1989).

Badania przeprowadzone latem i jesienią 2010 roku są dopełnieniem analiz, jakie niemal analogiczny zespół przeprowadził w roku 2008 w kontekście kultury miejskiej na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ówczesne badania zostały zwieńczone raportem przedstawionym na Kongresie Kultury Polskiej w Krakowie, opublikowanym ostatecznie w formie monografii zespołowej (Kul­tu­ra miej­ska w Pol­sce z per­spek­ty­wy in­ter­dy­scy­pli­nar­nych badań ja­ko­ścio­wych). 

Książka dostępna jest w księgarni NCK w cenie 35 zł