Tematem przewodnim nowego numeru Kultury Współczesnej (4/2012) jest lęk i miejsce, jakie zajmuje on we współczesnym świecie. Autorzy numeru piszą o oddziaływaniu lęku na ludzi i relacje między nimi, a przede wszystkim o sposobach radzenia sobie z tym uczuciem. W swoich tekstach odwołują się do szerokiego kontekstu kulturowego i  wskazują na obszary wpływu, jakie ma to szczególne „uczucie bojaźni”. Lęk przedstawiony jest jako ważny element współczesnej kultury, którego obecność można zauważyć niemal we wszystkich dziedzinach sztuki. Wyparcie, akceptacja czy starcie się ze źródłem strachu wskazywać może na artystyczną realizację strategii, wnosić też może nowe treści i tropy do interpretacji dzieła. Ważną okazuje się być obecność lęku w kontekście relacji politycznych, ale też i historii – własnej, lokalnej czy globalnej. Mierząc się z istotą lęku autorzy wskazują na często nieoczywiste obszary jego występowania. Część tekstów koncentruje się na indywidualnym, ludzkim przeżywaniu obawy przed nieznanym. Inne odnoszą się do sposobów wyrażania tego przeżycia, które często mają charakter artystyczny. Autorzy wychodzą poza perspektywę jednostkową i zadają pytanie o funkcjonowanie lęku w przestrzeni publicznej i politycznej – o nowe odcienie uczuć, reakcji; zmianę spojrzenia na dotychczasowe przeżycie, w którym lęk okazuje się pełnić o wiele ważniejszą rolę, niż można by się było spodziewać. Badacze poszukują źródeł lęku, próbują wskazać warstwy jego występowania, ale i obszary jego najwyraźniejszego i z drugiej strony – najmniej oczywistej obecności.
W tych obszarach najważniejszym okazuje się nie, niemal oczywisty, lęk przed śmiercią i nieznanym, ale lęk cywilizacyjny, lęk przed zapomnieniem i lęk przed odrzuceniem. Realizowane są one różnorako – czy to jako przekształcenie irracjonalnego stanu w formę, która sprawia wrażenie bardziej „cywilizowanej” (jak to ma miejsce w londyńskim Narodowym Muzeum Armii, gdzie odbyła się wystawa poświęcona wojnie w Afganistanie), czy też w formę nie zawsze oczywistego artystycznego wyrazu. Te realizacje przedstawiane są jako katharsis, niosące wyzwolenie od strachu; nie bez znaczenia jest też lęk przed odrzuceniem i niezrozumieniem – pojawia się w kontekście współczesnej „medializacji” życia społecznego i kulturowego. Przeżycie to staje się szczególnie ważne w kontekście powszechnego dostępu do sieci i tworzenia relacji, często opartych o zmieniające się elementy kodu kulturowego.

Nowy numer Kultury Współczesnej jest dostępny w księgarni Narodowego Centrum Kultury przy ulicy Płockiej 13 w Warszawie, w księgarniach partnerskich i Empikach.

Koncepcja numeru: prof. Aleksandra Kunce.