Eufonie 2024 - więcej o listopadowym festiwalu i koncertach

Data publikacji: 11.09.2024
Średni czas czytania 8 minut
drukuj

Echa i pogłosy: muzyczna podróż po Europie Środkowo-Wschodniej. Szósta edycja festiwalu otwiera nowy rozdział w historii Eufonii. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy zawitamy z koncertami poza Warszawę: do Krakowa, Lusławic, Lublina, Katowic i Dębicy. Również po raz pierwszy w programie festiwalu znalazły się sceniczne wersje oper, w tym premiera „Czarnej maski” Krzysztofa Pendereckiego w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Oficjalne otwarcie 6. edycji Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie odbędzie się na tej samej scenie z udziałem światowej sławy mezzosopranistki Elīny Garanči. Będzie to jej pierwszy występ w Warszawie. Zaproszenie do udziału w festiwalu przyjęły też inne gwiazdy światowego formatu oraz polskiej sceny muzycznej. W listopadzie zapraszamy na muzyczną wędrówkę po naszym europejskim regionie i po Polsce. Przewodnikami podczas tej wyprawy będą w tym roku artyści z Litwy, Łotwy, Słowacji, Czech, Chorwacji, Ukrainy, Armenii, Anglii, Francji, Niemiec, USA i Szwajcarii i Polski.

Cechą charakterystyczną Eufonii pozostaje różnorodność i bogactwo repertuaru. Festiwal, jak zawsze, oferuje bogatą paletę utworów łączących przeszłość z teraźniejszością i udowadnia, że dawne tradycje muzyczne mogą wciąż inspirować współczesnych twórców. Repertuar tegorocznej edycji to także dialog między tradycją a nowoczesnością, przenikanie się muzycznych idei na przestrzeni wieków. Narodowe Centrum Kultury, organizator festiwalu, stara się w ten sposób przyciągnąć do sal koncertowych zarówno miłośników muzyki klasycznej, jak też entuzjastów nowych brzmień, młodszą publiczność, poszukującą alternatywnych dźwięków w muzyce.

Tegoroczny repertuar festiwalu zespół programowy podzielił na trzy przenikające się sekcje:

  • Alterfonie (Skalpel, Dobrawa Czocher & Goście, Gurdjieff Ensemble, Kwartludium & Jacaszek, Operomanija, La Tempȇte);
  • Wielkie Dzieła (Elīna Garanča, Jubileusz Joanny Wnuk-Nazarowej, Pawła Szymańskiego, utwory Krzysztofa Pendereckiego, Pawła Mykietyna, Karola Szymanowskiego);
  • Muzyka Przeszłości (Venceslao re di Polonia Antonio Caldary w wykonaniu {Oh!} Orkiestry i solistów, występy The Sixteen, Marti & Gondko, Solamente Naturali, Bastarda).

W tym roku Eufonie zostały wzbogacone o wstęp i epilog. Czerwcowy koncert Eufonie – Preludium, z udziałem Adama Struga i zespołu Monodia Polska, będzie miał zaskakującą, prapremierową kontynuację w listopadzie. To występ duetu Skalpel, który na specjalne zamówienie festiwalowe zaprezentuje oryginalną, autorską interpretację zarejestrowanych w czerwcu utworów wykonywanych przez Struga i Monodię Polską. Preludium można traktować też jako zapowiedź różnorodności programu, w którym nie zabraknie muzyki średniowiecza, renesansu oraz baroku w interpretacji wybitnych artystów, takich jak: Bastarda, The Sixteen, Corina Marti i Michał Gondko oraz zespół Solamente Naturali. 11 września wieczorem zaplanowano drugie wydarzenie poprzedzające festiwal: Eufonie - Prolog: Kochanowski Wika / Strug / Monodia Polska. Festiwalowym epilogiem będzie natomiast wykonanie Siedmiu Bram Jerozolimy Krzysztofa Pendereckiego 13 grudnia br. w Dębicy.

Drugie specjalne zamówienie festiwalowe zrealizowała Dobrawa Czocher, która wykona prapremierowo utwory inspirowane suitami wiolonczelowymi Jana Sebastiana Bacha. Zespół Bastarda przedstawi pieśni ze „Śpiewnika Śląskiego” Valentina Trillera. Niezwykle interesującym punktem programu będzie również koncert zespołu Kwartludium z Michałem Jacaszkiem. Artyści zaprezentują dźwięki inspirowane bogatą tradycją Kolchidy.

Inspiracje, które przenikają tegoroczny program Eufonii, sięgają daleko poza Europę Środkowo-Wschodnią. Podróżujemy muzycznie do źródeł kultury łacińskiej i arabskiej, na Bliski Wschód. Taką wyprawą będzie np. występ Gurdjieff Ensemble, obfitujący w armeńską tradycję i ducha orientu. Z kolei podczas symfonicznego koncertu „Baśnie nocy”, z udziałem Iwony Sobotki, Chóru i Orkiestry Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Michała Klauzy, usłyszymy pełne orientalizmu i liryzmu Pieśni księżniczki z baśni op. 31 oraz Pieśni o nocy op. 27 Karola Szymanowskiego i ekspresyjny Taniec siedmiu zasłon z opery Salome Richarda Straussa.

Festiwalowi od pierwszej edycji towarzyszą dzieła Krzysztofa Pendereckiego. Tym razem będzie to wykonanie „Siedmiu bram Jerozolimy w interpretacji Orkiestry i Chóru Filharmonii im. K. Szymanowskiego w Krakowie, Chóru Polskiego Radia oraz znakomitych solistów: Iwony Hossy, Karoliny Sikory, Anny Lubańskiej, Rafała Bartmińskiego, Artura Jandy, Sławomira Hollanda. To dzieło przeniesie nas symbolicznie do Jerozolimy, kolebki trzech religii. Na koncert zapraszamy festiwalową publiczność do Warszawy (24.11), Krakowa (2.11) oraz Dębicy (13.12).

Na festiwalu nie zabraknie również współczesnych nawiązań do dawnych form muzycznych. Paweł Mykietyn zaprezentuje „Pasję wg św. Marka” - swoją interpretację gatunku kojarzonego przede wszystkim z okresem baroku, nadając mu nowoczesną, współczesną formę. W programie festiwalu znalazły się też trzy opery, z których każda ukazuje inne oblicze tego gatunku. Usłyszymy XVIII-wieczną operę „Venceslao, re di Polonia” Antonio Caldary, inspirowaną historią Władysława IV Wazy, „Czarną Maskę” Krzysztofa Pendereckiego, opartą na dziele Gerharta Hauptmana, oraz współczesną, niekonwencjonalną operę „Have a good day!”, poruszającą egzystencjalne problemy kobiet z doświadczeniem emigranckim, pracujących w supermarkecie poniżej swoich kwalifikacji.

Podczas Eufonii uczcimy też jubileusze wybitnych polskich kompozytorów: Joanny Wnuk-Nazarowej i Pawła Szymańskiego. Jubileusz Wnuk-Nazarowej stanie się pretekstem do głębszego zanurzenia się w twórczość kobiet-kompozytorek, od Grażyny Bacewicz po Hannę Kulenty, której „Mémoire de Mémoire” zostanie wykonane w Polsce po raz pierwszy.

Festiwal Eufonie w sposób komplementarny uzupełnia polski repertuar koncertowy o utwory nieznane lub rzadko wykonywane w Polsce. Europa Środkowo-Wschodnia, do której muzycznych tradycji odwołują się organizatorzy, to niezwykle interesujący i inspirujący muzycznie region. W kulturowym tyglu pełnym inspiracji, różnorodności płynącej z doświadczeń każdego z tych krajów i miejsc, powstaje niepowtarzalna opowieść o nas i naszym regionie. 

Patronat honorowy nad festiwalem jak co roku obejmują ambasadorzy krajów regionu, a sam festiwal wspiera politykę Partnerstwa Wschodniego i jest ważnym narzędziem dyplomacji kulturalnej Polski. Festiwal realizuje również Cele Zrównoważonego Rozwoju Agendy 2030 ONZ.

W tym roku partnerami Eufonii są: Filharmonia Narodowa, Teatr Wielki - Opera Narodowa, Ars Cameralis, Europejskie Centrum Muzyki im. Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach, Festiwal Kody, Nowy Teatr w Warszawie, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Warszawska Jesień, Filharmonia Krakowska, Instytut Adama Mickiewicza. Wybrane koncerty będą re/transmitowane przez Polskie Radio, które jest członkiem Europejskiej Unii Nadawców (EBU).