Przeprowadzone pod koniec 2018 roku badanie Komisji Europejskiej pokazało, że znajdujemy się w czołówce narodów pozytywnie postrzegających Unię Europejską, zaraz po Irlandczykach, Bułgarach i mieszkańcach Luksemburga. Pozytywne skojarzenia wobec UE zadeklarowało 54% Polaków i poziom ten wyróżnia nas na tle pozostałych dziewięciu krajów, które w 2004 roku dołączyły do unii.

Wykres 1. Ogólnie rzecz biorąc, czy Unia Europejska wywołuje w Panu(i) bardzo pozytywne, raczej pozytywne, neutralne, raczej negatywne, czy też bardzo negatywne skojarzenia? (dla Polski N=886; w procentach)

Źródło: Eurobarometr 90, badanie standardowe, jesień 2018.

Na podstawie wyników badań krajowych można przypuszczać, że nawet ci Polacy, którzy są mniej entuzjastycznie nastawieni do wspólnoty aprobują obecność w jej strukturach. Badanie dotyczące rozpoznawalności i wiedzy o Funduszach Europejskich zrealizowane w 2018 r. na zlecenie Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju na próbie mieszkańców Polski w wieku 15 lat i więcej pokazało, że większość społeczeństwa polskiego popiera członkostwo w UE (78%) . Pozytywny stosunek w największym stopniu charakteryzuje osoby do 55 roku życia (powyżej 82% wśród ludzi w wieku 15 lat – 54 lata, w tym 85% wśród osób między 25 a 34 rokiem życia) oraz osoby z wykształceniem wyższym (88%).

Analiza wyników z perspektywy regionalnej pokazuje, że zwolennikami członkostwa Polski w UE są wyraźnie częściej mieszkańcy województwa kujawsko-pomorskiego, podkarpackiego, mazowieckiego oraz dolnośląskiego. Stosunkowo wysokim odsetkiem osób niepopierających członkostwa Polski w Unii Europejskiej charakteryzuje się natomiast województwo warmińsko-mazurskie (powyżej 10%).

Mapa 1. Udział osób popierających członkostwo Polski w Unii Europejskiej w podziale na województwa (N= 6193; w procentach)

Źródło: Badanie rozpoznawalności i wiedzy o Funduszach Europejskich w społeczeństwie polskim. Edycja 2018.

Realizowane przez CBOS badania dorosłych Polaków (powyżej 18 roku życia) pokazują, że wysoki poziom poparcia dla członkostwa w Unii Europejskiej utrzymuje się w kraju od wielu lat. Od momentu zainicjowania badań, tj. od 1994 r., większość badanych opowiadała się za integracją z UE, ale od kilku lat odnotowuje się umocnienie tej postawy – od 2014 r. wskaźnik nie spadł poniżej poziomu 80%. W listopadzie 2018 r. 87% Polaków powyżej 18 roku życia stwierdziło, że jest zwolennikami obecności we wspólnocie.

Wstąpienie do UE jest dla dorosłych Polaków jednym z najważniejszych wydarzeń w historii kraju i jednocześnie uznawane jest przez nich za drugi największy sukces Polski w ciągu ostatnich stu lat, zaraz po odzyskaniu niepodległości (odpowiednio 24% i 25% wskazań).

Rozmowy o przeszłości są podejmowane w wielu polskich domach. W zrealizowanym w listopadzie 2018 roku przez Narodowe Centrum Kultury sondażu wśród osób w wieku 12-17 lat 80% młodzieży zadeklarowało, że dyskutuje w gronie rodzinnym na temat minionych wydarzeń. 42% badanych osób wskazało, że domowe debaty dotyczą wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Częściej podejmowanymi zagadnieniami były jedynie stan wojenny (51%) i wybór Karola Wojtyły na papieża (47%). Na temat akcesji do wspólnoty częściej rozmawiano w domach nastolatków, których matka  lub ojciec mieli wykształcenie wyższe (w obu przypadkach - 49%).

Wykres 2. Czy zdarza Ci się rozmawiać, dyskutować na temat przeszłości w kręgu rodziny?	Wykres 3. Na które z następujących tematów dotyczących przeszłości zdarza Ci się rozmawiać / dyskutować w kręgu rodziny

Źródło: NCK/IQS, N=2069, 2018

Analiza odpowiedzi w układzie przestrzennym pokazuje, że rozmowy na temat akcesji do UE częściej odbywały się w domach nastolatków zamieszkujących województwa wschodnie i południowe, najczęściej w województwie lubelskim i śląskim.

Mapa 2. Udział nastolatków, którzy rozmawiają/ dyskutują w kręgu rodzinnym na temat wstąpienia do UE w podziale na województwa (N=2069; w procentach)

Źródło: NCK/IQS, 2018

Podsumowanie

Podsumowując, osoby dorosłe wymieniają wstąpienie Polski do UE wśród najbardziej znaczący wydarzeń w historii kraju. Młodsi deklarują, że temat ten jest jednym z najczęściej podejmowanych w gronie rodzinnym podczas rozmów o historii. Pozytywny stosunek do członkostwa Polski w UE jest częstszy u osób z wyższym wykształceniem, a rozmowy na temat akcesji podejmowane są częściej w domach nastolatków, których rodzice mają wykształcenie wyższe.

Opracowanie: Marlena Modzelewska, Agnieszka Bąk, Dział Badań i Analiz NCK