„Kolaboratorium – zmiana i współdziałanie”

Date of publication: 05.07.2012
Średni czas czytania 4 minutes
print

Publikacja „Kolaboratorium – zmiana i współdziałanie” została wydana w ramach projektu „Kolaboratorium. Popularyzacja współdziałania w kulturze”, realizowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Obserwatorium Kultury.

Projekt Kolaboratorium składał się z trzech części. Pierwsze dwa etapy - strona www oraz otwarte seminaria, wykłady i dyskusje prowadzone przez zagranicznych i polskich praktyków, miały na celu prezentację praktycznych umiejętności niezbędnych przy projektowaniu działań emancypacyjnych, włączających i partycypacyjnych w różnych obszarach kultury. Cykl wykładów i dyskusji skierowany był do liderów zmian, czyli przedstawicieli instytucji publicznych i organizacji pozarządowych, ale także do animatorów i członków społeczności lokalnych z różnych kategorii wiekowych i społecznych. Trzeci etap ma za zadanie upowszechnianie idei kolaboratorium, między innymi poprzez publikację książki.

Uzasadnieniem działań podjętych w ramach projektu było założenie, że zachodzące obecnie procesy demokratyzacji i upodmiotowienia sprawiają, że jednostki nie chcą już być bierne wobec mechanizmów społecznych - coraz częściej stają się aktywnymi aktorami życia zbiorowego, którzy mają coraz większy wpływ na jego kształt. Spojrzenie zaproponowane przez autorów projektu zakłada zerwanie z redukowaniem ludzkich aktywności i doświadczeń do wiedzy dającej wyrazić się słowami, zachęca natomiast do poszerzenia samego myślenia o życiu społecznym. Często jest ono widziane jako efekt działań jedynie ludzi, zapomina się o roli, jaką w jego wytwarzaniu pełnią obrazy, przedmioty ciała i technologia. Prezentowane w książce artykuły i wywiady pokazują, jak wymienione sfery przenikają się w życiu społecznym.

W trakcie seminariów i wykładów starano się wypracować metody będące odpowiedzią na przemiany zachodzące w życiu społecznym:

  • kultura ekspercka powinna być zastępowana przez kulturę partycypacji w procesie planowania uspołecznienia
  • współdziałanie powinno stać się podstawową zasadą organizującą proces planowania i przeprowadzania przedsięwzięć społeczno-artystycznych
  • popularyzacja form projektowania, które zawdzięczają swoją skuteczność identyfikowaniu oraz aktywnemu zaangażowaniu osób, które na zmianie wywołanej współdziałaniem miałyby skorzystać
  • stworzenie platformy międzynarodowej i interdyscyplinarnej współpracy pomiędzy aktorami, którzy zajmują się uspołecznianiem w różnych obszarach życia
  • edukacja przedstawicieli instytucji publicznych, organizacji pozarządowych, animatorów kultury i liderów społeczności lokalnych w zakresie realizacji projektów mających na celu aktywizację i upodmiotowienie uczestników kultury z wykorzystaniem metod współpracy.

W trakcie trwania projektu wyodrębniono pięć obszarów refleksji, w których uczestnictwo postrzegane jest jako warunek skuteczności projektów. Zamieszczone w książce artykuły i wywiady zostały podzielone według nich:

  • sztuka publiczna/animacja kultury ( Marek Krajewski, Michał Bieniek, Wendy Ewald, Joanna Kubicka)
  • fotografia, architektura, zmiana (Richard Halfen, Piotr Janowski, Claudia Mitchell, Bryan Bell)
  • konsultując codzienność ( Ireneusz Krzemiński, Marta Aleksandra Olejnik, Bogna Świątkowska, Tomasz Szlendak, Joanna Erbel, Marta Żakowska, Krzysztof Arciszewski)
  • praktyka współprojektowania ( Tomek Rygalik, Dawid Wiener, Tomasz Rakowski, Thomas Binder, Liz Sanders)
  • dzielenie się pamięcią (Ewa Domańska, Piotr Filipkowski, Laszko Kurti).

 


.