Czym jest dostępność? | Szkolenia z cyklu Kultura bez wyjątku

Data publikacji: 07.08.2019
Autor: Anna Grudzińska
Średni czas czytania 6 minut
drukuj

Przed nami, ostatnie w tym roku, wrześniowe spotkanie w ramach cyklu „Kultura bez wyjątku”, poświęcone tworzeniu oferty kulturalnej dla seniorów. Czas na podsumowanie. Tegoroczna edycja była w całości skoncentrowana na zagadnieniach dostępności w instytucjach kultury. Celem szkoleń była pogłębiona refleksja nad tym, co zmienić, aby nasza instytucja (dom kultury, muzeum czy filharmonia) była przyjazna i otwarta dla wszystkich. Na każdym spotkaniu zastanawialiśmy się nad tym, czym jest dostępność, co się na nią składa. I tak, rozmawialiśmy o tym, jakie metody pracy pozwolą nam włączać w działania wszystkie grupy obiorców, budować wspólnotę w społecznościach lokalnych wokół projektów kulturalnych (w szczególności poza dużymi miastami); jak zapewnić, aby wszyscy nasi odbiorcy dowiedzieli się o naszych działaniach i mogli z nich, faktycznie a nie tylko w teorii, skorzystać.

Pierwsze w tegorocznym cyklu szkolenie poprowadziły twórczynie Teatru 21, Justyna Sobczyk, Justyna Lipko-Konieczna oraz Justyna Wielgus wraz z zespołem aktorskim. Szkolenie poświęcone było refleksji nad obecnością osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi w instytucjach kultury. Teatr 21 od lat przełamuje bariery w odbiorze sztuki osób z niepełnosprawnością intelektualną, adresując swoje spektakle do szerokiej widowni. Między 2005 a 2016 r. Teatr 21 zrealizował wydarzenia między innymi z Instytutem Teatralnym w Warszawie, warszawskimi scenami dramatycznymi (Teatrem Studio, Teatrem Dramatycznym, Teatrem Powszechnym, Nowym Teatrem etc.), Narodowym Teatrem Starym w Krakowie. Zespół aktorski Teatru 21 to osoby z zespołem Downa i autyzmem, które już poprzez samą swoją obecność w przestrzeniach renomowanych instytucji kultury zmieniają ich oblicze, przełamując liczne stereotypy. Na szkoleniu w Radziejowicach aktorzy i aktorki Teatru 21 opowiadali uczestniczkom, jak odzyskują swoje miejsce w społeczeństwie poprzez działania w sferze sztuki, jak przełamują bariery, izolację, budują relacje z publicznością. Bardzo ważnym elementem były działania praktyczne wprowadzające uczestniczki w techniki reżyserskie, aktorskie, dramaturgiczne i ruchowe Teatru 21. Praca metodą pedagogiki teatru pozwoliła uczestniczkom podzielić się swoimi lękami, obawami, zmierzyć się z własnymi barierami i stereotypami, w końcu pokonać je, dzięki wspólnym działaniom. Jak podkreśla Justyna Lipko-Konieczna: improwizacja w pracy z osobami z niepełnosprawnościami korzysta z możliwości i potencjału każdej z osób, czerpie z doświadczenia, fizyczności, wyobraźni.

Drugie szkolenie w tegorocznym cyklu poprowadził zespół trenerski Fundacji Kultury bez Barier Monika Dubiel, Paulina Gul, Robert Więckowski. Dotyczyło ono włączania w działania kulturalne osób niewidomych i g/Głuchych. Rozmawialiśmy o tym, że dostępność to nie tylko konkretne rozwiązania technologiczne i architektoniczne, ale również proces, przez który musi przejść zespół instytucji. Jego początkiem jest postawa otwarta, empatyczna, chęć współdziałania z osobami z niepełnosprawnościami. Podczas szkolenia uczestniczki dowiedziały się, czym jest kultura g/Głuchych, jak działa pętla indukcyjna, jakie są zasady tworzenia audiodeskrypcji i tyflografik. Szkolenie zamknęła wizyta studyjna w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, podczas której uczestniczki dowiedziały się, jak można przygotować galerię na wizytę osób o specjalnych potrzebach komunikacyjnych i poznawczych. Oglądaliśmy makiety wystaw i eksponatów, słuchaliśmy relacji z wydarzeń, jakie organizowane były przez Zachętę z uwzględnieniem potrzeb osób g/Głuchych i niewidomych. Jak ciekawie i atrakcyjnie udostępnić np. poprzez audiodeskrypcję obraz Erykah Badu Wilhelma Sasnala? To i inne pytanie uczestniczki mogły przedyskutować z Pauliną Celińską, koordynatorką ds. dostępności galerii Zachęta oraz Danielem Kotowskim, oprowadzającym gości w Polskim języku migowym (PJM), prowadzącym stały cykl spotkań „Zachęta Miga”.

Trenerki i trenerzy obu szkoleń podkreślali, jak ważne jest, aby osoby z niepełnosprawnościami pojawiały się w instytucjach kultury nie tylko jako goście, ale także jako prowadzący zajęcia czy pracownicy administracyjni. Wpływa to najskuteczniej na społeczny wizerunek osób z niepełnosprawnościami i zmiany w instytucjach.

Zachęcamy do obejrzenia relacji z obu szkoleń!

Weź udział w szkoleniu „Projektowanie oferty kulturalnej dla seniorów” →