O programie

Program Dom Kultury+, którego organizatorem jest Narodowe Centrum Kultury, realizowany jest zgodnie z założeniami Paktu dla Kultury. Celem programu jest zwiększenie zaangażowania domów kultury, ośrodków kultury oraz centrów kultury i sztuki w życie społeczności lokalnych poprzez odkrywanie i wspieranie oddolnych inicjatyw kulturotwórczych, realizowanych przez mieszkańców gmin miejskich, miejsko-wiejskich i wiejskich oraz inicjowanie działań służących wzmocnieniu zaangażowania domów kultury w życie społeczności lokalnej, odkrywaniu i rozwijaniu potencjału i kapitału kulturowego jej członków oraz kulturotwórczych zasobów społeczności. W ramach ramach programu można ubiegać się o realizację jednego z dwóch rodzajów zadań.

Zadanie I – INICJATYWY LOKALNE skierowane jest do domów kultury, które gotowe są prowadzić nowatorskie działania animacyjne projektowane w oparciu o przeprowadzoną wcześniej diagnozę i poddane ewaluacji, ukierunkowane na bezpośrednią i bliską współpracę z przedstawicielami społeczności lokalnej. Główny nacisk w zadaniu położony jest na nawiązywanie przez dom kultury stałych relacji z mieszkańcami miejscowości, na terenie których działa. Odkrywanie talentów i wzmacnianie potencjału społecznego ma owocować stworzeniem wspólnych inicjatyw na rzecz społeczności lokalnych i przestrzeni publicznej.

Zadanie II – PARTNERSTWO LOKALNE jest kolejnym etapem społecznego i profesjonalnego rozwoju domu kultury, opartym na budowaniu partnerskich relacji w środowisku lokalnym. Aktywna współpraca pomoże stworzyć kreatywną przestrzeń ułatwiającą wypracowanie i realizację działań z zakresu edukacji i animacji kulturowej. Realizacja długofalowych i środowiskowo zakorzenionych celów partnerstwa lokalnego animowanego przez dom kultury wymagać będzie zespołowego uczenia się, planowania i refleksji.

W realizacji zadania beneficjenta wspomagać będzie wskazany przez NCK w Zadaniu I animator, a w Zadaniu II mentor. Beneficjent będzie mógł skorzystać z wiedzy i doświadczenia animatora lub mentora w zakresie niezbędnym do realizacji zadania.

Działania podejmowane przy realizacji zadań mają służyć przede wszystkim: inicjowaniu nowych praktyk w zarządzaniu instytucją kultury, odkrywaniu i pobudzaniu aktywności społecznej, wspomaganiu rozwoju kapitału społecznego i kulturowego, a także poznawaniu nowych możliwości współpracy z mieszkańcami. Jednym z oczekiwanych efektów programu jest wzmocnienie roli domu kultury jako miejsca otwartego, wspólnego dla wszystkich mieszkańców.

Prognozowana wielkość środków przeznaczonych na realizację programu wynosi 2,5 mln zł.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Terminy naborów

W ramach programu przewiduje się przeprowadzenie jednego naboru wniosków do 30 stycznia 2025 roku.

Uprawnieni wnioskodawcy

Program Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne. Edycja 2025 skierowany jest do domów kultury, które gotowe są prowadzić nowatorskie działania animacyjne projektowane w oparciu o przeprowadzoną wcześniej diagnozę i poddane ewaluacji, a ukierunkowane na bezpośrednią i bliską współpracę z przedstawicielami społeczności lokalnej.

O dofinansowanie w ramach programu ubiegać mogą się następujące podmioty prawa polskiego:

1) domy kultury, ośrodki kultury oraz centra kultury i sztuki posiadające status samorządowej instytucji kultury – z wyjątkiem instytucji współprowadzonych przez ministra i jednostki samorządu terytorialnego).

2) biblioteki posiadające status samorządowej instytucji kultury, w skład których wchodzą domy kultury, ośrodki kultury lub centra kultury i sztuki.

przy czym:

o dofinansowanie w Zadaniu I – INICJATYWY LOKALNE nie mogą się ubiegać beneficjenci realizujący Program Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne w latach 2022-2024;
o dofinansowanie w Zadaniu II – PARTNERSTWO LOKALNE nie mogą się ubiegać beneficjenci realizujący Program Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne w roku 2024 ani podmioty, które nigdy nie były beneficjentem programu Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne.

Komentarz autorstwa prof. Marka Krajewskiego, dotyczący Domu Kultury+, pochodzący z raportu końcowego z badań ewaluacyjnych II i III edycji Programu Dom Kultury+ (Edukacja Artystyczna 2012 i Inicjatywy Lokalne 2013):

„Trudno zaprzeczyć, iż Dom Kultury+, to jeden z najbardziej potrzebnych i najlepiej pomyślanych programów dotacyjnych realizowanych w Polsce. I to nie tylko dlatego, że zmiany systemowe w ostatnich dwu dekadach doprowadziły do likwidacji ponad 1/3 domów kultury w naszym kraju, a te, które pozostały potrzebują wsparcia, bo często cierpią z powodu braków infrastrukturalnych, finansowych i kompetencyjnych. Przede wszystkim dlatego, że instytucje tego rodzaju w wielu, zwłaszcza mniejszych, miejscowościach są jedynymi miejscami, w których kultura może być tworzona, upowszechniana i popularyzowana. Co więcej, domy kultury, to też miejsce, w którym urealnia się lokalna wspólnota, gdzie materializują się więzi spajające zbiorowości, gdzie w końcu można rozwijać pasje i talenty, odkrywać siebie. To ogromnie ważne funkcje, a więc tym bardziej warto walczyć o to, by domy kultury rzeczywiście były domami, a nie martwymi instytucjami, służącymi raczej ich pracownikom, niż komukolwiek innemu; o to, by poza rytualnymi działaniami zaskakiwały innowacyjnymi pomysłami i pobudzały do działania; o to, by były miejscami spotkania, a nie wyłącznie sztampowej edukacji, z wyraźnie zaznaczoną hierarchią oddzielającą mistrza i uczniów. Dom kultury+ jako projekt trafia w sedno problemów, jakie mamy dziś z kulturą. Jej najważniejszymi ogniwami są bowiem mało widoczne instytucje, wykonujące jednak organiczną pracę, od której efektów zależy to jak jesteśmy w kulturze, jej miejsce w hierarchiach ważności, nasza zdolność do korzystania z niej inaczej, niż tylko czerpiąc satysfakcje estetyczne. Instytucje zaniedbane i zapomniane, pogrążone często w letargu lub w przekonaniu, iż tak, jak jest, jest dobrze, bo tak było zawsze.”

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.