Motyw przewodni Eufonii stanowi muzyka Austro-Węgier – wielonarodowej monarchii, która wywarła ogromny wpływ na kulturę całej Europy, ale usłyszymy również muzykę dawną i współczesną. Program festiwalu wykracza bowiem poza chronologię cesarstwa - jego kultura stanowi inspirację do eksplorowania muzyki skomponowanej także we wcześniejszym i późniejszym okresie. Muzyczną podróż po terenach Austro-Węgier, ale też krajach ościennych, rozpoczniemy dwa stulecia przed ustanowieniem monarchii,
a zakończymy w 2022 r.

Tegoroczna odsłona festiwalu pozwoli nam zasmakować różnorodności dualistycznego, wielonarodowego  państwa związkowego - jednego z najpotężniejszych w ówczesnej Europie. W najlepszych salach koncertowych Warszawy, ale też w internecie oraz na antenie radiowej Dwójki zabrzmią piękne dźwięki nie tylko znad Dunaju i Wełtawy, ale również z otoczonej górami Transylwanii. Tak jak przez wieki istnienia cesarstwa Habsburgów Wiedeń był kulturalnym centrum Europy, tak i podczas festiwalu to od niego zaczniemy naszą muzyczną podróż. Tegoroczne Eufonie zainauguruje bowiem 18 listopada o godz. 19.30 występ znakomitej Wiener Symphoniker, założonej w czasach Austro-Węgier, na progu dwudziestego wieku, w repertuarze stanowiącym kwintesencję tegorocznej edycji festiwalu: od kompozycji W. A. Mozarta - XVIII-wiecznej, ale niezmiennie zachwycającej, przez Gustava Mahlera – muzycznego geniusza CK Monarchii, po utwór współczesnyą, autorstwa Petera Eötvösa (pierwsze polskie wykonanie). Z Wiedeńskimi Symfonikami Koncert fortepianowy nr 21 C-dur W. A. Mozarta zagra solista Jan Lisiecki nazywany „poetą fortepianu”. W kolejnych dniach będziemy obserwować muzyczne pejzaże Czech, Rumunii, Słowacji, Ukrainy, Węgier i Polski.

Eufonie oferują przepych barokowych brzmień, jakie dają instrumenty z epoki, klasyczny ład i przejrzystość, romantyczne emocje, współczesne dylematy, poszukiwania i eksperymenty. Usłyszymy wielkie obsady, ale zachwycimy się również intymnością recitali. Tegoroczna edycja festiwalu to tradycyjnie mieszanka wielu stylów, gatunków i epok. Obok muzyki klasycznej, pojawi się też jazz, elektronika i etniczne brzmienia. Nie zabraknie także miejsca na muzyczne eksperymenty. 

Przez dziewięć dni trwania Eufonii przed publicznością zaprezentują się muzycy z 12 krajów, w tym 5 orkiestr symfonicznych, 7 zespołów, w tym ensemble specjalnie stworzony na festiwalową prapremierę oraz
7 znakomitych solistów i  9 śpiewaków - łączenie ok. 600 artystów. Zaproszenie do udziału w festiwalu przyjęli znakomici kompozytorzy, instrumentaliści, wokaliści i dyrygenci, w tym m.in.: Symfonicy Wiedeńscy
z Omerem Meirem Wellberem, Andrzej Boreyko, Jan Lisiecki, Piotr Sałajczyk, Antonii Baryshevsky, Marc Coppey z Zagreb Soloists, László Fassang, Kwartet V4, Javier Zafra, Pavol Breslik, Ars Antiqua Austria, Orkiestra Państwowej Filharmonii Transylwanii w Kluż-Napoka pod dyrekcją Gabriela Bebeşelei, Capella Cracoviensis, czy słowacka kompozytorka Iris Szeghy, która powraca do Polski po ok. 30 latach, a jej nowy utwór napisany dla Kwartetu V4 (III Kwartet smyczkowy „Hommage à Mednyánszky”) i wykonany przez nich prapremierowo w bieżącym roku, podczas Eufonii będzie miał premierę polską.  

Jak co roku Eufonie będą łączyć różne muzyczne światy. Zasmakujemy oryginalnych brzmień eksperymentalnych instrumentów za sprawą prapremiery przygotowanej przez zespół Małe Instrumenty. Dzięki Ars Antiqua Austria posłuchamy muzyki XVII-wiecznych austriackich dworów, granej na instrumentach z epoki. Capella Cracoviensis przybliży nam rzadko grywane symfonie Josepha Haydna oraz dzieła kompozytorów niegoszczących zazwyczaj w repertuarze koncertowym, a zdecydowanie wartych uwagi. Na zakończenie festiwalu na słuchaczy czeka prawdziwa eksplozja dźwięków – prapremiera dzieła powstałego na specjalne zamówienie Narodowego Centrum Kultury, czyli Fusionfonia. Muzyka ziemi ukraińskiej Ivana Taranenki z interludiami Marcina Bortnowskiego, Stanisława Krupowicza oraz Marcina Rupocińskiego. Gorąco polecamy też trzecią prapremierę (25.11, godz. 22.00): utwór Mesjasz wg Schulza trójmiejskiego kompozytora Stefana Wesołowskiego, który zainspirował się niewydaną, zaginioną powieścią Bruno Schulza. W ensemble’u stworzonym przez Wesołowskiego specjalnie na wykonanie dzieła znaleźli się znakomici śpiewacy i instrumentaliści – w tym m.in. Royal String Quartet.

Zaproszenie Narodowego Centrum Kultury do udziału w festiwalu przyjął Maestro Walentyn Sylwestrow – uznawany przez wielu muzykologów i krytyków muzycznych za najwybitniejszego żyjącego kompozytora ukraińskiego. Maestro będzie honorowym gościem  Eufonii. W czwartek, 24.11, o godz. 19.30 w Filharmonii Narodowej orkiestra NOSPR pod dyrekcją Andrzeja Boreyki wykona VIII Symfonię. Będzie to premiera tego dzieła w Polsce. Warto przypomnieć, że niedawno, 9 października br. Walentyn Sylwestrow został uhonorowany jedną z najbardziej prestiżowych europejskich nagród muzycznych Opus Klassik za dorobek życia. Podczas berlińskiej gali laudację na cześć laureata (osobiście nie uczestniczył
w uroczystości) wygłosiła niemiecka minister kultury Claudia Roth.

Obecność Mistrza Walentyna Sylwestrowa będzie kontynuacją dobrej tradycji zapoczątkowanej podczas pierwszej edycji Eufonii, którą zaszczycił swoją obecnością Arvo Pärt. Jeden z najwybitniejszych współczesnych kompozytorów odznaczony został wówczas złotą Glorią Artis oraz uhonorowany doktoratem honoris causa Warszawskiego Uniwersytetu Muzycznego im. F. Chopina. W festiwalu Eufonie osobiście uczestniczył też nieodżałowany Mistrz Krzysztof Penderecki.

W ramach tegorocznej edycji festiwalu Eufonie podczas dwóch koncertów dedykowanych Ukrainie, będziemy prezentować muzykę tego kraju. Drugi ukraiński wieczór (obok wspomnianego powyżej koncertu 24.11) to finał festiwalu. 26.11, o godz. 19.30 zapraszamy Państwa do Filharmonii Narodowej na koncert Fusionfonia. Muzyka ziemi ukraińskiej, łączący ukraiński folklor z muzyką jazzową, klasyczną i elektroniczną. Jednym z honorowych patronów festiwalu jest Ambasador Ukrainy w Polsce, Wasyl Zwarycz.

W programie festiwalu znalazły się też recitale. W niedzielę 20 listopada w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela Laszló Fassang zaprezentuje słuchaczom wirtuozerskie interpretacje organowe. Usłyszymy słynny temat B-A-C-H, ale też dwa Preludia Fryderyka Chopina. W ostatni dzień festiwalu wspaniały tenor Pavol Breslik, którego oklaskiwała publiczność m.in.. Royal Opera House, Bayerische Staatsoper, Opernhausw Zurichu, przy akompaniamencie słowackiego pianisty Roberta Pechaneca zabierze nas w Podróż zimową Franza Schuberta.

Wzorem poprzednich odsłon festiwalu nie mogło zabraknąć też kameralistyki. Podczas Eufonii do muzycznego dialogu zaprosi nas Kwartet V4, który podczas swoich występów przybliża słuchaczom twórczość kompozytorów z krajów Grupy Wyszehradzkiej. Tym razem w ich wykonaniu usłyszymy węgierskie nuty kwartetu Ernö Dohànyi’a i polski Kwartet smyczkowy Witolda Lutosławskiego,
5 utworów czeskiego kompozytora Erwina Schulhoffa oraz kompozycję Iris Szeghy (Słowacja), stworzoną
w tym roku na specjalne zamówienie zespołu, która swoją polską premierę będzie miała właśnie podczas Eufonii. Na widowni zasiądzie sama autorka dzieła.

Festiwalowe sceny to w tym roku: Filharmonia Narodowa, Zamek Królewski, Teatr Palladium, bazylika archikatedralana św. Jana Chrzciciela oraz Sala Koncertowa „Nowa Miodowa”. Dziesięć koncertów festiwalowych będzie dostępnych w bezpłatnym streamingu w internecie, a trzy muzyczne wydarzenia (18, 19 i 24.11) na żywo będzie transmitowała radiowa Dwójka.

W Kordegardzie, galerii Narodowego Centrum Kultury festiwalowi będzie towarzyszyć wystawa okaryn
z wiedeńskiej manufaktury Heinricha V. Fiehna oraz „samoróbek” - eksperymentalnych instrumentów
i oryginalnych obiektów muzycznych. Pierwszą grającą ekspozycję pt. Budujemy nowy ton, jeszcze jeden nowy ton można będzie oglądać i odsłuchiwać w  Kordegardzie od 18 do 27 listopada. Jej autorem jest Paweł Romańczuk – kompozytor, założyciel i naczelny konstruktor grupy Małe Instrumenty, której koncert uświetni pierwszy dzień Eufonii (18.11., godz. 22.00). Na wernisaż wystawy zapraszamy 17 listopada 2022 r., o godzinie 13:00. Wystawie towarzyszą warsztaty z budowy „samoróbek”. 26 i 27 listopada uczestnicy w wieku od 8 do 14 lat będą mogli spróbować swoich sił w tworzeniu własnych muzycznych instrumentów.

Festiwal Eufonie, organizowany od 2018 roku przez Narodowe Centrum Kultury ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, odwołuje się do tradycji krajów regionu: od Bałkanów, poprzez Rumunię i Austrię, kraje Grupy Wyszehradzkiej, Ukrainę i Białoruś, po kraje bałtyckie na północy oraz Gruzję i Armenię na wschodzie. Eufonie to jedyny taki festiwal na świecie, który popularyzuje dziedzictwo muzycznego naszego regionu. Gwiazdami festiwalu są przede wszystkim uznani artyści z Europy Środkowo –Wschodniej, ale też soliści i zespoły z innych części świata, wykonujący repertuar środkowoeuropejski.

● Kompozytorzy (dawni i współcześni)

Giovanni Buonaventura Viviani, Giovanni Antonio Pandolfi Mealli, Heinrich Ignaz Franz von Biber, Johann Heinrich Schmelzer, Georg Arnold, Franz Ignaz Danzi, Carl Ditters von Dittersdorf, W.A. Mozart, Joseph Haydn, Franz Schubert, Gustaw Mahler, Bedřich Smetana, Leoš Janáček, Ferenc Liszt, Fryderyk Chopin, Władysław Żeleński, Béla Bartók, Ernő Dohnányi, Zoltán Kodály, Zoltán Gárdonyi, , Dezső Antalffy-Zsiross, György Ligeti, George Enescu, Witold Lutosławski, Erwin Schulhoff, Ivo Malec, , Oleg Bezborodko, Borys Latoszyński, Walentyn Sylvestrow, Péter Eötvös, Iris Szeghy, Stefan Wesołowski, Ivan Taranenko, Paweł Romańczuk, Zsigmond Szathmáry, Ellek Huzella, Marcin Bortnowski, Stanisław Krupowicz, Marcin Rupociński 

● Orkiestry

Orkiestra "Transylvania" / Wiener Symphoniker / NOSPR  / Orkiestra Filharmonii Narodowej

Sinfonia Varsovia

● Prapremiery – zamówienia festiwalowe

Małe Instrumenty: Composers/Compobirds

Stefan Wesołowski: Mesjasz według Schulza

Ivan Taranenko, Marcin Bortnowski, Stanisław Krupowicz, Marcin Rupociński: Fusionfonia. Muzyka ziemi ukraińskiej

● Premiery – pierwsze wykonania polskie

Walentyn Sylwestrow: VIII Symfonia

Peter Eötvös: Dialoge mit Mozart – Da capo für Orchester

Iris Szeghy: III Kwartet smyczkowy „Hommage à Mednyánszky“

W ubiegłym roku Festiwal Eufonie został szczególnie doceniony przez ministrów kultury Polski, Czech, Słowacji i Węgier za popularyzację dorobku muzycznego, wymiany kulturalnej pomiędzy krajami wyszehradzkimi, angażowanie znakomitych osobistości i instytucji z krajów V4. Wyrazem tego uznania jest międzynarodowa Nagroda Wyszehradzka za 2021 r. przyznana Narodowemu Centrum Kultury, organizatorowi wydarzenia.

Organizatorem festiwalu Eufonie jest Narodowe Centrum Kultury. Współorganizatorem: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Mecenasem: PKN Orlen.

Nad repertuarem Eufonii czuwa Rada Programowa w składzie: przewodniczący dr Mieczysław Kominek, Ewa Bogusz-Moore, prof. Beata Bolesławska-Lewandowska, Olga Smetanowa, Aleksandra Jagiełło-Skupińska, Marek Horodniczy.

Dyrektorem festiwalu jest prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor NCK.

Partnerzy: Filharmonia Narodowa, Polskie Radio Dwójka, IAM, Central European Music Forum, Waves Bratislawa.

Patroni medialni: PAP, TVP, TVP Kultura, Polskie Radio, Presto. Polmic

Partner redakcyjny: Polska Press wraz z portalem i.pl

Narodowe Centrum Kultury (NCK) jest jedną z największych instytucji kultury w Polsce, o bardzo szerokim spektrum działania. Organizuje i współorganizuje krajowe i międzynarodowe wydarzenia: festiwale, koncerty, przeglądy, konferencje. Prowadzi działalność edukacyjną, badawczą, szkoleniową, wystawienniczą, m. in. zarządza galerią Kordegarda, gdzie wystawiane są prace czołowych polskich artystów. Angażuje się w upamiętnianie ważnych wydarzeń i ludzi kultury oraz popularyzację poprawnej polszczyzny. Działa na rzecz profesjonalizacji kadr kultury. Za pośrednictwem programów dotacyjnych i stypendialnych wspiera instytucje, organizacje  i twórców kultury. Wydaje książki, gry i płyty. Produkuje filmy (w tym pionierskie projekty w technologii wirtualnej rzeczywistości). Realizuje murale i podcasty poświęcone kulturze (www.audycjekulturalne.pl). 

NCK jest najsilniejszą marką – liderem sektora kultury w medialnym rankingu Top Marka 2021 i 2022.