Settings and search
„DNA Miasta: Miejskie Polityki Kulturalne” | Raport z badań
Raport o „Miejskich Politykach Kulturalnych” powstał w ramach programu „DNA Miasta”, organizowanego przez Fundację Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego. Program rozpoczął się w 2009 roku, a „Miejskie Polityki Kulturalne” to kolejna już, po „Polityce Rozwoju Kultury 2020+ dla Miasta Łodzi” i „Lokalnych Przestrzeniach Kultury”, publikacja powstała z inicjatywy Fundacji. Kluczowe pytanie, na które starają się tym razem odpowiedzieć autorzy badania, brzmi: „W jaki sposób polskie miasta formułują swoje cele dotyczącej polityki publicznej w dziedzinie kultury oraz z jakich narzędzi korzystają by je realizować?”. Partnerem merytorycznym badania jest Narodowe Centrum Kultury.
Badanie "Miejskie Polityki Kulturalne" przeprowadzone zostało w 66 ośrodkach miejskich, wyselekcjonowanych na podstawie kryterium liczby mieszkańców (w badaniu udział wzięły wszystkie miasta powyżej 100 tys. mieszkańców) i poziomu rozwoju działalności kulturalnej (odwiedzono także ośrodki mniejsze, ale wyróżniające się jeśli chodzi o prężny rozwój aktywności kulturalnych). Raport opracowany został na podstawie wywiadów z przedstawicielami urzędów miejskich, regionalnych instytucji kultury, organizacji samorządowych, a także w niektórych przypadkach, z dziennikarzami lokalnymi.
Wnioski z badania zostały wyprowadzone przy założeniu, że miejska polityka kulturalna to "zarówno mniej lub bardziej systematyczne działania władz miast i podległych mu instytucji kultury w celu nadania kulturze określonego kierunku rozwoju, jak też wszystkie działania, które w sposób niezamierzony i niezaplanowany mają pozytywny bądź negatywny wpływ na kulturę".
Konkluzje zostały przedstawione uwzględniając perspektywy trzech różnych interesariuszy:
1. Urzędów odpowiedzialnych za kształtowanie miejskiej polityki kulturalnej
2. Instytucji odpowiedzialnych za realizację miejskiej polityki kulturalnej
3. Organizacji pozarządowych zaangażowanych w życie kulturalne danego miasta.
Dostrzeżono innowacyjne podejście do roli kultury w rozwoju miast, w myśl którego, odchodzi się od traktowania kultury jedynie jako czynnika budującego wizerunek miasta i przyciągającego turystów. Coraz więcej ośrodków miejskich deklaruje, że kluczową rolą kultury jest stanowienie instrumentu zmiany społecznej, a coraz większy nacisk kładziony jest na animację kulturalną i społeczną, a nie na tworzenie ponadczasowych dzieł kultury i sztuki.
Zmiany nadeszły także w sferze finansowania kultury. Z badania wynika, że zarówno procentowy jak i wartościowy udział wydatków na kulturę w ogólnych wydatkach miast wzrósł w latach 2007-2012 aż pięciokrotnie. Problemem jednak pozostaje wciąż nierównomierna dystrybucja dostępnych środków oraz niski poziom specjalizacji oddziałów zajmujących się polityką publiczną w sferze kultury, która najczęściej łączona jest ze sportem i promocją, a rzadziej niestety z edukacją bądź sprawami społecznymi.
Raport z sukcesem pokazuje formę i rezultaty poszczególnych miejskich polityk kulturalnych, z uwzględnieniem udziału przyczyniających się do nich instytucji. Co ważne, badanie nie pomija także bardzo ważnego aspektu partycypacji społecznej w tworzeniu polityki kulturalnej danego ośrodka i roli mieszkańców w jej realizacji.
Gorąco polecamy! Cały raport dostępny jest tutaj.
