W hołdzie Elżbiecie Pendereckiej – wielkiej damie polskiej kultury

Data publikacji: 07.11.2025
Średni czas czytania 4 minuty
drukuj

Z głębokim smutkiem żegnamy Elżbietę Penderecką – wybitną promotorkę kultury, mecenas̨ sztuki, organizatorkę życia muzycznego, która przez ponad pięć dekad z pasją i determinacją wspierała rozwój muzyki w Polsce i na świecie. Odeszła nagle 31 października 2025 roku, w wieku 78 lat.

Narodowe Centrum Kultury z wdzięcznością wspomina wieloletnią współpracę z Panią Elżbietą, której efektem były liczne wydarzenia artystyczne o wyjątkowej randze. Nasze drogi krzyżowały się m.in. przy organizacji Festiwalu Krzysztofa Pendereckiego – odbywającego się co pięć lat od 2008 roku – upamiętniającego dorobek jednego z największych kompozytorów XX wieku. Z dumą wspieraliśmy te inicjatywy, które pod kierunkiem Elżbiety Pendereckiej prezentowały polską muzykę na najwyższym światowym poziomie.

W hołdzie Elżbiecie Pendereckiej – wielkiej damie polskiej kultury
Fot. Narodowe Centrum Kultury / Grzegorz Karkoszka

Od 2018 roku współpracowaliśmy również przy Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie, którego program artystyczny niezmiennie opierał się na twórczości Krzysztofa Pendereckiego. Jego dzieła – m.in. Pasja wg św. Łukasza, Polskie Requiem, II Symfonia Wigilijna, Jutrznia, Czarna maska czy Siedem bram Jerozolimy – były obecne na każdej edycji festiwalu. Pani Elżbieta uczestniczyła w koncertach, często w towarzystwie rodziny i przyjaciół, dzieląc się swoją wiedzą, energią i miłością do muzyki.

Wspólnie realizowaliśmy także inne ważne projekty: koncert z okazji 100-lecia bitwy łódzkiej, podczas którego Maestro Penderecki dyrygował własnym hymnem O gloriosa Virginum; plenerowy spektakl muzyczny do baśni Marii Konopnickiej O krasnoludkach i sierotce Marysi – z muzyką Krzysztofa Pendereckiego, który zorganizowaliśmy w Lublinie z okazji Dnia Dziecka w 2023 r., a następnie powtórzyliśmy w Filharmonii Narodowej w ramach 28. Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena.

Ostatni raz spotkaliśmy się z Panią Elżbietą w kwietniu 2025 roku, podczas dwóch niezwykłych koncertów Programu kulturalnego polskiej prezydencji w Radzie UE – w Lusławicach i Warszawie. Na jednej scenie wystąpiło ponad 200 młodych muzyków z 27 krajów Unii Europejskiej, wykonując monumentalną II Symfonię „Zmartwychwstanie” Gustava Mahlera. Pani Elżbieta towarzyszyła nam z niezmienną energią i radością, zarażając wszystkich swoją pasją do wspierania młodych artystów. Taka pozostanie w naszej pamięci.

Elżbieta Penderecka była nie tylko towarzyszką życia Krzysztofa Pendereckiego, ale także niezależną i wpływową postacią polskiej kultury. Założycielka Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena, inicjatorka Wielkanocnego Festiwalu Beethovenowskiego, twórczyni Europejskiego Centrum Muzyki w Lusławicach – pozostawiła po sobie trwałe instytucje i idee, które będą inspirować kolejne pokolenia.

Odznaczona m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, zapisała się w historii jako osoba o niezwykłej klasie, wizji i skuteczności. Jej odejście – pięć lat po śmierci Mistrza Pendereckiego – to ogromna strata dla całego świata muzyki.

Z ogromnym żalem przyjmujemy fakt, że nie dane nam będzie spotkać się z Panią Elżbietą podczas nadchodzących koncertów Pasji wg św. Łukasza Krzysztofa Pendereckiego, które odbędą się w ramach 7. Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie. Miała być z nami – jak zawsze – obecna, wspierająca, inspirująca.

Dziękujemy za wszystko, co nam dała.
Cześć Jej pamięci.

Narodowe Centrum Kultury

Używamy plików cookies (szczegóły znajdują się w zakładce „Polityka prywatności”). Jeśli nie chcesz, by „ciasteczka” były zapisywane na Twoim urządzeniu, zmień ustawienia przeglądarki. Jeśli jednak się na to zgadzasz, wciśnij