Monografia jest wynikiem badań prowadzonych w rejonie pogranicza polsko-słowacko-ukraińskiego przez studentów socjologii oraz pracowników naukowych Katedry Stosowanych Nauk Społecznych Wydziału Organizacji i Zarządzania Politechniki Śląskiej.

Problematyka społeczności lokalnych pogranicza została ukazana w szerszym kontekście teoretycznym, aby zobrazować specyfikę złożoności kulturowej rejonów przygranicznych. Zasadnicza część badań empirycznych, prowadzona zotała z wykorzystaniem metod ilościowych i jakościowych, i opierała się na dobraniu reprezentatywnej próby badawczej. Badania pozwoliły zaobserwować i usystematyzować problematykę różnorodnych obszarów kulturowej i społecznej koegzystencji mieszkańców powiatu gorlickiego, głównie gmin Ropa i Ujście Gorlickie. Książka Społeczności lokalne na pograniczu została wydawana z myślą o przyszłych adeptach socjologii. Zamieszczone w opracowaniu artykuły podzielone zostały na trzy główne części: etniczność na pograniczu kulturowym, problemy kształtowania się społeczeństwa obywatelskiego w wymiarze lokalnym oraz metodologiczne problemy badań społeczności lokalnych na pograniczu.