”Niedostateczna ilość badań i analiz na temat kultury lub ograniczony do nich dostęp to problem wielu menadżerów i animatorów kultury. Dane pochodzące z badań stanowią dla nas źródło wiedzy, niezbędnej do prowadzenia projektów, a rzetelne i dokładne informacje są kluczowe w praktyce zarządzania” – ocenia Andrzej Matusiak, Dyrektor Stołecznej Estrady, zleceniodawca i pomysłodawca badania. Od dłuższego czasu można zaobserwować wzmożone zainteresowanie kwestią kultury - organizowane są konferencje i spotkania, powstają programy, raporty, diagnozy związane z tematyką kulturalną. Dzięki takim inicjatywom można zbudować politykę kulturalną, opartą na dialogu – zaangażować odbiorców kultury, poznać ich opinie oraz przygotowywać ofertę w oparciu o ich oczekiwania.

Badanie „Życie kulturalne warszawiaków” porusza tematy, dotyczące: poziomu uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych, najchętniej wybieranych form spędzania wolnego czasu, barier utrudniających większe zaangażowanie w życie kulturalne. Uwzględniono również ocenę aktualnej oferty kulturalnej oraz mapę imprez warszawskich. Zostało ono przeprowadzone wśród losowo wybranych mieszkańców Warszawy w wieku 18-65 lat, podzielonych ze względu na płeć, wiek, wykształcenie i dzielnicę.

Wyniki pozwoliły na wyodrębnienie 4 typów odbiorców kultury. Są to:

• MIŁOŚNICY- (16%) odpowiadają za ponad połowę ruchu na wszystkich wydarzeniach kulturalnych, są też wobec nich najbardziej krytyczni. Kulturę konsumują także w domu. Zdecydowanie częściej niż pozostałe grupy interesują się tzw. kulturą wysoką.
• REGULARNI - (26%) to około 1/3 uczestników wszystkich wydarzeń kulturalnych. Zainteresowani bardziej udziałem w imprezach o charakterze rozrywkowym, niż niszowymi eventami.
• OKAZJONALNI (43%) sporadycznie - raz, dwa razy do roku, biorą udział w kulturalnym życiu miasta. Z proponowanej oferty najczęściej wybierają festyny, pikniki lub wyjście do kina.
• NIEZAINTERESOWANI (15%) wykazują znikome zainteresowanie kulturą, a także ofertą kulturalną miasta - najwięcej czasu spędzają przed telewizorem, kosztem czego mniej czytają, rzadziej oglądają filmy, jak również sporadycznie korzystają z Internetu.

Największą popularnością wśród mieszkańców Warszawy cieszą się plenerowe festyny, imprezy okolicznościowe, koncerty – zwłaszcza te, które mają długą tradycję oraz kino i teatr, do którego chodzą stanowczo rzadziej niż by sobie tego życzyli. Ponad połowa warszawiaków uważa, że w stolicy bezproblemowo można znaleźć interesujące imprezy – aż 54% ankietowanych potwierdziło, że oferta kulturalna Warszawy prezentuje światowy poziom, z kolei 58% ocenia, że jest wystarczająco dobra, żeby spełnić ich potrzeby. Daje się też zauważyć liczną grupę osób niezdecydowanych, którzy nie mają zdania w tej kwestii. Głównym źródłem informacji o wydarzeniach kulturalnych są znajomi oraz telewizja (wciąż jeszcze przed Internetem, który zdecydowanie bryluje wśród młodych). Uwagę odbiorców zwracają również reklamy zewnętrzne – plakaty, billboardy. .

Wielość i łatwy dostęp do kultury w stolicy sprawia, że aż 85% warszawiaków bierze udział w życiu kulturalnym miasta, choć 43% robi to tylko sporadycznie, raz lub dwa razy do roku.
Przyczyną tego stanu rzeczy jest przede wszystkim: brak czasu (80%), zmęczenie (73%) i zbyt późne dotarcie informacji o wydarzeniu (70%). Kwestia organizacji czasu pracy sprawia też, że w imprezach kulturalnych uczestniczą oni przede wszystkim wieczorami i w weekendy.

Badanie ukazuje zamianę jaka na przestrzeni ostatnich lat zaszła w modelu uczestnictwa w kulturze. „W poprzedniej dekadzie mieszkańcy dużych miast deklarowali, że jedną z głównych barier korzystania z miejskiej oferty kulturalnej są zbyt wysokie koszta. Badanie „Życie kulturalne warszawiaków” podobnie jak te prowadzone nad kulturą miast i wsi w 2010 r. pokazują, że im większa miejscowości, tym większym problemem staje się brak czasu niepozwalający na częsty udział w imprezach kulturalnych.(…) Charakterystyczne, że oprócz braku czasu, warszawiacy narzekają na zmęczenie jako barierę dla korzystania z oferty miejskiej. Mamy tu wciąż do czynienia z syndromem „społeczeństwa na dorobku” oraz z fenomenem „wyścigu szczurów”. Mało kto narzeka na jakość oferty – to jest novum w stosunku do wcześniejszych badań – ocenia dr Mirosław Pęczak, socjolog kultury.

W minionym tygodniu w warszawskiej Galerii MiTo Art Cafe omówione zostały wyniki badań.
W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele instytucji kultury, stowarzyszeń i fundacji – osoby zajmujące się projektowaniem stołecznej oferty kulturalnej oraz media. Wśród panelistów znaleźli się: Andrzej Matusiak - Dyrektor Stołecznej Estrady, Marcin Wojdat – Dyrektor Centrum Komunikacji Społecznej m.st. Warszawy, Małgorzata Naimska – Zastępca Dyrektora Biura Kultury m.st. Warszawy, Tomasz Jędrkiewicz – przedstawiciel Grupy IQS oraz dr Mirosław Filiciak i dr Mirosław Pęczak – autorzy komentarzy do badania.

Raport z badań: http://estrada.com.pl/attachments/file/badania/Materia%C5%82y%20prasowe_ZYCIE%20KULTURALNE%20WARSZAWIAKOW_Raport%20z%20badania(1).pdf

Materiał prasowy: http://estrada.com.pl/attachments/file/badania/IP_Badanie%20Zycie%20kulturalne%20warszawiakow_material%20na%20panel_v6%20z%20poprawkami-2.pdf