Badanie na temat kształtowania krajobrazu i estetyki przestrzeni publicznych w gminach

Date of publication: 05.04.2019
Średni czas czytania 3 minutes
print

Tytuł: Badanie na temat kształtowania krajobrazu i estetyki przestrzeni publicznych w gminach.

Autor: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki

Rok: 2018

Badanie na temat kształtowania krajobrazu i estetyki przestrzeni publicznych w gminach
fot. NIAU

Celem badania przeprowadzonego przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki było rozpoznanie, jakie jest podejście do przestrzeni publicznych na poziomie lokalnym. Autorzy Raportu próbowali odpowiedzieć na pytanie czy kwestie krajobrazu i przestrzeni publicznych  wyrażają się w sposób formalny w polityce rozwoju gmin, czy pozostają na poziomie deklaratywnym. Badanie zawiera również analizę kierunków oczekiwanych zmian w kwestii kształtowania przestrzeni publicznych.

Badanie wykonano tcheniką mixed – mode (CATI i CAWI). Dobrana próba badawcza miała charakter losowy. Założono udział w badaniu 746 przedstawicieli wszystkich gmin w Polsce (N=2478) z uwzględnieniem podziału na typ jednostki samorządu terytorialnego (gminy wiejskie, miejsko-wiejskie i miejskie).

Z raportu wynika, że ochrona i kształtowanie krajobrazu oraz estetyka przestrzeni publicznych jest ważna dla rozwoju gmin i została ujęta w dokumentach w 65,8%  badanych samorządów. Częściej tego rodzaju postawy samorządów występują w przypadku gmin miejskich (85,9%) i miast na prawach powiatu (95,0%). Najczęściej zagadnienia związane z ochroną i kształtowaniem krajobrazu oraz estetyką przestrzeni publicznych zapisywane są w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (85,9%), miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (78,6%), strategii rozwoju gminy (46,8%) oraz gminnym lub lokalnym programie rewitalizacji (34,4%). Pojedyncze samorządy gminne wpisały odpowiednie zapisy w uchwale krajobrazowej, kodeksie reklamowym czy uchwałach rad miejskich lub gminnych. Tylko nieliczne gminy (1,3%) uchwaliły akt prawa miejscowego tzw. uchwałę reklamową (nieobowiązkowa, zależy od gminy), zaś niewiele większy odsetek (4,6%) pracuje nad projektem uchwały reklamowej. Większość gmin (83,7%) nie wykonuje analiz krajobrazowych, widokowych czy studiów krajobrazowych własnymi siłami, lecz zleca zewnętrznemu wykonawcy.

W niemal połowie gmin (49,3%) zawarto w planie zagospodarowania przestrzennego ustalenia dotyczące lokalizowania funkcji usługowych. Rzadziej niż w 1/5 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zawarto ustalenia odnoszące się do: zasad wyposażenia przestrzeni publicznej (17,0%), zasad umieszczania zieleni w przestrzeni publicznej (14,7%) oraz tymczasowych obiektów usługowo - handlowych (13,3%).

Ponadto, z Raportu wynika, że większą uwagę zwraca się na potrzebę regulacji estetyki przestrzeni publicznej w kontekście tych przestrzeni, które są widoczne, przy czym dotyczy to zarówno terenów publicznych, jak i prywatnych. W opinii przedstawicieli gmin możliwość wpływu na przestrzeń prywatną pozwoli zapobiec chaosowi urbanizacyjnemu.