Subkultury w PRL. Opór, kreacja, imitacja

Data publikacji: 01.01.2014
Średni czas czytania 3 minuty
drukuj

Książka Mirosława Pęczka stanowi wnikliwą analizę zjawisk związanych z subkulturami w okresie PRL. Jak pisze prof. Wojciech Burszta, jest ona „rodzajem tour de force, a więc odważną próbą syntezy obrazu kilkudziesięciu lat życia w PRL widzianego z wewnętrznej perspektywy subkultur, które zarówno kontestowały oficjalny wizerunek ustroju, jak i były osmotyczną próbą metonimicznie fundowanej próby „przylegania” do realiów Zachodu, świata traktowanego jako pożądany, daleki, ale nieosiągalny w istocie”

"Subkultury nie miały w PRL-u dobrej prasy. Właściwie bez względu na to, czy mówiono akurat o grupach chuligańskich, przestępczych, czy organizujących się wokół takiego lub innego rodzaju muzyki, określanie ich mianem subkultury miało wydźwięk pejoratywny. W pewnym sensie takie podejście wynikało z samego źródłosłowu. Subkultura oznacza bowiem dosłownie podkulturę, a więc coś gorszego od "prawdziwej" kultury. A ta z zasady powinna przecież wychowywać, tworzyć dogodną przestrzeń rozwoju człowieka i wyznaczać konstruktywne wzorce. Tak pokrótce można zrekapitulować logikę władzy patrzącej na subkultury przed 1989 rokiem. Szkopuł w tym, że w Europie Zachodniej i USA subkultury (zwłaszcza subkultury młodzieżowe) są rodzajem zwierciadła, w którym przegląda się cywilizowany członek przysłowiowej klasy średniej. W tym sensie (...) stanowią one błogosławieństwo dla kultury - destabilizując, jednocześnie prowokuja do nieustannego autodefiniowania." - ze wstępu Krzysztofa Dudka, Dyrektora Narodowego Centrum Kultury

"The structure of Subkultury w PRL is as unique as its subject matter. The book is divided into chapters on all the major subcultures, ordered chronologically: from chuligani to punk, followed by one about the decline of People’s Poland in the 1980s and the practices of the subculture-related phenomena, like Pomarańczowa Alternatywa. It is a good way to present these subcultures, because it underlines continuity, including their attitudes toward the regime and the different resources they each had in their symbolic or actual struggles against the system, whose attitude toward non-conformist cultural phenomena also evolved over time. " - fragment recenzji dr Marty Marciniak

Recenzja Bartka Chacińskiego w "Polityce"