OPIS

Miejski? Dom? Kultury? to projekt realizowany w ramach LABORATORIUM ŻYWEJ KULTURY, którego misją jest inicjowanie, wypracowywanie i promowanie nowych praktyk animacji i edukacji w kulturze w dobie obywatelskiego modelu zarządzania kulturą. Projekt składa się z warsztatów, seminarium, debat publicznych i wizyt studyjnych w 3 miastach Bydgoszczy, Lublinie i Gdańsku oraz publikacji on-line, która będzie zapisem rekomendacji i najlepszych praktyk. Celem projektu jest budowa kompetencji kadr miejskich ośrodków/ centrów kultury działających w dużych ośrodkach miejskich w zakresie budowania strategii rozwoju opartej na partycypacji obywatelskiej, kreatywnych partnerstwach, modelu kultury jako debaty, uwzględniające nowe modele uczestnictwa w kulturze.

Projekt skierowany jest do osób profesjonalnie zajmujących się zarządzaniem kulturą na poziomie miasta – kadr miejskich ośrodków / centrów kultury i innych instytucji, organizacji, które zajmują się animacją na poziomie miejskim i ogólnopolskim.  

DEFINICJA PROBLEMU

Miejskie instytucje kultury, na których niekiedy całkowicie spoczywa odpowiedzialność za realizację obowiązków miasta w sferze kultury wobec jego mieszkańców znajdują się w centrum dyskusji dotyczącej przemian modelu zarządzania kulturą.

O ile jednak wiadomo po co są teatry miejskie czy biura wystaw artystycznych o tyle miejskie ośrodki kultury mają najbardziej niejasną misję, struktury, zależności, zobowiązania. Znajdują się dokładnie w centrum pomiędzy administracją, gdyż często działają jako „przedłużenie” Wydziału Kultury, a z drugiej strony są „przytuliskiem” niezależnych artystów oraz znajdują się pod stałą obserwacją i atakiem organizacji pozarządowych, które coraz częściej czują się na siłach przejąć realizację część zadań miejskich.

Odbywają się kolejne Kongresy kultury, które próbują uporządkować wiedzę na temat współczesnej kultury od definicji kultury po opis kondycji poszczególnych środowisk i dyscyplin. Główna dyskusja na temat zmian systemowych odbywa się za sprawą ruchów obywatelskich.

Postulaty wypracowane przez lokalne ruchy społeczne takie jak bydgoskie Forum kultury, Sztab Antykryzysowy w Poznaniu czy Społeczny Komitet Organizacyjny SPOKO, Lublin  określają jednak głównie kondycję i oczekiwania sektora pozarządowego, podczas gdy istnieje paląca potrzeba definicji obszaru odpowiedzialności miasta, określenia roli miejskich instytucji kultury oraz narzędzi ich współpracy z pozostałymi sektorami. 

Czy miasto ma animować kulturę czy nią zarządzać? Jaka jest rola miejskich instytucji kultury? Czy są to instytucje prowadzące własne programy? Animujące życie kulturalne miasta? Czy mają być służebne w stosunku do środowiska twórców? W jaki sposób realizować postulat partnerstwa publiczno-prywatnego? Co to znaczy partycypacyjny model zarządzania kulturą w przypadku miejskiego ośrodka kultury?

Głównym problemem jest brak narzędzi budowy nowoczesnego modelu animacji i edukacji w oparciu o budowę strategii funkcjonowania, rozwoju i współpracy.

Brakuje również platformy współpracy dla kadr zarządzających miejskich ośrodków kultury, w którym mogłyby spotkać się z osobami zarządzającymi na tym samym szczeblu i podzielić się praktykami nie tylko animacji i edukacji konkretnych projektów, ale również współpracy z organizacjami pozarządowymi i niezależnymi twórcami, którzy praktycznie nie mają stowarzyszeń ani praktycznie nie mogą starać się o dotacje samorządowe.

Z  Raportu „Badanie Potrzeb Szkoleniowych Dyrektorów Domów i Ośrodków Kultury w Polsce” wykonanych na zlecenie NCK w 2009 roku wynika, że budowanie strategii jest jednym z najbardziej pożądanych szkoleń.

CELE

• podniesienie kwalifikacji osób zarządzających i animatorów miejskich ośrodków kultury w zakresie budowania strategii rozwoju instytucji jako narzędzia niezbędnego do realizacji działań animacyjnych i edukacyjnych
•  podniesienie umiejętności osób zarządzających i animatorów miejskich ośrodków kultury w zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi, niezależnymi twórcami, administracją
• promocja zintegrowanego myślenia o kulturze i mieście jako całości (uwzględnianie zadań realizowanych w sferze edukacji, promocji, MDKi, Instytucji kultury i sztuki, 3 sektor
• promocja pojmowania kultury jako debaty
• nawiązanie współpracy pomiędzy ośrodkami kultury w Polsce jako wsparcia dla działań i poszukiwania rozwiązań „know how” - wymiana doświadczeń, wiedzy i praktyk
• promowanie obywatelskiego modelu zarządzania kulturą

REZULTATY

• Uaktualnienie istniejących Strategii działania lub zbudowanie nowych Strategii wraz z koniecznymi zmianami w statutach uczestniczących instytucji
• Wydawnictwo zawierające praktyczne rekomendacje dla kadr miejskich ośrodków kultury w zakresie formułowania misji, strategii, statutu, kryteriów oceny rezultatów działania, współpracy z podmiotami zewnętrznymi oraz dobrych praktyk.
• Wypracowanie definicji roli miejskich ośrodków kultury
• Wypracowanie narzędzi współpracy miejskich domów kultury z sektorem pozarządowym, niezależnymi twórcami i administracją
• Wypracowanie narzędzi kreatywnych partnerstw miejskich domów kultury z sektorem biznesu, nauki
• Wypracowanie modelu ogólnopolskiej platformy współpracy miejskich ośrodków kultury dzielenia się praktykami, wymiany doświadczeń w zakresie misji,
• Zdefiniowanie potrzeb miejskich instytucji kultury w zakresie współpracy z innymi sektorami życia publicznego na zasadzie „badania w działaniu”

Organizator :: LABORATORIUM ŻYWEJ KULTURY / MCK w Bydgoszczy

Termin:: marzec – wrzesień 2012

Miejsce:: Bydgoszcz, Lublin, Gdańsk

Współorganizatorzy:: Lublin, Warsztaty Kultury, Instytut Kultury Miejskiej Gdańsk

Partnerzy merytoryczni ::

Collegium Civitas, Fundacja Pro Cultura, MediaLab, Centrum Cyfrowe,Towarzystwo Inicjatyw Twórczych Ę, Pracownia badań i innowacji społecznych „Stocznia”, Pracownia Kultury Współczesnej Toruń, Wydział Kulturoznawstwa / Obserwatorium kultury Bydgoszcz WSG, Koło studentów WSG Other-way

UCZESTNICY PROJEKTU

Kadry Miejskich Centrów i Ośrodków kultury z Polski

Do debat, rozmów zaproszeni zostaną również

Liderzy działań ESK i ruchów obywatelskich i inicjatorów kongresów kultury - Gdańsk, Poznań, Katowice, łódź, Lublin, etc którzy animują działania na poziomie miejskim

Organizacje pozarządowe współpracujące z miejskimi instytucjami kultury i realizujące projekty w zakresie animacji na poziomie lokalnym i ogólnopolskim

PARTNERZY

Lublin, Warsztaty Kultury

Gdańsk, Instytut Kultury Miejskiej

WSPÓŁPRACA MERYTORYCZNA:

Collegium Civitas, Fundacja Pro Cultura, Pracownia Kultury Współczesnej Toruń, Wydział Kulturoznawstwa / Obserwatorium kultury Bydgoszcz WSG, Koło studentów WSG Other-way, MediaLab, Centrum Cyfrowe, Towarzystwo Inicjatyw Twórczych Ę, Pracownia badań i innowacji społecznych „Stocznia”

LUDZIE

Projekt przygotowany został  we współpracy merytorycznej LABORATORIUM ŻYWEJ KULTURY, Fundacji Pracownia Kultury Współczesnej oraz Regionalengo Obserwatorium Kultury w Bydgoszczy.

W realizację projektu zaangażowani są specjaliści, wykładowcy, menedżerowie kultury z następujących organizacji i instytucji: Collegium Civitas, Fundacja Pro Cultura, Koło studentów WSG Other-way, MediaLab, Centrum Cyfrowe, Towarzystwo Inicjatyw Twórczych Ę, Pracownia badań i innowacji społecznych „Stocznia”.

Partnerami projektu są: Warsztaty kultury, Lublin, Instytut Kultury Miejskiej Gdańsk.

PROGRAM

SEMINARIUM :: PO CO NAM CENTRA KULTURY? Bydgoszcz,  kwiecień 2012 

WARSZTATY :: NARZĘDZIA PARTYCYPACYJNE Lublin,  czerwiec 2012

WARSZTATY :: PARTNERSTWA KREATYWNE Gdańsk,  lip[iec 2012

SEMINARIUM :: DOM KULTURY NA KÓŁKACH SEMINARIUM  ::  DOMY KULTURY 2.0 Bydgoszcz wrzesień 2012 

koordynator projektu: 

Olga A. Marcinkiewicz :: laboratorium@mok.bydgoszcz.pl

labkultury.pl

Marta Białek-Graczyk, Towarzystwo Inicjatyw Twórczych Ę, Joanna Orlik, Małopolski Instytut Kultury i Forum Kraków, Edwin Bendyk (prow.), Collegium Civitas i tyg. "Polityka"

Karol Zamojski, Regionalne Obserwatorium Kultury w Bydgoszczy, Rafał Koza Koziński, Warsztaty Kultury, Lublin

Przedstawiciele Narodowego Centrum Kultury: Anna Ciecierska, Obserwatorim Kultury, Karolina Dziełak, Program Dom Kultury+, Aleksandra Ratajczak, Program Dom Kultury+

Edwin Bendyk, Karol Zamojski, Olga Marcinkiewicz, Laboratorium Żywej Kultury