PŁACIĆ TĄ SAMĄ MONETĄ

Uwaga! Ten frazeologizm wcale nie oznacza ‘odpłacać się’ ani ‘odwzajemniać się’, ani ‘odwdzięczać się’. PŁACIĆ albo ODPŁACAĆ SIĘ TĄ SAMĄ albo PODOBNĄ, albo RÓWNĄ MONETĄ to synonim innego, zachowanego w ironicznej postaci, powiedzenia: ODPŁACIĆ komuś PIĘKNYM ZA NADOBNE. Oba mają to samo znaczenie ‘odpłacać złem za doznane zło, krzywdą za krzywdę; mścić się’. Niepoprawne jest używanie tych związków frazeologicznych w odniesieniu do zachowań dobrych, szlachetnych, pozytywnych, wskazują one bowiem zawsze na kontekst negatywny. Możemy zatem powiedzieć, że zamierzamy ODPŁACIĆ TĄ SAMĄ MONETĄ sąsiadowi, który – przejeżdżając z nadmierną szybkością przez kałużę – obryzgał nas wodą i błotem od stóp do głów. Takie stwierdzenie będzie poprawne pod względem językowym, choć trudno je uznać za właściwe z innych względów. Serdecznie namawiamy Was, byście – miast płacić równą monetą – raczej puszczali w niepamięć przewiny współziomków.  

Źródło:

[NSPP; WSPP; USJP; SJP PWN; SFJP]