Małgorzata Kisilowska w artykule ‘Obserwatorium kultury jako ośrodek zarządzania wiedzą’ zwraca uwagę na popularne dziś już w wielu krajach, Obserwatoria Kultury - instytucje, które organizują procesy gromadzenia i udostępniania informacji, wykorzystując nowoczesne technologie, sytuując się pomiędzy ich nadawcami i odbiorcami.

ze wstępu:

Stały wzrost zapotrzebowania na informację, dane, analizy i raporty sprawia, że coraz większego znaczenia nabiera odpowiednie i odpowiedzialne zarządzanie nią, gromadzenie, ocena i selekcja. Stały wzrost potrzeb informacyjnych związany z prowadzeniem polityki kulturalnej, zarówno na szczeblu centralnym, jak również na poziomie samorządów lokalnych sprawia, że coraz większego znaczenia nabiera odpowiednie, czy też raczej odpowiedzialne zarządzanie informacją, rozumiane jako racjonalny proces jej gromadzenia, oceny i selekcji.
 

Obecnie nie jest już problemem duża ilość informacji w zbiorach danych – wymianę, przetwarzanie i udostępnianie informacji, niezależnie od jej zakresu, umożliwiają nowoczesne technologie informacyjne. Problemem jest raczej klasyikowanie i w miarę szybkie wyszukanie informacji na potrzeby różnych odbiorców. Łatwość przetwarzania informacji w połączeniu z brakiem kontroli i oceny jej jakości jest jedną z przyczyn nadprodukcji informacji, która może tworzyć „mgłę” informacyjną.
 

Odpowiedzią na te problemy jest tworzenie w wielu krajach tzw. „obserwatoriów kultury” czy też „laboratoriów kultury”, instytucji, które organizując procesy gromadzenia i udostępniania informacji, sytuują się pomiędzy ich nadawcami i odbiorcami.
W 1999 r. z inicjatywy Ministra Kultury i Sztuki Instytut Kultury przygotował projekt instytucji systematycznie śledzącej i monitorującej zmiany zachodzące w sferze kultury, a także przygotowującej metody i instrumenty niezbędne do prowadzenia obserwacji. Pracami zespołu kierowali prof. Andrzej Siciński oraz dr Zina Jarmoszuk1
.
W projekcie zakładano systematyczną obserwację zarówno życia kulturalnego, jak i dziedzin z otoczenia kultury mających na nią wpływ. Autorzy projektu rozumieli kulturę z jednej strony jako odrębną sferę życia społecznego, tzw. „kompleks instytucji kultury”, z drugiej zaś jako sferę społecznej świadomości, sposobów postrzegania, wartościowania i reagowania na rzeczywistość.
 

Projekt przygotowany przez Instytut Kultury cechował się więc szerokim zakresem tematycznym i zakładał konieczność stałej współpracy z siecią współpracowników instytucjonalnych i z zespołami badawczymi usytuowanymi na zewnątrz instytucji.
 

W tym zeszycie serii „Raporty. Analizy. Opinie” przedstawiamy Państwu inną propozycję modelu instytucji tego typu, dostosowaną do potrzeb informacyjnych polskiej kultury.