Settings and search
19.11, Eufonie: proMODERN i „Europolifonie” oraz „Moja ojczyzna” B. Smetany
Trzeciego dnia Eufonie przeniosą publiczność w dwa inne muzyczne światy. O godz. 17:00 w Sali Wielkiej Zamku Królewskiego, sekstet wokalny proMODERN, wykonujący dzieła polskich i europejskich kompozytorów oraz tworzone na specjalnie zamówienie utwory, zaprezentuje projekt Europolifonie. To festiwalowa prapremiera przygotowana na zamówienie festiwalu przez Weronikę Grozdew-Kołacińską oraz Piotra Pierona z proMODERN, którzy wraz z pozostałą piątką wokalistów zaprezentują nam bogactwo europejskiej wielogłosowości.
O 19:30 zapraszamy do Filharmonii Narodowej na spotkanie z Janáček Philharmonic Orchestra pod batutą Tomáša Netopila i kochanym przez naszych południowych sąsiadów dziełem ich narodowego kompozytora Bedřicha Smetany. Cykl poematów symfonicznych Moja ojczyzna to podróż po historii, legendach oraz pięknych czeskich krajobrazach. Smetana, głęboki patriota, który ma ogromne zasługi dla odrodzenia narodowej świadomości Czechów, pracował nad tymi utworami w latach 1872-1879 pomimo postępującej utraty słuchu. Tytuły utworów i szkic komentarza pozostawiony przez kompozytora, dokończony przez krytyka muzycznego Václav Vladinir Zelený, wyrażają programowy charakter dzieła.
Ten koncert będzie dla publiczności prawdziwą niespodzianką, ponieważ jest zamówieniem festiwalowym i zostanie wykonany prapremierowo. Usłyszymy muzykę unikalną, ginącą, wskrzeszoną niemalże dzięki wspólnej fascynacji Weroniki Grozdew-Kołacińskiej oraz sekstetu wokalnego proMODERN. proMODERN jako pierwszy polski zespół, podjął wyzwanie interpretacji trudnej i archaicznej formy isopolifonii albańskiej. Ten niezwykły repertuar stał się fundamentem ich koncertowego programu, który eksploruje różnorodne europejskie tradycje w ich surowej formie i w kompozytorskich opracowaniach. Głównym celem Europolifonii jest ukazanie wspólnoty europejskiej kultury, odkrywając aktualność tradycyjnych utworów i ich bogactwo brzmienia.
Utwory, które tworzą program koncertu, odnoszą się do bogactwa europejskiej wielogłosowości tradycyjnej. Archaiczne formy wielogłosu – aktualizowane i przypominane, kultywowane i rekonstruowane – wciąż są wyrazem kulturowej rzeczywistości wielu regionów Europy, stanowią rezerwuar skomplikowanych technik wokalnych, ornamentacji, efektów głosowych oraz współbrzmień, niemieszczących się ani w temperowanym systemie, ani też w powszechnie akceptowanej dziś estetyce brzmieniowej, opartej na dur-molowych związkach harmonicznych.
Sekstet tworzą znakomici śpiewacy-soliści wokalni, których łączy pasja oraz wirtuozerskie umiejętności interpretowania najbardziej wymagających utworów dzisiejszych twórców. Zespół współpracuje z najwybitniejszymi kompozytorami, muzykami i orkiestrami. Otrzymuje też znakomite międzynarodowe recenzje, m.in. entuzjastyczne opinie brytyjskiego Gramophone.
Skąd inspiracje i jak wyglądała praca nad projektem Europolifonie można przeczytać w wywiadzie z twórcami na portalu Presto: https://prestoportal.pl/piesni-dlugiego-trwania...
Piotr Pieron, proMODERN: Pomysł tego programu polega na wniesieniu fenomenu wielogłosowości ludowej do świata muzyki klasycznej. Jesteśmy klasycznie wykształconymi śpiewakami, którzy nie ścigają się na umiejętności z wykonawcami etno, lecz pokazują wartość muzyczną materiału wyciągniętego z europejskich krain.
dr Weronika Grozdew-Kołacińska, Instytut Sztuki PAN, Kierownik Pracowni Etnomuzykologii Polska Pieśń i Muzyka Ludowa: W warstwie tekstowej są to pieśni miłosne, obrzędowe, weselne a nawet patriotyczne i historyczne. Ich fenomen polega głównie na aktualności brzmieniowej. Odbiorcy bywają nim zszokowani, bo słyszą takie współbrzmienia i fakturę dźwiękową, które kojarzą im się raczej z muzyką współczesną aniżeli ludową. Nie ma tam przaśności czy przytupu, który przeważnie kojarzy się z ludowością. Są za to niesamowicie wysmakowane, wysublimowane harmonie, nawet w ramach zaledwie dwóch głosów.
Moja ojczyzna (Má vlast) to cykl sześciu poematów symfonicznych, stanowiący wyrazisty dowód patriotyzmu Bedřicha Smetany. W czasach, gdy Czechy były częścią monarchii austro-węgierskiej, narastała tam świadomość narodowej tożsamości i potrzeba zachowania tradycji. Smetana, wybitny artysta, aktywnie wyrażał te dążenia w swojej twórczości. Do dziś uznawany jest za ojca czeskiej muzyki narodowej. Zapracował na to miano, łącząc najlepsze europejskie tradycje z czeską muzyką ludową, która stanowiła źródło inspiracji dla wielu jego dzieł.
Cykl otwiera poemat zatytułowany Wysoki zamek (Vyšehrad). To nazwa wzgórza, na którym znajdował się zamek będący siedzibą pierwszych czeskich królów. Drugi poemat, Wełtawa (Vltava, Moldau), to najsłynniejszy utwór cyklu, wykonywany często jako samodzielna kompozycja. Urok tego utworu skupiony jest w głównym, melodyjnym temacie symbolizującym piękno narodowej rzeki, za jaką Czesi uważają Wełtawę. Šarka to imię legendarnej amazonki, bohaterki trzeciego poematu. Została ona zdradzona przez kochanka i poprzysięgła zemstę na wszystkich mężczyznach, jacy pojawią się w jej życiu. Tak też się stało. Kolejny poemat nosi tytuł Z czeskich łąk i gajów (Z českych luhů a hajů) i jest apoteozą życia w całej jego pełni. Tabor – tytuł piątego poematu odnosi się do czeskiej twierdzy, siedziby Taborytow, skupiającej najbardziej radykalnych zwolenników Jana Husa. Blaník – ostatni poemat cyklu tworzy razem z poprzedzającym go utworem rodzaj dyptyku.
Więcej informacji oraz bilety: www.eufonie.pl
Organizatorami festiwalu są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowe Centrum Kultury.
Mecenasem festiwalu jest ORLEN S.A.
Partnerami wydarzenia są: Filharmonia Narodowa, Polskie Radio Dwójka, Culture.pl - Instytut Adama Mickiewicza
Patronami medialnymi są: TVP, TVP Kultura, Polskie Radio, PAP, Presto, Polmic.pl.
Partnerami redakcyjnymi festiwalu są Polska Press Grupa, i.pl.
Dyrektor festiwalu: dr hab. Rafał Wiśniewski, prof. ucz.
Rada Programowa festiwalu: dr Mieczysław Kominek – przewodniczący Rady, Ewa Bogusz-Moore, dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, prof. IS PAN, Oľga Smetanová, Marek Horodniczy, Aleksandra Jagiełło-Skupińska.
