TŁUSTA TŁUSZCZA
il. Marcelina Jarnuszkiewicz
TŁUSZCZA, czyli negatywne określenie tłumu, gromady ludzi, jest równie stare jak TŁUSZCZ i tak samo jak TŁUSZCZ pochodzi od przymiotnika TŁUSTY. W czasach, kiedy powstały TŁUSZCZ i TŁUSZCZA, przymiotnik TŁUSTY miał jednak nieco inne, szersze znaczenie. Prasłowiański przymiotnik tḷstъ oznaczał nie tylko ‘pełen tłuszczu’ oraz ‘gruby, tęgi, otyły’, lecz także ‘gruby, nabrzmiały, napęczniały, mający dużą objętość’. I właśnie to ostatnie znaczenie stało się podstawą rzeczownika TŁUSZCZA – TŁUSZCZA to przecież ‘mająca dużą objętość gromada ludzi’. A że mnogość konotuje pospolitość (i przeciwnie: to, co rzadko spotykane, uważa się za szlachetne), TŁUSZCZA bardzo szybko stała się określeniem pejoratywnym.
Źródło: [SJP PWN; USJP; SEJP Bor, 636]