Ustawienia i wyszukiwarka
Święto projektów kulturalnych w Białymstoku!
Animacja + świętowanie – to hasło VIII Ogólnopolskiej Giełdy Projektów! W setną rocznicę odzyskania niepodległości, 200 animatorów z całej Polski spotka się, żeby rozmawiać o najciekawszych projektach kulturalnych. Wydarzenie odbędzie się w dniach 17-19 października w Białymstoku.
Ogólnopolska Giełda Projektów to coroczne wydarzenie Narodowego Centrum Kultury, skierowane do wszystkich aktywnych przedstawicieli sektora kultury. Co roku animatorzy prezentują zrealizowane przez siebie projekty kulturalne, nawiązujące do wybranego motywu przewodniego. W poprzednich latach rozmawialiśmy m.in. o nowych mediach, przestrzeni publicznej i działaniach międzypokoleniowych.
W szczególnym, jubileuszowym roku 2018, skupimy się na projektach nawiązujących do idei świętowania – zarówno na szczeblu krajowym, jak i lokalnym. Wyłonione przez komisję przedsięwzięcia to festiwale, konkursy i warsztaty dotyczące celebrowania rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości oraz innych ważnych wydarzeń z punktu widzenia lokalnej historii.
Uczestnicy Giełdy nie tylko wysłuchają prezentacji autorów 20 najciekawszych projektów kulturalnych. Wezmą też udział w sesjach posterowych i stolikowych, warsztatach, wydarzeniach towarzyszących i wizytach studyjnych w najciekawszych instytucjach kultury na Podlasiu – m.in. w Krainie Otwartych Okiennic i Ośrodku Pogranicze. W Białymstoku po raz pierwszy zaprezentujemy także publikację „Animacja + woda”, która podsumowuje ubiegłoroczną Giełdę.
VIII Ogólnopolską Giełdę Projektów organizuje Narodowe Centrum Kultury we współpracy z Białostockim Ośrodkiem Kultury i Wojewódzkim Ośrodkiem Animacji Kultury. Wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotra Glińskiego.
Program wydarzenia
Zobacz, jak wyglądała OGP w zeszłym roku!
Podczas Giełdy zaprezentujemy Wam dwadzieścia dobrych praktyk kulturalnych, nawiązujących do świętowania. Podczas Giełdy ich autorzy opowiedzą o swoich celach, grupie docelowej oraz najważniejszych etapach działań. Wyłonione przez komisję projekty to m.in. festiwale, konkursy, warsztaty, a nawet na historyczny...escape room. Poznajcie naszą złotą dwudziestkę!
Stałym elementem każdej Giełdy są także warsztaty dla uczestników - jednodniowe lub dwudniowe. W tym roku zapraszamy Was na szkolenia m.in. z zakresu etno designu, animacji, organizacji wydarzeń kulturalnych, a nawet na spacer po mieście, które nie istnieje!
W tym roku wzbogacamy formułę Giełdy o wizyty studyjne. Zabierzemy Was do najciekawszych instytucji kultury regionu!
Projekty 2018
Podczas Giełdy zaprezentujemy Wam dwadzieścia dobrych praktyk kulturalnych, nawiązujących do świętowania. Podczas Giełdy ich autorzy opowiedzą o swoich celach, grupie docelowej oraz najważniejszych etapach działań. Wyłonione przez komisję projekty to m.in. festiwale, konkursy, warsztaty, a nawet na historyczny...escape room. Poznajcie naszą złotą dwudziestkę!
Projekt odnosił się do następujących zagadnień:
1) Przed jakimi wyborami stawał przeciętny poznaniak w okresie reformacji?
2) Na czym polegały zmiany zapoczątkowane przez Marcina Lutra i jak dotykały one mieszkańców Poznania?
3) Jak reformacja i późniejsze dzieje poznańskiego protestantyzmu zapisały się w architekturze miasta?
4) Co prezentuje współczesne dziedzictwo ewangelików poznańskich?
Miejsce: Poznań
Termin: 23 – 24 września 2017
Cele:
- Popularyzacja wielokulturowego dziedzictwa Poznania i Wielkopolski.
- Zwiększenie społecznej świadomości na temat roli reformacji w dziejach Polski w kontekście jubileuszu 500 lat wystąpienia Marcina Lutra.
- Promocja zachowań zmierzających do zapewnienia opieki i ochrony zasobom dziedzictwa kulturowego.
Grupa docelowa:
- Mieszkańcy Poznania - dorośli (w tym seniorzy), rodziny z dziećmi, młodzież szkolna,
- Turyści i goście odwiedzający Poznań - rodziny z dziećmi, młodzież, dorośli.
Najważniejsze etapy:
Wydarzenia składające się na projekt miały charakter kulturalny, społeczny, edukacyjny i turystyczny. Program ukierunkowany był na aktywizację odbiorców wokół miejsc i obiektów, które mają zapisaną w swej historii obecność polskich i niemieckich protestantów, o czym świadczą zachowane w różnym stanie i spełniające różne funkcje obiekty dziedzictwa materialnego (historyczny układ przestrzenny, zabytkowa architektura, dawne kościoły i cmentarze protestanckie) oraz niematerialnego (legendy, tradycje, sfera pamięci). Uczestnicy mogli wziąć udział w koncertach organowych muzyki twórców protestanckich, pokazach tańców historycznych doby reformacji, prelekcjach na temat dziedzictwa społeczno-kulturowego reformacji, animowanych grach miejskich, warsztatach edukacyjnych oraz wycieczkach śladem dawnych kościołów i cmentarzy protestanckich. Podczas wydarzenia zaprezentowana została wystawa pt. Poznańscy ewangelicy oraz folder turystyczny Szlak dziedzictwa Reformacji.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt popularyzował bogactwo lokalnego dziedzictwo związanego z historią Polski w kontekście jubileuszu 500-lecia wystąpienia Marcina Lutra, które dało początek reformacji. Data ta jest ważna z punktu widzenia zarówno obecnej w naszym kraju społeczności protestanckiej, która kultywuje ją co roku w formie najważniejszego dla siebie święta, jak i odbiorców niebędących wyznawcami protestantyzmu, dla których jest to okazja do odkrycia mniej znanych obszarów dziedzictwa, zdobycia wiedzy o ważnych postaciach związanych z przeszłością, a także wzmocnienia więzi społecznych i identyfikacji z miejscem zamieszkania. Projekt pozwolił odbiorcom na poznanie różnych aspektów tematu jubileuszowego m.in. poprzez wcielenie się w rolę bohaterów historycznych (animowana gra miejska z elementami rekonstrukcji), rozwijanie twórczości artystycznej (edukacyjne warsztaty ceramiki barokowej) oraz uczestnictwo w wydarzeniach odwołujących się do form związanych ze świętowaniem (tańce historyczne doby reformacji).
Www: http://trakt.poznan.pl/pl/xii-weekend-z-historia-akcja-reformacja-harmonogram/
YouTube: www.youtube.com/watch?v=gNiT9WD6h-I&feature=youtu.be
Inspiracją do organizacji gry miejskiej „Wybieram Polskę” były obchody 100-lecia odzyskania niepodległości, pokazane w kontekście regionalnym. Opole po 1918 roku było miastem niemieckim, dlatego projekt skupiał się na pokazaniu lokalizacji związanych z ruchem mniejszości polskiej w niemieckim Opolu.
Miejsce: Opole
Termin: 29 czerwca 2018
Cele:
- Popularyzowanie tradycji związanych z historią Polski - obchody imienin marszałka Piłsudskiego.
- Świętowanie poprzez zachęcenie do poszukiwania miejsc historycznych związanych z odzyskaniem niepodległości w przestrzeni miasta.
- Upowszechnienie wiedzy o działalności mniejszości polskiej na Śląsku Opolskim w okresie międzywojennym.
Grupa docelowa:
- Dzieci szkół podstawowych i ponadpodstawowych,
- Rodziny,
- Lokalni pasjonaci historii,
- Mieszkańcy Opola i okolic,
- Uczestnicy Nocy Kultury.
Najważniejsze etapy:
Do współpracy i współfinansowania gry zaproszono Urząd Miasta Opola. Resztę środków finansowych pozyskano z grantu finansowanego przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych. Materiały archiwalne prezentowane podczas gry miejskiej „Wybieram Polskę” zostały wybrane przez pracowników Archiwum Państwowego w Opolu z zasobów własnych oraz z zasobów Archiwum Akt Nowych. W pierwszej kolejności stworzono zadania do gry nawiązujące do miejsc historycznych w dzisiejszym Opolu. Następnie opracowano regulamin gry oraz stworzono role dla profesjonalnych aktorów, odtwarzających postacie historyczne, które można było spotkać na trasie gry. W przygotowanie i prowadzenie gry zaangażowani byli wolontariusze oraz harcerze, którzy przygotowali punkty gry związane z ZHP. Ostatnim etapem było zdobycie odpowiednich pozwoleń i rozlokowanie punktów gry w przestrzeni miasta. Uczestnicy gry mogli wygrać nagrody: katalogi, kubki i torby (wszystkie z jednolitym znakiem gry). W grze wzięło udział ponad 200 osób.
Odniesienie do tematu OGP:
Zadaniem uczestników gry „Wybieram Polskę” było poruszanie się pomiędzy kolejnymi punktami kontrolnymi oraz wykonywanie zadań.W każdym punkcie kontrolnym uczestnicy gry odpowiadali na pytanie nawiązujące do tekstów umieszczonych na tablicach wystawowych oraz wykonywali zadanie praktyczne, które polegały na śpiewaniu polskich pieśni, wykonywaniu zadań plastycznych (rysowanie kartki imieninowej dla marszałka Piłsudskiego) oraz wspólnym marszu z generałem. Zadania zawsze nawiązywały do formuły radosnego świętowania i tworzenia.
Powstanie Dzielnicowego Domu Kultury „Czuby Południowe” pozwoliło na stały kontakt z mieszkańcami. Szereg odbytych rozmów: przed otwarciem, po roku i po dwóch latach działalności, podczas realizacji projektu „Grawitacja kulturalna” wykazał potrzebę zorganizowania dzielnicowego wydarzenia plenerowego. Inspiracją do świętowania była przestrzeń wąwozu, charakterystyczna dla dzielnicy, ponieważ jest miejscem aktywności mieszkańców.
Miejsce: Lublin, dzielnica Czuby Południowe
Termin: 22 czerwca 2018
Cele:
- Aktywizacja kulturalna mieszkańców dzielnicy (poznawanie się i bycie razem, budowanie więzi społecznych).
- Promowanie alternatywnej formy wydarzenia plenerowego.
- Budowanie tożsamości dzielnicy (integrowanie środowiska, wzmacnianie poczucia wspólnoty).
Grupa docelowa:
- Mieszkańcy dzielnicy Czuby Południowe i dzielnic sąsiednich,
- Mieszkańcy Lublina.
Najważniejsze etapy:
Święto Dzielnicy Czuby Południowe to impreza plenerowa, która ma charakter pikniku warsztatowego. Projekt korzeniami sięga 2013 roku, kiedy wystartował program „Dzielnice Kultury”, mający na celu zwiększenie aktywności kulturalnej w poszczególnych dzielnicach miasta. Podczas realizacji projektów dzielnicowych wyłaniali się lokalni liderzy. Pojawiła się również potrzeba założenia dzielnicowych instytucji kultury będących bazą działań animacyjnych lokalnych społeczności. Jedną z nich jest Dzielnicowy Dom Kultury „Czuby Południowe”, który działa od 2015 roku. Od początku istnienia nawiązana została ścisła współpraca z mieszkańcami, reprezentowanymi przez Radę Dzielnicy. Angażowani są oni w działania, zazwyczaj w charakterze prowadzących warsztaty, ale też mają przestrzeń na realizację swoich własnych pomysłów, czego przykładami są cykl „Twoja kolej!” oraz „Ekstra piątki”. Program Święta Dzielnicy Czuby Południowe jest budowany na bazie potencjału lokalnych liderów, jaki został odkryty w ciągu trzech sezonów działalności oraz pięć lat istnienia programu Dzielnice Kultury.
Odniesienie do tematu OGP:
Święto Dzielnicy Czuby Południowe jest miejscem spotkania jej mieszkańców. Młoda dzielnica, której historia i tożsamość dopiero są budowane potrzebuje takiej przestrzeni. Pretekstem do spotkania i wspólnego świętowania są działania kulturalne, będące ponad podziałami, jednoczące ludzi we wspólnym działaniu i byciu razem. Odrywają one od codziennych obowiązków po to, aby spotkać się w nietypowej sytuacji: przy budowaniu latawca czy przy pleceniu wianków. Można spotkać sąsiada czy sąsiadkę w innej niż dotychczas roli, na przykład jako prowadzącego warsztaty. Poprzez działania animacyjne oraz wykorzystanie potencjału, jaki drzemie w ludziach, świętowane jest wspólne bycie tu i teraz, w tym miejscu, z tymi ludźmi: sąsiadami, rodziną, kolegami oraz znajomymi. ,
Www: http://ddkczubypoludniowe.pl/galeria/swieto-dzielnicy-czuby-poludniowe-2-2/
Każdy człowiek chce mieć dom lub miejsce, do którego wraca po latach. Niestety, mieszkańcy Błot takiego miejsca zostali pozbawieni, a ich wioska od 45 lat znajduje się pod wodami Zalewu Sulejowskiego. Po latach rozrzucenia po różnych zakątkach kraju poczuli potrzebę spotkania się, opowiedzenia o swoich losach oraz podzielenia się swoją historią. Tak zrodził się pomysł na projekt „Sulejowska Atlantyda”.
Miejsce: Powiatowe Centrum Animacji Społecznej - Tomaszów Mazowiecki
Termin: 1 lipca – 30 listopada 2017
Cele:
- Integracja i wsparcie w dążeniu do zachowania tożsamości mieszkańców wysiedlonej miejscowości Błota.
- Ocalenie od zapomnienia lokalnej historii, tradycji i kultury.
- Umożliwienie spotkania mieszkańcom Błot po 45 latach od wysiedlenia.
Grupa docelowa:
- Mieszkańcy Błot i ich rodziny,
- Seniorzy,
- Dorośli,
- Młodzież,
- Dzieci.
Najważniejsze etapy:
Projekt rozpoczął się od zebrania starych fotografii i nagrania wspomnień mieszkańców zalanych Błot. Wolontariusze odwiedzili najstarszych mieszkańców Błot i nagrali z nimi wywiady. Zebrane zostały również eksponaty na wystawę, na które składały się przedmioty codziennego użytku. Zebrane materiały posłużyły do przygotowania wystawy zdjęć i eksponatów. Archiwalne fotografie zostały zeskanowane, wydrukowane, opisane i umieszczone w antyramach. Odtworzono także starą stolarnię i przygotowano wystawę przedmiotów codziennego użytku pochodzących z rodzinnych domów mieszkańców Błot. Wystawa była otwarta przez trzy miesiące dla wszystkich chętnych. Wystawie towarzyszyło spotkanie integracyjne, na które zaproszeni zostali wszyscy wysiedleni mieszkańcy Błot, ich rodziny, władze oraz media.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt był okazją do spotkania po 45 latach mieszkańców zalanych Błot, wspólnego świętowania, wspominania oraz integracji międzypokoleniowej. Zaangażował wiele osób i instytucji.
Www: https://www.facebook.com/pg/pcastomaszowmaz/photos/?tab=album&album_id=519395241739826
Pierwszą inspirację stanowiła potrzeba, wynikająca z badań przeprowadzonych wśród mieszkańców, stworzenia „wspólnego punktu odniesienia” dla różnych pokoleń. Drugą była opowieść o zaginionej księdze, opowiadającej o dworku „Milusin”, w której zapisano losy mieszkańców. Uczyniła ona z dworku miejsce symboliczne, integrujące wspólnotę w szczególnych momentach, świętach lokalnych i państwowych.
Miejsce: Sulejówek, Warszawa, Kraków, Poznań, Bydgoszcz, Szczecin
Termin: 1 maja 2017 – 31 grudnia 2018
Cele:
- Budowanie lokalnej wspólnoty wokół powstającego Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku - zaproszenie mieszkańców do współtworzenia Muzeum już na etapie powstawania instytucji.
- Odnalezienie absolwentów oraz pracowników przedszkola nr 1 w Sulejówku i odtworzenie z nimi w formie mini słuchowisk radiowych powojennej historii dworku „Milusin”. Przez 44 lata w dawnym domu Piłsudskich mieściło się miejskie przedszkole.
- Stworzenie przez mieszkańców mini słuchowisk radiowych nawiązujących do odnalezionych artefaktów w celu zbudowania relacji pomiędzy powstającym muzeum, a społecznością lokalną.
Grupa docelowa:
- Dorośli - absolwenci i pracownicy przedszkola nr 1 w Sulejówku,
- Rodziny - bliscy osób biorących udział w projekcie,
- Mieszkańcy Sulejówka – społeczność, która oczekuje od muzeum działań pozwalających na jej integrację i aktywizację wokół tematów i miejsc wspólnych,
- Osoby mieszkające w różnych regionach Polski, które dzięki swoim doświadczeniom czują się związane z dworkiem „Milusin”.
Najważniejsze etapy:
Projekt rozpoczęła akcja społeczna „Milusin w eterze”. Przy wsparciu partnerów: Polskiego Radia i Radia Warszawa poszukiwano absolwentów i pracowników przedszkola nr 1, które w latach 1956- 2000 mieściło się w dawnym domu Piłsudskich, dworku „Milusin” w Sulejówku. W trakcie zgłaszania się osób, które w ciągu dziesięciu miesięcy odezwały się do muzeum, rozpoczęto warsztaty nagraniowe. Uczestnicy projektu, którzy wzięli udział w serii warsztatów dziennikarsko-montażowych, zrealizowanych przez dziennikarzy różnych stacji oraz zespół animatorów kultury, stworzyli z zebranego materiału 90 mini audycji radiowych. Część z nich można było najpierw posłuchać w audycjach Polskiego Radia, Radia Warszawa czy Radia dla Ciebie, a potem w „dźwiękowym pejzażu”, podczas akcji miejskich, kiedy to w różnych punktach miasta mieszkańcy szukali lub trafiali na radia, wokół których na krzesłach, przy herbacie razem doświadczali spotkania łączącego pokolenia.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt stanowi przykład działań z zakresu animacji kultury, które tworzą pretekst nie tylko do działań twórczych i aktywizacji lokalnej społeczności. To także seria zdarzeń, która pozwoliła na stopniowe projektowanie razem z mieszkańcami niecodziennego święta - różnego typu spotkań kilku pokoleń (warsztaty, fale radiowe i miejsca w przestrzeni miasta) i budowanie relacji wokół tego, co stanowi jeden z fundamentów tej wspólnoty – genius loci dworku „Milusin”. W rezultacie można powiedzieć, że ta wyprawa w przeszłość, jaka odbywała się przez ostatni rok, inspirowana nagraniem głosu Piłsudskiego i miejscem będącym punktem odniesienia dla kilku generacji mieszkańców, doprowadziła do umocnienia więzi pomiędzy uczestnikami projektu i słuchaczami ich audycji, jak również pozwoliła na odkrycie formuły umożliwiającej celebrowanie rodzinnego świętowania w przestrzeniach wspólnych dla społeczności lokalnej i muzeum.
Patrol historyczny jest wydarzeniem cyklicznym. W 2014 roku odbył się pierwszy Patrol historyczny, który był próbą opowiedzenia lokalnej historii i umiejscowienia jej w historii Polski. Kanwą były czasy husarii i wkład ziemiaństwa w rozwój regionu. Przygotowane działania animacyjne skierowane były do społeczności lokalnych i odnosiły się one konkretnie do historii odwiedzanych przez patrol miejsc. Jak się okazało, ludyczna formuła odpowiada mieszkańcom, jest czytelna, zrozumiała oraz atrakcyjna.
Miejsce: Obszar sześciu LGD'ów, czyli sześciu różnych powiatów, województwo kujawsko-pomorskie
Termin: 12 maja – 15 września 2018
Cele:
- Poznanie lokalnej historii.
- Budowanie tożsamości lokalnej na bazie dziedzictwa materialnego i niematerialnego.
- Stworzenie atrakcyjnych animacji historycznych, które angażują uczestników.
Grupa docelowa:
- Rodziny z dziećmi,
- Uczniowie i nauczyciele,
- Seniorzy,
- Młodzież.
Najważniejsze etapy:
Najważniejsza w tym projekcie jest współpraca sześciu Lokalnych Grup Działania, które wspólnie ustaliły trasę Patrolu historycznego w 38 miejscowościach regionu. Patrol historyczny ma swój scenariusz, dramaturgię i przebieg. W nawiązaniu do obchodów 1050. rocznicy Chrztu Polski opowiada o przybyciu zakonów rycerskich na nasze ziemie i ich wkładzie w rozwój regionu. Porusza zagadnienia wartości, jakie przyświecały zakonom rycerskim. Głównym założeniem całego przedsięwzięcia są żywe spotkania z historią. Uczestnicy mogą obserwować i uczestniczyć w warsztatach rzemiosł dawnych i pokazach rycerstwa lekkiego oraz konnego.
Odniesienie do tematu OGP:
Po pierwsze, Patrol historyczny odwiedza niewielkie miejscowości, które często nie uczestniczą w ogólnopolskim świętowaniu. Samo pojawienie się takich animacji w wielu miejscach jest przyczynkiem do świętowania (np. zbierają się koła gospodyń wiejskich, strażacy, sołtysi organizują festyny).
Po drugie, animacje Patrolu historycznego są odwołaniem do tożsamości lokalnej, historii i zwyczajów.
Po trzecie, rzemieślnicy (kowal, garncarz) odwołują się do zawodów obecnych na wsi jeszcze do lat 60-tych XX w., więc dla starszych uczestników są żywym wspomnieniem i możliwością do dyskusji z młodszym pokoleniem.
Www: https://www.facebook.com/Patrol-historyczny-Pograniczechrze%C5%9Bcija%C5%84stwa-198597914286777/
Projekt został zrealizowany przez uczestników programu Narodowego Centrum Kultury "Zaproś nas do siebie 2017" i był następstwem badań prowadzonych w ramach tego programu przez każdy z ośrodków. Dotyczyły one tego, jak ważne dla lokalnej społeczności jest jej dziedzictwo historyczne i kulturowe oraz jak jego znajomość wpływa na działalność instytucji kultury i postawy obywateli.
Miejsce: Projekt ogólnopolski (Suszec, Ustka, Sanok, Kwilcz, Zgierz, Mogilno, Pomiechówek, Warszawa, Świnice Warckie, Główczyce, Jabłonowo Pomorskie, Młodzieszyn, Terespol, Milanówek, Jelcz-Laskowice, Czernica oraz otaczające je miejscowości)
Termin: 27 września – 30 listopada 2017
Cele:
- Zainteresowanie i zwiększenie świadomości lokalnych społeczności - zwłaszcza młodzieży - dotyczącej lokalnych wydarzeń związanych z odzyskiwaniem niepodległości i odbudową Państwa Polskiego w kontekście wydarzeń ogólnopolskich.
- Odkrywanie, a następnie popularyzacja lokalnych historii, opowieści, bohaterów i zwykłych ludzi, którzy w oczach swojej społeczności przyczynili się do odzyskania niepodległości.
- Kreowanie postawy dobrego patriotyzmu, pozbawionego nienawiści i zacietrzewienia, lecz bogatego w szacunek do drugiego człowieka, pozytywne postrzeganie różnorodności w państwie, poczucie wewnątrznarodowej solidarności oraz docenianie wolności.
Grupa docelowa:
- Młodzież,
- Seniorzy,
- Całe lokalne społeczności,
- Osoby zainteresowane historią.
Najważniejsze etapy:
Każda instytucja kultury, biorąca udział w projekcie, zaprosiła grupę zainteresowanej tematem młodzieży w wieku 12-19 lat, dla której przeprowadzono warsztaty historyczne oraz z zakresu dokumentowania historii. Następnie grupy wyruszyły na poszukiwania opowieści - rozmawiały z seniorami i historykami, przeszukiwały księgi parafialne i stare cmentarze, odwiedzały muzea, biblioteki, izby pamięci, zapomniane miejsca, pomniki. Młodzież zebrała ciekawe, niepowtarzalne i niemal zapomniane lokalne historie, odnalazła bohaterów i miejsca, a następnie opracowała w sumie 45 historii z okresu odzyskiwania niepodległości. Najlepszych 15 historii, wydrukowanych na tablicach A0, opatrzonych fotografiami bierze udział w ogólnopolskiej objazdowej wystawie, a wszystkie historie dostępne są na stronie naszewielkiehistorie.pl. Projekt zintegrował małe lokalne społeczności, połączył juniorów i seniorów, a przede wszystkim pokazał, jak ważne są pojedyncze cegły opowieści w wielkim murze naszej historii.
Odniesienie do tematu OGP:
Cały projekt jest poświęcony stuleciu odzyskania przez Polskę niepodległości. Choć jego forma daleka była od standardowej "pompy" wielkich akademii i przemówień pod pomnikiem z wieńcem kwiatów, to obudziła w uczestnikach i odbiorcach poczucie doniosłości otaczającej ich historii. Nasze Wielkie Historie uświadomiły ludziom, jak ważna jest wolność i jak bardzo należy się nią cieszyć – bo każdy dzień, w którym możesz być sobą w wolnym kraju, nie musisz obawiać się o swoje życie i jesteś bezpieczny jest wart tego, aby go świętować. Publiczną formą świętowania był wernisaż, który odbył się w Promie Kultury Saska Kępa w listopadzie 2017. Zaproszeni zostali goście, a młodzież, która zbierała historie - ponad 100 osób - osobiście oprowadzała po wystawie opowiadając o historiach, o tym, co się wydarzyło podczas ich zbierania oraz o dalszych planach. Aktualnie wystawa wciąż krąży po kraju, a lokalne wernisaże cieszą się dużym zainteresowaniem. Każdy z nich jest małym świętem lokalnej społeczności, jej bohaterów, znaczących miejsc i minionych wydarzeń.
Uznanie tradycji industrialnych za mało wartościowe przez zduńskowolanów, wiąże się z brakiem identyfikacji z lokalną historią oraz niewielką chęcią do poznawania historii miasta i regionu. Ideą było zachęcenie mieszkańców do zapoznania się z nią poprzez integrację z sąsiadami oraz postawienie mieszkańców w roli depozytariuszy lokalnej historii, najbliższego otoczenia i miejsca zamieszkania.
Miejsce: Zduńska Wola i okolice, województwo łódzkie
Termin: 14 maja - 30 listopada 2017
Cele:
- Ukazanie wartości historycznej i kulturowej zamieszkałej przestrzeni (układ urbanistyczny, architektura, nazewnictwo, pełnione przez nią funkcje, w zależności od epoki) poprzez postawienie mieszkańców w roli depozytariuszy lokalnej historii.
- Przeprowadzenie działań inspirowanych historią Zduńskiej Woli jako integralnej części spotkań na podwórkach wybranych kamienic i osiedli.
- Nagranie filmu edukacyjnego, którego aktorami i narratorami zostaną mieszkańcy Zduńskiej Woli, skupionego wokół historii rozwoju osady fabrycznej, w łódzkim okręgu przemysłowym.
Grupa docelowa:
- Bezpośrednimi odbiorcami projektu będą mieszkańcy konkretnych podwórek, ulic oraz osiedli (dzieci, młodzież, osoby dorosłe oraz seniorzy),
- Odbiorcami pośrednimi będą wszyscy mieszkańcy Zduńskiej Woli, zarówno ci mieszkający tu obecnie, jak i ci, którzy mieszkają poza granicami miasta lub kraju.
Najważniejsze etapy:
Muzealnicy „wędrowali” po podwórkach XIX-wiecznych kamienic i współczesnych osiedli, wykorzystując fotografie i dokumenty dotyczące danej ulicy lub budynku do stworzenia podwórkowego muzeum. Osią projektu było zastosowanie pudełka używanego do archiwizacji zbiorów, które pełniło rolę „Archiwum Pamięci”. Każda osoba mogła wrzucać tam swoje wspomnienia, zdjęcia lub pamiątki związane z danym miejscem. Dzięki zebranym materiałom powstał film, którego narratorami oraz aktorami zostali mieszkańcy miasta. Istotą filmu jest przedstawienie sposobu w jaki, w zależności od etapu budowy miasta, lokalna społeczność kształtowała przestrzeń według własnych potrzeb sakralnych, rozrywkowych, zawodowych. Jest to edukacyjna opowieść o przestrzeni budowanej przez wielokulturową, industrialną społeczność i jej wpływie na kolejne pokolenia w ciągu dwóch wieków.
Odniesienie do tematu OGP:
Wydarzenia w przestrzeni miasta obywały się w konwencji pikniku lub święta ulicy, osiedla, na którym mieszkańcy poprzez udostępnione zbiory związane z danym miejscem, poznawali ich historię i dokładali do niej swoje wspomnienia. Jedno ze spotkań odbyło się w Domu Pomocy Społecznej, który został wybudowany przez żonę ówczesnego pastora - Marię Boerner (matkę najbliższego współpracownika Józefa Piłsudskiego - Ignacego Boernera) dokładnie 100 lat temu. Zorganizowany został spacer po osiedlu kolejarskim, które świętowało 85 - lecie budowy.
Www: http://muzeumzdunskawola.blogspot.com/2017/09/spacer-peen-wspomnien-po-karsznicach.html
Piętnastoosobowa grupa uczniów postanowiła sprawdzić się w realizacji w pełni własnego projektu. Chodziło o działania, na które sami zdobędą pieniądze, sami wymyślą poszczególne etapy ich realizacji, sami będą projekt promować, sami też wybiorą twórców i ekspertów, którzy będą wspierać ich w działaniach. Potrzeba została zdiagnozowana poprzez warsztaty design thinking.
Miejsce: Mińsk Mazowiecki, Sulejówek
Termin: czerwiec - grudzień 2017
Cele:
- Wyposażenie uczestników w narzędzia do samodzielnych działań na rzecz społeczności lokalnej.
- Zapoznanie z historią lokalną.
- Tworzenie nowej formuły obchodów Narodowego Święta Niepodległości.
Grupa docelowa:
- Młodzież gimnazjalno-licealna (organizatorzy warsztatów),
- Międzypokoleniowa grupa uczestników warsztatów twórczych,
- Rodziny zaproszone do wspólnych obchodów Narodowego Święta Niepodległości,
- Mieszkańcy Mińska Mazowieckiego, Sulejówka i Warszawy - widzowie akcji artystycznych.
Najważniejsze etapy:
Etap przygotowawczy rozpoczął się od spotkania młodzieży z koordynatorką, ustalenia planu działań i pracy nad wnioskiem grantowym do programu Patriotyzm Jutra. Młodzież wybrała prowadzących warsztaty i filmowca.
Do warsztatów z tworzenia makatek oraz tanecznego happeningu w przestrzeni miejskiej młodzież zaprosiła osoby starsze, dzięki czemu grupa nabrała charakteru międzypokoleniowego. Kolejnym krokiem była praca nad wystawą. Uczestnicy stworzyli własną definicję bohatera, przeprowadzili sondę uliczną, odszukali bohaterów w okolicy, przeprowadzili z nimi wywiady i przygotowali teksty na wystawę. Uczestnicy wraz z graficzką opracowali materiały promocyjne, stworzyli napisy dla niesłyszących i audiodeskrypcję.
Finał wydarzenia miał miejsce11 listopada. Na tę okazję Uczestnicy przygotowali kartki do poczty balonowej, zaprojektowali warsztaty dla rodzin oraz oprowadzali po przygotowanej przez siebie wystawie.
Odniesienie do tematu OGP:
Jednym z głównych celów projektu było odczarowanie pojęcia „bohater" i jednoczesne stworzenie współczesnej formy obchodów Narodowego Święta Niepodległości. Bohaterem może być ktoś z najbliższego otoczenia, a autentyczna radość może płynąć ze spędzonego razem czasu.
www: https://pl-pl.facebook.com/bohater.mrm/
https://pl-pl.facebook.com/bohater.mrm/videos/2070367779866266/
Głównym założeniem projektu było dotarcie z edukacją patriotyczną i wątkiem dotyczącym lokalnej historii do dzieci w wieku 3-6 lat. Problematyka wartości i symboli narodowych jest pomijana, zapominana i bardzo rzadko podejmowana w domach kultury w Zgierzu. Tego typu inicjatywy nie pojawiają się poza akademiami, dlatego celem było pokazanie jak przystępnie i mądrze uczyć dzieci patriotyzmu oraz szacunku dla lokalnej tożsamości.
Miejsce: Gmina Miasto Zgierz
Termin: 26 września - 11 listopada 2017
Cele:
- Edukacja patriotyczna najmłodszych dzieci dostosowana do ich percepcji oraz dostarczenie nauczycielkom edukacji przedszkolnej know how oraz narzędzi do prowadzenia zajęć o tematyce ojczyźnianej.
- Zorganizowanie działań związanych ze 100-leciem Niepodległości Polski, które uwzględnią dalszą perspektywę. Nie będą tylko jednorazowym wydarzeniem "z okazji", ale pozwolą dzieciom zdobyć w przystępny i ciekawy sposób pierwszą wiedzę np. o symbolach narodowych oraz lokalnych wartościach.
- Rozwinięcie i uatrakcyjnienie organizowanego od kilku lat cyklu konkursów pt. „Jesienny Turniej Bajkowych Strof" i wyjście z nim poza Centrum Kultury Dziecka.
Grupa docelowa:
- Dzieci w wieku przedszkolnym (3-6 lat).
- Nauczyciele wychowania przedszkolnego z terenu Zgierza i Gminy Zgierz.
- Mieszkańcy Zgierza, zwłaszcza rodzice.
Najważniejsze etapy:
Warsztaty dla grup przedszkolnych, podczas których dzieci zostały wprowadzone w świat pojęć związanych z ojczyzną, lokalną tożsamością, historią miasta. Część grup pracowała nad stworzeniem cyklu fotokolaży opartych na zdjęciach dawnego Zgierza. Korzystając ze starych fotografii utworzyły nowatorską galerię zdjęć swojego miasta. Pozwoliło to zrozumieć, co w ich rodzinnym mieście jest ważne, buduje historię i tożsamość lokalną. Kolejne grupy stworzyły tryptyk pt. Za co kochamy Polskę. Powstały trzy animacje poklatkowe: legenda, symbole narodowe oraz piękno polskiej przyrody.
Konkurs plastyczny, recytatorski, piosenki oraz małych form teatralnych pt. Jesienny Turniej Bajkowych Strof, poświęcony był tematowi Za co lubimy naszą ojczyznę.
Finałem Projektu „Moja mała wielka Ojczyzna - Lubię to!" w Parku Kulturowym Miasto Tkaczy była premiera filmów animowanych, występ laureatów konkursów i wręczenie nagród oraz wernisaż wystawy fotokolaży stworzonych przez dzieci uczestniczące w projekcie.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt został zrealizowany dzięki dofinansowaniu z Programu Niepodległa i należał do grona pierwszych projektów, akcentujących obchody 100-lecia Niepodległości Polski. Stał się też elementem obchodów miejskich 11 Listopada w 2017 roku. Świętowanie rocznicy nie sprowadziło się do przysłowiowej akademii, koncertu czy sesji popularnonaukowej. Projekt został zrealizowany przy aktywnym udziale około 200 dzieci w wieku przedszkolnym oraz około 35 nauczycielek i nauczycieli. Animacyjną wartość miał również fakt, iż po raz pierwszy do działań zaangażowany został zespół wolontariuszy. Projekt pokazał w mieście nową jakość świętowania 11 Listopada.
Www: http://www.ckd.miasto.zgierz.pl/aktualnosci/filmy-z-projektu-moja-mala-wielka-ojczyna,371
Inspiracją do projektu była twórczość lokalnej pisarki i działaczki warmińskiej – M. Zientary Malewskiej, która mieszkała na Osiedlu Zatorze. Z relacji nauczycieli ze Szkoły Podstawowej nr 13 z Zatorza wynikało, że dzieci nie postrzegają swojego osiedla jako miejsce interesujące. Dlatego celem projektu było zachęcenie dzieci do stworzenia własnej narracji o osiedlu, które przez wielu jest uważane za nieatrakcyjne.
Miejsce: Osiedle Zatorze, Olsztyn
Termin: kwiecień - październik 2017
Cele:
- Przełamywanie stereotypów na temat Osiedla Zatorze (jako osiedla „patologicznego").
- Zachęcenie dzieci do spojrzenia na własne osiedle jak na obiekt twórczych poszukiwań.
- Zachęcenie do poznawania historii lokalnej pisarki i działaczki warmińskiej – M. Zienatry-Malewskiej (szukanie lokalnych „skarbów").
Grupa docelowa:
- Mieszkańcy Osiedla Zatorze w Olsztynie (dzieci, młodzież i dorośli),
- Nauczyciele i animatorzy kultury – odbiorcy publikacji i słuchowiska z przebiegu projektu, którzy wykorzystają te narzędzia w pracy z dziećmi i młodzieżą.
Najważniejsze etapy:
1.Warsztaty opowiadania historii dla dzieci, w efekcie których powstały opowieści o osiedlu.
2. Zebrane opowieści zostały przetworzone w uteatralizowaną grę miejską, słuchowisko i publikację. Efekty tych działań zostały zaprezentowane całym rodzinom podczas wydarzenia „123. urodzin M. Zientary-Malewskiej" (gra miejska, warsztaty, koncert kapeli ludowej Zgodki, prezentacja słuchowiska). Z opowieści dziecięcych wyłonił się odmienny od powszechnego obraz osiedla – dzieci wymyśliły własnych bohaterów (stwory-niestwory), które tak jak kłobuk (demon z opowieści M. Zientary) pomagają lub szkodzą mieszkańcom osiedla. Opowieści o nowych mieszkańcach pozwoliły ocieplić i ubarwić obraz miejsca, zachęciły do podążania po osiedlu ścieżkami dziecięcej wyobraźni. Efekty zostały rozpowszechnione i spotkały się z pozytywnym odbiorem - zwłaszcza dzieci. Publikacja zawierała także inspiracje dla nauczycieli i zachęcała jej odbiorców do twórczych działań na temat własnego osiedla.
Odniesienie do tematu OGP:
Przygotowania do dużego, osiedlowego wydarzenia „123 urodzin M. Zientary- Malewskiej" trwały pięć miesięcy – był to czas, w którym dzieciom udało się spojrzeć na swoje miejsce zamieszkania w sposób twórczy. Osiedlowe święto zorganizowane zostało bez komercyjnych form typowych dla festynów (scena, popularne zespoły, balony). Działanie to łączyło różne aktywności (w tym warsztaty, grę miejską, prezentację słuchowiska), zaangażowało różne podmioty (szkoła, ZHP, rada osiedla) i było nastawione przede wszystkim na budowanie wspólnotowości (działania rodzinne, tańce podczas koncertu kapeli ludowej, słuchanie opowieści stworzonych przez dzieci oraz autorstwa M. Zientary-Malewskiej).
YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=iHm9G4Ibses&list=PL4u6r63MaMNUc87D3Rz0rM2DzC4zUVOS
Inspiracją dla projektu była z jednej strony wystawa „Wyspiański”, która otwarta została w Muzeum Narodowym w Krakowie w 110. rocznicę śmierci artysty, z drugiej zaś potrzeba stworzenia nowych możliwości współpracy z młodymi odbiorcami kultury. Projekt odpowiadał na liczne sugestie rodziców, których dzieci od lat związane są z Muzeum (poprzez udział w wydarzeniach edukacyjnych), by współtworzyć coś z nimi.
Miejsce: Muzeum Narodowe w Krakowie
Termin: styczeń - czerwiec 2018
Cele:
- Wypełnienie idei muzeum partycypacyjnego.
- Kultywowanie pamięci i wiedzy o Stanisławie Wyspiańskim.
- Wspólne, rodzinne świętowanie Dnia Dziecka.
Grupa docelowa:
- Dzieci w wieku 6-12 lat (uczestnicy projektu),
- Rodziny z dziećmi (odbiorcy projektu, biorący udział w obchodach Dnia Dziecka),
- Osoby indywidualne w różnym wieku (odbiorcy projektu, przede wszystkim mieszkańcy Krakowa i okolic, biorący udział w obchodach Dnia Dziecka).
Najważniejsze etapy:
W październiku 2017 odbyła się rekrutacja dzieci chętnych do wzięcia udziału w projekcie, którego zwieńczeniem miało być prowadzone przez nie, autorskie oprowadzanie po wystawie „Wyspiański”. W okresie styczeń-maj 2018 r. dzieci widywały się na warsztatach w MNK, by poznać twórczość artysty, proces tworzenia wystawy oraz przygotowywać się do wystąpienia przed publicznością. Spotkały się m.in. z kuratorką wystawy, konserwatorką papieru oraz specjalistami od tworzenia oferty edukacyjnej. Dzieci same wybrały dzieła, o których chciały opowiadać oraz treści, które chciały przekazać publiczności. Jedynym warunkiem postawionym przez koordynatorów było to, by podczas oprowadzania powiedziały z jakiego powodu wybrały dane dzieło artysty, dlaczego je lubią bądź nie. Ich opowieści i skojarzenia były bardzo osobiste. Finał projektu odbył się 9.06.2018 roku i połączony był z obchodami Dnia Dziecka.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt w dwojaki sposób odnosi się do tematu tegorocznej Giełdy. Po pierwsze miał on na celu popularyzowanie wiedzy o twórczości Stanisława Wyspiańskiego, postaci ważnej w historii Polski, ale szczególnie bliskiej mieszkańcom Krakowa i okolic. Artysta związał całe swoje życie i twórczość z tym regionem, m.in. projektując dla krakowskich kościołów i budynków użyteczności publicznej monumentalne rozwiązania artystyczne. Wystawa, która była punktem wyjścia dla projektu, otwarta została w roku jubileuszowym, w którym wspominaliśmy 110. rocznicę śmierci artysty. Po drugie projekt miał na celu rodzinne świętowanie Dnia Dziecka. Zdecydowaną większość publiczności podczas finału projektu stanowiły rodziny z dziećmi, które po wzięciu udziału w oprowadzaniu wspólnie kolorowały wielkie kolorowanki stworzone według wzorów witrażu Stanisława Wyspiańskiego. Projekt przyczyniał się więc do kultywowania tradycji wspólnego świętowania i rodzinnego spędzania czasu.
Inspiracją do realizacji projektu były działania prowadzone przez Dom Kultury Dorożkarnia. W ramach spotkań z lokalną społecznością udokumentowana została historia Siekierek od początków XX wieku. Gra planszowa była pomysłem na wykorzystanie potencjału tkwiącego w zebranych materiałach.
Miejsce: Dzielnica Mokotów m.st. Warszawy
Termin: 9 kwietnia – 21 października 2017
Cele:
- Edukacja i inspirowanie do samodzielnego poznawania historii.
- Popularyzowanie lokalnego dziedzictwa Siekierek.
- Opracowanie narzędzia animacyjnego, które będzie impulsem do spotkań społeczności.
Grupa docelowa:
- Mieszkańcy Siekierek,
- Fani gier planszowych,
- Młodzież w wieku szkolnym z Warszawy,
- Rodziny z dziećmi z dzielnicami i osiedlami graniczącymi z Siekierkami.
Najważniejsze etapy:
1. Etap zbierania treści merytorycznych - podstawa gry planszowej. Praca nad projektem zaczęła się od konsultacji z animatorami i mieszkańcami osiedla Siekierki. Przy współpracy z Domem Kultury Dorożkarnia zebrana została historia Siekierek i ich mieszkańców - w ten sposób powstała baza gry, wokół której zbudowano całość projektu.
2. Etap techniczny - czyli tworzenia grafiki gry i ilustracji. Zaproszono do współpracy dwie artystki, które już wcześniej stworzyły wystawę prac malarskich o Siekierkach. Są autorkami ilustracji stworzonych specjalnie na potrzeby gry.
3. Etap testów produktu - realizowano przy współpracy z animatorami z DK Dorożkarnia. Zebrane wnioski i propozycje pomogły w dopracowaniu projektu.
4. Premiera gry - zaprezentowanie gry na wydarzeniu „Planszówki na Narodowym”, które odbyło się 21.10.2017 r. na stadionie Narodowym w Warszawie.
5. Rozsyłanie gier planszowych - do odbiorców.
Odniesienie do tematu OGP:
Historia stanowi jeden z fundamentów lokalnych społeczności. Poprzez formę gry planszowej jej wspólne odkrywanie stało się rytuałem. W fabule „Korzeni Siekierek” wykorzystane zostały aspekty związane z tożsamością mieszkańców - uczestnicy wcielają się w przedstawicieli tradycyjnych zawodów związanych z Siekierkami, jak piaskarz wydobywający surowiec z dna rzeki, wikliniarz wyplatający kosze czy dorożkarz. W trakcie rozgrywki bierze się udział w historycznych wydarzeniach rozgrywających się na tych terenach. Plansza do gry została oparta na bazie planu Siekierek sprzed 1945 roku, który powstał w trakcie spotkań z mieszkańcami. Zaznaczone na niej domy, dworki czy drogi istniały naprawdę. Za stworzenie planszy i grafik do gry odpowiadały malarki, które nadały im artystyczny wyraz. „Korzenie Siekierek” są istotną częścią wydarzeń organizowanych przez Dom Kultury „Dorożkarnia”, w trakcie których mieszkańcy mają okazję się spotkać i podzielić doświadczeniami z gry. Wydarzenia te stały się impulsem do tworzenia i podtrzymywania więzi społecznych.
Inspiracją były cieszące się dużą popularnością warsztaty i gry miejskie aktywnie angażujące uczestników, organizowane przez Muzeum Powstania Warszawskiego. W Legionowie istniała potrzeba atrakcyjnej oferty kulturalnej dla rodzin, a chęć upowszechnienia wiedzy na temat początków Legionowa, m.in. pochodzenia jego nazwy, przyczyniła się do powstania projektu.
Miejsce: Muzeum Historyczne w Legionowie, województwo mazowieckie
Termin: 12 listopada 2017 oraz 11 lutego 2018
Cele:
- Połączenie historii lokalnej z historią całego narodu i upowszechnianie lokalnej historii Legionów Polskich.
- Wykorzystanie atrakcyjnej formy escape roomu do popularyzowania wiedzy historycznej wśród całych rodzin.
- Zachęcanie mieszkańców Legionowa i okolic do odwiedzania oraz korzystania z oferty lokalnych instytucji kulturalnych.
Grupa docelowa:
- Rodziny z dziećmi,
- Grupy uczniów i studentów.
Najważniejsze etapy:
Pomysł na scenariusz historycznego escape roomu wyszedł od miejscowej nauczycielki historii Małgorzaty Paderewskiej. Po dopracowaniu wszystkich szczegółów formalnych, technicznych i merytorycznych - czas, miejsce, dekoracje, konkretne pytania i potrzebne rekwizyty - zorganizowana została wizyta testowej grupy w escape roomie, która wykazała elementy do poprawy. Następnie Powiatowa Instytucja Kultury i Muzeum Historyczne ogłosiły datę escape roomu - za pierwszym razem miał formę konkursu (która grupa wydostanie się z pokoju w najkrótszym czasie), za drugim już nie. Było tak wielu chętnych, że nie wszyscy mieli możliwość wziąć udział w pierwszym terminie, więc kilka miesięcy później gra została powtórzona. Scenariusz gry został tak przemyślany w taki sposób, aby każdy z członków grupy (maksymalnie 6 osób) miał swoje zadanie, np. małe dzieci świetnie wyszukiwały ukryte koperty, układały puzzle, a dorośli analizowali mapy.
Odniesienie do tematu OGP:
Lokalna historia Legionów Polskich stanowi istotny element szerszej historii zyskania przez Polskę niepodległości, więc idealnie wpisuje się w temat świętowania. Taki był również zamysł organizacji historycznego escape roomu.
Www: http://pik.legionowski.pl/component/search/?searchword=escape&searchphrase=all&Itemid=9999
Inspiracją do realizacji projektu było z jednej strony spisanie w jednym miejscu rozproszonych historii na temat gminy wiejsko-miejskiej Sokolniki, a z drugiej strony - zachęcenie do odkrywania tej historii na nowo przez jej mieszkańców. Badanie potrzeb było przeprowadzone za pomocą wywiadów z mieszkańcami.
Miejsce: Sokolniki, województwo łódzkie
Termin: lipiec – październik 2017
Cele:
- Animacja i integracja środowiska lokalnego poprzez zabawę i wspólne spędzenie czasu.
- Zebranie historii o Sokolnikach i sporządzenie materiału, który mógłby być wykorzystywany przez nauczycieli, animatorów i edukatorów do opowiadania o Sokolnikach, po to, aby podkreślić walor tożsamości i odwołać się do wartości oraz idei patriotyzmu lokalnego.
- Wypracowanie ciekawej metody pracy z dziećmi, młodzieżą oraz dorosłymi. Stworzone gry fabularne rozbudzają wyobraźnię i zainteresowania osób, a także motywują do szukania informacji oraz do spotykania się z innymi ludźmi - są tym samym odpowiedzią na bezproduktywne spędzanie czasu wolnego.
Grupa docelowa:
- Młodzież,
- Seniorzy,
- Osoby dorosłe,
- Samorządowcy,
- Pasjonaci historii.
Najważniejsze etapy:
1. Diagnoza - potrzeba zrealizowania projektu, który będzie odwoływał się do lokalności oraz łączył w sobie współpracę oraz zbieranie historii.
2. Warsztaty wprowadzające - polegające na integracji różnych grup społecznych (dzieci, młodzież, osoby dorosłe, seniorzy, samorządowcy), podczas których osoby opowiadały o tym, co jest dla nich ważne i ciekawe w Sokolnikach.
3. Warsztaty w zbieraniu i tworzeniu historii do gry – praca nad fabułą gry wraz z mieszkańcami.
4. Testowanie gry fabularnej.
5. Ewaluacja - wnioski z testów, które pojawiły się w efekcie końcowym.
6. Efekt końcowy - podręcznik do gry, bezpłatnie udostępniony zainteresowanym osobom.
7. Prezentacja publiczna efektów projektu.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt gry fabularnej odwołuje się zarówno do lokalnych tradycji i obrzędów, jak i konkretnych postaci historycznych, które dzięki swojej odwadze i uporowi zapisały się na kartach historii Sokolników. Realizacja projektu miała na celu przybliżenie mieszkańcom - starszym i młodszym - historii miejsca ich zamieszkania, odwołując się zarówno do wydarzeń historycznych, jak i doświadczeń poszczególnych osób, które współtworzyły materiał niezbędny do stworzenia gry. Dzięki temu, udało się w odniesieniu do "Chłopów" Reymonta i doświadczeń najstarszych mieszkańców, ukazać różnorodność i bogactwo obrzędów i tradycji, z których część funkcjonuje także do dziś. Projekt jest jednocześnie narzędziem, po które mogą sięgnąć nauczyciele, animatorzy lub edukatorzy, aby w sposób atrakcyjny i angażujący opowiedzieć o lokalnej historii.
Www: http://www.sokolniki.naszabiblioteka.com/n,gra-fabularna-o-sokolnikach-podsumowanie
Inspiracją była przestrzeń wsi, w tym pałac Marianny Orańskiej, a także lokalne legendy. Historia mezaliansu królewny dała podstawę dla późniejszej formuły festiwalu. Spotkania Akademii Teatru Alternatywnego i lokalnej społeczności doprowadziły do serii warsztatów, w wyniku których powstał program festiwalu oraz wspólne działania artystyczne.
Miejsce: Gmina Kamieniec Ząbkowicki, województwo dolnośląskie
Termin: luty-sierpień 2016
Cele:
- Umożliwienie uczestnikom Akademii Teatru Alternatywnego współpracy oraz realizacji w praktyce nabytych umiejętności: artystycznych, organizacyjnych i animacyjnych.
- Wsparcie działalności społecznej i artystycznej lokalnych twórców oraz grup artystycznych poprzez inspirowanie i wzmocnienie poczucia własnej wartości, płynące ze wspólnego tworzenia.
- Integracja lokalnej społeczności poprzez popularyzowanie lokalnego dziedzictwa: architektonicznego, kulturowego, historycznego i jego twórcze przetworzenie w ramach wspólnego świętowania.
Grupa docelowa:
- Uczestnicy Akademii Teatru Alternatywnego wraz ze swoimi zespołami teatralnymi.
- Mieszkańcy gminy Kamieniec Ząbkowicki.
- Dzieci i młodzież (przedszkola i szkoły podstawowe, świetlice, Chór Melodyjka).
- Lokalne zespoły artystyczne (Starczowianki, zespoły ludowe z Byczenia i Ożar, Teatr Rodzice Dzieciom i in.)
- Lokalni twórcy i liderzy (m.in. Felicja Wołyńska).
Najważniejsze etapy:
„Mezalians” zaczął się od poszukiwania miejsca na pokaz działań Akademii Teatru Alternatywnego (edycja 2015-2017), w której uczestniczyło ponad 30 niezależnych twórców z całej Polski. Kamieniec Ząbkowicki okazał się do tego idealny. Celem było stworzenie festiwalu z lokalną społecznością. Pierwsze spotkanie teatru z lokalnymi działaczami odbyło się w lutym 2016 roku. Przez pięć kolejnych miesięcy atowicze przeprowadzili dla ok. 1000 osób warsztaty teatralne, cyrkowe, capoeira i plastyczne (w szkołach, na świetlicach i w domu kultury). Był to czas wzajemnej inspiracji, poznawania regionu i tworzenia programu festiwalu. Złożyły się na niego trzy nurty: gościnne pokazy Aty, występy lokalnych artystów oraz działania wspólne. Festiwal wykorzystał potencjał spotkania różnych światów - artystycznego mezaliansu, czego najlepszym przykładem stał się finałowy spektakl plenerowy w pałacu Marianny „Trzy Bramy – przejście”.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt od samego początku tworzył się wokół pojęcia świętowania, jarmarczności, świata na opak i mezaliansu. „Mezalians” w parze ze sztuką był wspólnym świętem i wyjątkowym spotkaniem gospodarzy i gości. Na czas festiwalu Kamieniec Ząbkowicki zamienił się w plenerową scenę różnorodnych wydarzeń artystycznych . Do współpracy zaproszeni zostali specjaliści z tego zakresu - Francois Monnet i Jack Hałas. Wspólnie projektowane działania, umożliwiały stworzenie wspólnoty zabawy. Festiwal zaczął się od daru przyjezdnych artystów: ogromnej parady inspirowanej lokalnymi legendami. Dyrektor festiwalu i wójt gminy zasadzili odmianę gruszy nazwanej na cześć królewny Marianny, a artystom symbolicznie przekazano klucze Kamieńca. Gmina zatrzymała swoje codzienne życie i poddała się świętowaniu. Po czterech dniach warsztatów, spektakli i koncertów wspólnie stworzone zostało finałowe widowisko odnoszące się m.in. do historii lokalnej władczyni.
Www: https://www.facebook.com/festiwalmezalians/
https://www.facebook.com/PalacMarianny/videos/1364542006908607/
Inspiracją do realizacji projektu był talent i charyzma prof. Stanisława Górki oraz chęć dalszej współpracy i wspólnego stworzenia wydarzenia kulturalnego, które nawiązywałoby do 100-lecia odzyskania Niepodległości. Pierwsza edycja warsztatów ukazała potrzebę stworzenia warunków dla osób, które chcą odnowić swoje wcześniejsze zainteresowanie poezją, doskonalić swój warsztat i zyskać okazję do publicznej prezentacji swojego talentu.
Miejsce: Biblioteki Publiczne w Dzielnicy Praga-Północ i Praga-Południe m.st. Warszawy
Termin: maj - październik 2018
Cele:
- Zainteresowanie lokalnej społeczności udziałem w obchodach 100-lecia odzyskania Niepodległości przez Polskę poprzez wspólne stworzenie wydarzenia artystycznego, poświeconego poezji patriotycznej.
- Kontynuacja I edycji warsztatów w zakresie uzyskanych rezultatów, nawiązanych kontaktów i zawiązania się nieformalnych grup społeczności lokalnej, przyjaźni i dalszego wspólnego rozwoju artystycznego.
- Umożliwienie uczestnictwa w tworzeniu wydarzenia kulturalnego osobom, które na co dzień nie są związane z kulturą. Doskonalenie ich warsztatu w zakresie emisji głosu, wymowy, prezentacji i wystąpień publicznych oraz stworzenie programu artystycznego, który Biblioteka może wykorzystać podczas uroczystości rocznicowych.
Grupa docelowa:
- Młodzież od lat 14, zainteresowana poezją, recytacją i historią Polski.
- Dorośli, bez ograniczeń wiekowych, zainteresowani poezją i historią Polski oraz czynni poeci-amatorzy i osoby, które chciałyby odnowić swoje wcześniejsze zainteresowania poezją.
- Osoby, zainteresowane uczestnictwem w tworzeniu wydarzenia kulturalnego i uczczeniem rocznicy 100-lecia odzyskania Niepodległości.
- Osoby, które chcą niebanalnie spędzić czas, nawiązać kontakt z lokalną społecznością i stworzyć nieformalna grupę sąsiedzką.
- Nieformalne grupy poetyckie oraz grupy sąsiedzkie zainteresowane wspólną aktywnością.
- Osoby, które chciałyby doskonalić umiejętności w zakresie emisji głosu, wymowy, recytacji i wystąpień publicznych.
Najważniejsze etapy:
Kontynuacja projektu wynikła z próśb uczestników I edycji warsztatów z prof. S. Górką, aktorem i wykładowcą Akademii Teatralnej w Warszawie, które poświęcone były patronom lokalnych bibliotek, poetom - ks. J. Twardowskiemu i J.Z. Rumlowi. Projekt objął nowe treści - poezję patriotyczną, przyciągnął nowych uczestników oraz wzbogacony został o elementy ćwiczeń emisji głosu, ćwiczenia oddechowe i umiejętności wystąpień publicznych, do prowadzenia których zaproszona została specjalistka i aktorka Monika Świtaj. Projekt objął po osiem spotkań warsztatowych, które już się odbyły, w każdej z Bibliotek. Po wakacjach, w październiku, zaplanowane jest spotkanie przypominające oraz finałowa Gala uczestników i dwa spektakle patriotyczne w wykonaniu prof. S. Górki i Wojciecha Machnickiego z akompaniamentem Zb. Rymarza/ J. Derfla. Dwie różne Gale, w każdej z Bibliotek zaprezentują efekty pracy warsztatowej uczestników w utworach klasyków oraz własnych.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt jest poświęcony najważniejszej rocznicy ostatnich lat - stuleciu odzyskania Niepodległości przez Polskę. Sprzyja wspólnemu świętowaniu tego wydarzenia, ale też dyskusjom na tematy historyczne podczas warsztatów oraz poznawaniu różnych odmian patriotyzmu. Ponadto projekt umożliwia integrację międzypokoleniową - uczestnicy od lat 9 do 70+ świetnie współpracują, tworzą spójną grupę warsztatową, uczą się od siebie nawzajem - jest to świętowanie Niepodległości przez pracę. Każde spotkanie było osobistym świętem, a grupy uczestników, zaczęły się ze sobą mieszać i integrować. Talenty uczestników warsztatów i prowadzącego pozwoliły wprowadzić śpiew, zabawę poprzez wspólne ćwiczenia oraz dysputy historyczne, podczas których okazało się, że mimo różnych korzeni, wszyscy podobnie rozumiemy patriotyzm. Podobnie jak w pierwszej edycji, tworzymy obecnie nowe dzieła na potrzeby Gali finałowej, w formie wieczoru poetycko-teatralnego o tematyce patriotycznej zakończonej spektaklem „Piosenka w drodze do Niepodległej” (Biblioteka im. Ks. J. Twardowskiego) oraz monodramem "Wieczny Tułacz" w reż. T. Wiśniewskiego z piosenkami M. Hemara (Biblioteka im. J.Z. Rumla). Oba wieczory są otwarte, bezpłatne dla publiczności i będą zakończone wręczeniem dyplomów oraz wspólnym poczęstunkiem.
Www: https://www.facebook.com/pg/bielinskajacewicz/about/?entry_point=page_edit_dialog&tab=page_ino
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1729803360389748&id=100000803015790
Inspiracją do stworzenia projektu było zbyt wczesne odejście bliskiej osoby, której strata uświadamia, że o pewnych wydarzeniach już się nie dowiemy, a jej opowieści nigdy już nie wysłuchamy. Inicjatywa zwraca uwagę na to, że dzięki połączeniu nowych technologii i teatru możliwe jest zachowanie w pamięci starych, białoruskich zwyczajów weselnych.
Miejsce: Gminne Centrum Kultury w Dubinach, województwo podlaskie
Termin: 1 września – 24 października 2016
Cele:
- Integracja dzieci i młodzieży.
- Poznanie dawnych zwyczajów weselnych.
- Zaangażowanie seniorów.
Grupa docelowa:
- Seniorzy.
- Dzieci.
- Młodzież.
Najważniejsze etapy:
1. Rekrutacja uczestników (dzieci, młodzież oraz seniorzy).
3. Warsztaty filmowe - nagrywanie seniorów, spisywanie wywiadów, montaż filmu.
4. Warsztaty teatralne - z podziałem na dwie grupy. Młodsze dzieci wykonywały elementy scenografii, starsza grupa przygotowywałam przedstawienie.
5. Przygotowanie strojów przez wolontariuszy.
6. Przedstawienie - finał projektu.
Odniesienie do tematu OGP:
Projekt Dubińska Olimpiada Kulturalna dotyczył dawnych obrzędów weselnych białoruskiej mniejszości narodowej. Zawierał w sobie elementy animacji - nagrywanie seniorów, spisywanie ich opowieści, które potem stały się podstawą do stworzenia scenariusza przedstawienia teatralnego.
Młodsza grupa własnoręcznie wykonała część scenografii, uszyła lalki. Wolontariusze przygotowali stroje. Młodzież poznawała tajniki sztuki filmowej - nagrywanie, montaż. Podsumowanie projektu w postaci prezentacji filmu i przedstawienia teatralnego, granego w gwarze białoruskiej wywołało żywe emocje wśród widowni. W przedstawienie wpleciono poczęstunek przygotowany przez uczestniczące dzieci i młodzież z tradycyjnym weselnym „korowajem".
Nad imprezą #detalfest pracowało wspólnie kilkanaścioro wolontariuszy, z którymi wypracowany został kształt festiwalu i lista jego atrakcji. Okazją do zbierania pomysłów były także detalowe wycieczki, warsztaty i wykłady, podczas których poznawane są oczekiwania różnych grup odbiorców, co przełożyło się na finalny program wydarzenia.
Miejsce: Łódź
Termin: 5-8 października 2017
Cele:
- Zaprezentowanie ornamentu architektonicznego jako dobrego materiału do promocji i popularyzacji lokalnego dziedzictwa architektonicznego.
- Wykorzystanie zdobień architektonicznych jako materiału w warsztatach twórczych - pisarskich, plastycznych, rzemieślniczych.
- Promocja środowiska wolontariuszy oraz pasjonatów, którzy dokumentują i nagłaśniają lokalne dziedzictwo.
Grupa docelowa:
- Seniorzy - zwłaszcza w zakresie wykładów i wycieczek.
- Dzieci i młodzi dorośli - głównie pod kątem gier miejskich i warsztatów.
- Środowisko pasjonatów architektury.
- Studenci historii sztuki, architektury, architektury wnętrz i kierunków pokrewnych.
Najważniejsze etapy:
Festiwal #detalfest stał się uwieńczeniem czterech lat detalowej animacji prowadzonej w Łodzi. Wszystko zaczęło się w 2014 roku od działań adresowanych do mieszkańców dzielnicy Stare Polesie, aby przekonać ich, że lokalna architektura jest - mimo stanu technicznego - bardzo wartościowa. Działania zaczęły być prowadzone od wycieczek pokazujących zdobienia budynków, następnie warsztaty dla dzieci, wykłady dla dorosłych oraz gry miejskie dla rodzin. Wydane zostały, wspólnie ze Stowarzyszeniem Społecznie Zaangażowani, dwa detalowe foldery - miniprzewodniki po dzielnicy. Projekt rozrastał się na kolejne okolice i w ten sposób powstała potrzeba rozbudowy działań i włączenia w nie wolontariuszy. Dzięki grantowi z Narodowego Instytutu Dziedzictwa w prace zaangażowanych było ponad 60 osób, które skatalogowały detale dwóch ulic i ułożyły plan I Ogólnopolskiego Festiwalu Detalu Architektonicznego #detalfest, wraz z licznymi atrakcjami towarzyszącymi. Udało się wokół niego zbudować sieć lokalnych aktywistów.
Odniesienie do tematu OGP:
Czynnikiem inicjującym prowadzone działania jest pokazywanie architektury jako nośnika lokalnej tożsamości, który jest podatny na twórcze przetworzenia. Celem projektu jest pokazanie odbiorcom, że architekturę i architekturą można świętować - w skali mikro, mezo i makro. Zachęcamy odbiorców do cieszenia się lokalnością, stałym kontekstem, którego sensy możemy odkrywać oraz nadpisywać własnymi opowieściami o danym miejscu. Wokół architektury udało się zebrać środowisko lokalnych aktywistów, zaszczepić pasję do detalu i dziedzictwa wśród ludzi niezwiązanych na co dzień z branżą architektoniczną, ochroną zabytków czy kulturą.
Www: https://issuu.com/zenithaleye/docs/katalog_detalfest_ost
W 2017 roku Czernica, mała wioska w powiecie rybnickim, obchodziła niezwykłe, siedemsetne urodziny. Za moment inicjujący powstanie wsi uznaje się powstanie pierwszej, odkrytej wzmianki pisanej, pochodzącej z marca 1317 roku. Pod koniec roku 2016 zorganizowano spotkanie informacyjne dla mieszkańców, podczas którego przedstawiono rys historyczny, a także rozmawiano o tym, jak zorganizować obchody tej wyjątkowej rocznicy.
Miejsce: Czernica, powiat rybnicki
Termin: styczeń - grudzień 2017
Cele:
- Stworzenie przestrzeni dla mieszkańców wsi Czernica do świętowania, przeżywania i zorganizowania obchodów 700-lecia wsi Czernica.
- Wzrost zaangażowania mieszkańców Czernicy w podejmowanie inicjatyw lokalnych na rzecz rozwoju tamtejszej społeczności.
- Wzbudzenie poczucia dumy wśród mieszkańców Czernicy, związanej z przynależnością do wiejskiej społeczności.
Grupa docelowa:
- Dzieci,
- Młodzież,
- Osoby aktywne zawodowo,
- Emeryci.
Najważniejsze etapy:
Projekt zakładał zrealizowanie w „roku jubileuszowym” kilku wydarzeń oraz przeprowadzenie działań animacyjnych kierowanych do szerokiej grupy odbiorców. Jednym z głównych celów była różnorodność działań, dlatego Stowarzyszenie Działań Lokalnych Spichlerz z własnych środków zorganizowało konkurs na mikrogranty dla zainteresowanych mieszkańców. Dzięki temu swoje obchody przygotowały m.in. grupy zainteresowane sportem czy grami planszowymi. W ramach projektu zorganizowano trzy duże wydarzenia dla społeczności i ze społecznością: Noc Muzeów, Piknik Historyczny i Wieczór Czernicki. Każde z nich było projektowane w taki sposób, aby różne grupy wiekowe mogły odnaleźć coś dla siebie - dla dzieci i młodzieży były gry terenowe, a dla dorosłych i seniorów - spektakle, spotkania oraz prezentacja publikacji wspomnień mieszkańców. W przygotowanie wydarzeń angażowano mieszkańców.
Odniesienie do tematu OGP:
Z doświadczeń w pracy ze społecznością lokalną Czernicy wynika, że obchody urodzin miejscowości sprowadzające się jedynie do organizacji festynu, nie zadowalają mieszkańców. Dlatego tym razem celem było świętowanie przez cały rok i zachęcenie mieszkańców do realizacji własnych pomysłów obchodów. Praca ze społecznością polegała na organizacji: spotkań, konsultacji, wsparcia ze strony instytucji i organizacji pozarządowych. Zaowocowały one realizacją wielu inicjatyw dotykających różnych obszarów życia społecznego. Projekt udowodnił, że wspólnie świętowanie to nie tylko jednorazowe wydarzenie, ale całoroczny cykl wydarzeń: konkursów, plenerów artystycznych, wspólnego gotowania, turniejów piłkarskich, kolarskich wyścigów i wędrówek zuchowych. Dzięki tak prowadzonej pracy animacyjnej, udało się wzmocnić tożsamość lokalną, która jest współodpowiedzialna za swoje dziedzictwo. Oddanie realizacji w ręce mieszkańców pozwoliło świętować, na swój własny sposób, wszystkim mieszkańcom.
Warsztaty 2018
Stałym elementem każdej Giełdy są także warsztaty dla uczestników - jednodniowe lub dwudniowe. W tym roku zapraszamy Was na szkolenia m.in. z zakresu etno designu, animacji, organizacji wydarzeń kulturalnych, a nawet na spacer po mieście, które nie istnieje!
Wizyta w Białostockim Ośrodku Kultury/ Centrum im. Ludwika Zamenhofa będzie miała na celu przybliżenie postaci twórcy języka esperanto, Ludwika Zamenhofa, podstaw tego języka, ukazanie wielokulturowości Białegostoku i Podlasia oraz twórczych form edukacji z wykorzystaniem gier i zabaw.
W skład wizyty wejdą: „Białystok młodego Zamenhofa” – zwiedzanie multimedialnej wystawy; Esperanto w pigułce – krótki kurs języka Esperanto; Religie Podlasia – przykładowe zajęcia z wykorzystaniem narzędzi edukacyjnych: multimediów, puzzli, klocków memory, tajemniczej skrzyni oraz „puzzli 3D”.
Liczba miejsc: 20
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadzący: Magda Urbańska – instruktorka i animatorka kultury, autorka wielu projektów i działań kulturalnych w Białymstoku. Pracownik Białostockiego Ośrodka Kultury / Centrum Ludwika Zamenhofa
Agnieszka Kajdanowska – Animator kultury, historyk. Absolwentka Uniwersytetu w Białymstoku. Kuratorka wystaw związanych z historią i wielokulturowym dziedzictwem Białegostoku i Podlasia.
Przemysław Wierzbowski – prezes białostockiego Towarzystwa Esperantystów, pasjonat Esperanto i historii Białegostoku.
Warsztaty skierowane są do wszystkich chcących nauczyć się tańców, które kiedyś królowały na wiejskich i miejskich potańcówkach, zarówno do osób początkujących jak i średniozaawansowanych. Będzie to okazja do poznania niestylizowanych kroków do mazurków, oberków, kujawiaków, polek, tang, fokstrotów itp., nauczenia się wirowania w parze, po kole, zabaw w trójkach oraz ośmielenia do aktywnego uczestnictwa w różnorodnych potańcówkach, które zyskują coraz większą popularność.
Poprzez ćwiczenia ogólnorytmiczne, koordynacyjne, głosowe wplatane w toku spotkań, uczestnicy będą mogli otworzyć się na spontaniczne wyrażanie emocji, które jest nieodłącznym elementem tradycyjnych tańców, co w rezultacie pozwoli im na większą improwizację.
Warsztaty dadzą szansę szerszemu poznaniu tradycyjnej kultury nie tylko przez naukę kroków tanecznych, ale przez udział w zabawach, naukę przyśpiewek i osłuchanie się z muzyką.
Wiedza zdobyta na warsztatach pozwoli osobom prowadzącym własne zajęcia dydaktyczne bazować na umiejętnościach metodyki nauczania tańców tradycyjnych i wykorzystywać je we własnej pracy.
Liczba miejsc: 30 na każdym spotkaniu
Warsztaty jednodniowe prowadzone 18 i 19 października dla dwóch oddzielnych grup.
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadzący: Dariusz Kryszpiniuk - instruktor, animator kultury, tancerz ludowy, kierownik Działu Muzyczno-Teatralnego WOAK w Białymstoku. Swoją wiedzę na temat tańców tradycyjnych w formach niestylizowanych zdobywał pod okiem Piotra Zgorzelskiego, uczestniczył w wielu warsztatach i potańcówkach doskonaląc swoje umiejętności. W 2018 r. z sukcesem ukończył Instruktorski Kurs Kwalifikacyjny z tańca ludowego realizowany przez Mazowiecki Instytut Kultury.
Na warsztatach przygotujemy wspólnie podlaskie potrawy, które czerpią z tradycji wielokulturowych regionu. Przyjrzymy się daniom „pożyczalskim” występującym zarówno w kuchni polskiej, białoruskiej, litewskiej, tatarskiej jak i żydowskiej. Oczywiście prowadzone są, zazwyczaj płonne, i zawsze bardzo emocjonalne dyskusje nad pochodzeniem i narodowością pierogów, kiszek, babek, knedli. Porozmawiamy o przenikaniu się wpływów kulturowych w kuchni, o potrawach świątecznych, ale przyjrzymy się też kwestii organizacji takich warsztatów i wykorzystania ich w działaniach animacyjnych.Udowodnimy, że kuchnia może być świetnym narzędziem do poznania kultury danej grupy!
Wydaje mi się, że ciekawym tematem byłyby „kulinarne połączenia kulturalne”, czyli te potrawy, które łączą niawielonarodowo-religijną społeczność Podlasia.
Są to dania A my to połączmy i smakujmy „tutejszość” a nie narodowość potrawy.
Liczba miejsc: 30 na każdym spotkaniu
Warsztaty jednodniowe prowadzone 18 i 19 października dla dwóch oddzielnych grup.
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadząca: Anna Maksymowicz - Kulturoznawczyni, przewodniczka po Łodzi, przewodniczka po Miejscach Pamięci Kultury Żydowskiej i Martyrologii w Polsce, na Ukrainie, Litwie i Białorusi. Na co dzień zaangażowana w pracę Muzeum Rozproszonego w Łodzi. Ambasador idei ekomuzealnictwa historycznego w Polsce. Prowadzi warsztaty kulinarne w instytucjach kultury w całej Polsce.
Śpiew to forma ekspresji, która towarzyszyła człowiekowi w ważnych momentach życia. Zapraszamy na warsztaty pieśni tradycyjnych, skupione wokół tematu świętowania, przede wszystkim pieśni obrzędowe związane z obrzędami rodzinnymi: weselem i chrzcinami
Na podstawie pieśni z północnego Podlasia poznamy specyfikę intonacji, energetyki pieśni tradycyjnych. Oprócz zagadnień technicznych, skupimy się na kontekście pieśni jako uniwersalnym narzędziu integracji oraz opowiadania historii.
Liczba miejsc: 20
Spotkanie jednodniowe (dwie grupy):
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadząca: Julita Charytoniuk - kulturoznawca, śpiewaczka, etnografka, pedagożka, instruktorka rękodzieła artystycznego. Uczestniczka i koordynatorka projektów muzycznych oraz ekspedycji badawczych na terenie Podlasia i Polesia (ukraińskiego i białoruskiego). Prowadzi badania naukowe, dokumentuje pieśni i uczy się ich od wiejskich wykonawców. Liderka białostockiej grupy Południce.
W ramach edukacyjnego szlaku przewidziany jest spacer po centrum Białegostoku, podczas którego prezentowane będą miejsca, gdzie niegdyś znajdowały się bądź nadal znajdują najstarsze historyczne cmentarze miasta.
Będziemy mówić o tym czego już nie ma, co jeszcze jest oraz o tym czego nie widać. Wspólne zwiedzanie stanie się okazją aby dowiedzieć się jak przygotować spacer edukacyjny, o czym pamiętać i skąd pozyskać informacje służące do interesującego przekazania opowieści o miejscach, których sami mieszkańcy miasta często nie znają za dobrze.
Liczba miejsc: 20
Spotkanie jednodniowe (dwie grupy):
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadzący: Sebastian Wicher – Pracownik Galerii im. Sleńdzińskich. Znawca architektonicznej historii miasta Białystok i regionu. Autor książek i wydawnictw, w tym monografii "Ślad piórka. Rzecz o twórczości Henryka Wilka (1935-2016)". Tworzy i prowadzi spacery edukacyjne po Białymstoku.
Jeśli czytanie bajek, to tylko w pralni. Projektowanie nowych narzędzi internetowych? Zawsze w trakcie żonglerki trzema piłeczkami. Warsztaty fotografii kolodionowej łączymy z białym śpiewem, a murale z olimpiadą gier podwórkowych. Ale zawsze pod jednym warunkiem, że wychodzi nam to samoistnie, bez cynizmu i wyrachowania. Oraz logicznie łączy się w całość.
Na tym warsztatowym spotkaniu uczestnicy nauczą się jak wykorzystać interdyscyplinarność, rozumianą jako łączenie różnych dziedzin, w stworzeniu wyjątkowego i mającego większe szanse na dofinansowanie projektu.
Liczba miejsc: 20
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadzący: Marcin Koziński - animator kultury, historyk i kustosz Muzeum Wojska w Białymstoku, autor wystaw czasowych i programów kulturalno-społecznych. Współtworzona przez niego „Wyrwa w pamięci” (2013) otrzymała nagrodę Sybilli, a „Ścieżki 3Dostępu” (2014) były nominowane do nagrody Wydarzenie Historyczne Roku 2015. Współpracuje z Towarzystwem Inicjatyw Twórczych „ę” jako Latający Animator Kultury.
Celem warsztatów jest zainspirowanie uczestników i uczestniczek do realizacji działań animacyjno-edukacyjnych oraz partycypacyjnych, upamiętniających rocznicę odzyskania niepodległości w kontekście historii lokalnej.
W trakcie szkolenia uczestnicy i uczestniczki będą nie tylko odkrywać i dzielić się lokalnymi historiami, ale także zaprojektują działania, które będą mogły być zrealizowane jako twórcza i włączająca forma obchodów rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.
Na warsztatach zostaną przedstawione założenia programu dotacyjnego „Niepodległa”.
Liczba miejsc: 20
Warsztaty jednodniowe prowadzone 18 i 19 października dla dwóch oddzielnych grup.
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Warsztaty prowadzone przez Biuro Programu Niepodległa:
Agnieszka Gajc - koordynatorka programu dotacyjnego „Niepodległa”, wcześniej koordynatorka programu „Wolontariat dla dziedzictwa” Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Etnografka, animatorka, doktorantka UW. Prowadzi badania dotyczące relacji między dziedzictwem kulturowym a tożsamością lokalną.
Aleksandra Tatarczuk - historyczka sztuki, producentka, animatorka kultury i ogrodniczka miejska. Aktualnie zajmuje się programami dotacyjnymi w Biurze Programu Niepodległa. Założycielka pracowni Dwie Ole, zajmującej się promocją kultury i edukacją kulturalna, marki Trochękultury.pl promującej sztukę współczesną. Realizatorka projektów społecznych i edukacyjnych, założycielka dwóch funkcjonujących ogrodów społecznych w Gdańsku, autorka publikacji dotyczących placemakingu i dziedzictwa kulturowego, pomysłodawczyni festiwalu „Cud nad Martwą Wisłą” (i kuratorka w latach 2013-2015). W swoich projektach wykorzystuje sztukę i ogrodnictwo miejskie jako narzędzia mediacji, a także metodykę placemakingu i design thinking.
Warsztaty rozwijają umiejętności przeprowadzania zabaw fabularyzowanych za pomocą metaplanu z wykorzystaniem Metody KLANZY i podejmowania działań zespołowych przy planowaniu.
W programie współtworzenie scenariuszy imprez / świąt okolicznościowych (zabawy noworocznej, święta placówki, integracyjnej imprezy plenerowej i innych) oraz zabawy fabularyzowane, tańce integracyjne i wiele innych działań przydatnych podczas różnorodnych uroczystości i świąt . Główne cele warsztatu to nabycie wiedzy i umiejętności zaplanowania i zorganizowania imprezy okolicznościowej dla dużej i małej grupy uczestników.
Liczba miejsc: 20
Spotkanie dwudniowe:
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadząca: Małgorzata Borowska – Trener stopnia II , superwizor PSPiA KLANZA, Prezes Zarządu Oddziału Białostockiego PSPiA KLANZA, absolwentka pedagogiki kulturoznawczej na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku.
Warsztaty pozwolą ukazać całe bogactwo wzorów i kolorów z tkanin ludowych i pisanek – tradycji wciąż żywej, do obecnej chwili kultywowanej na Podlasiu. Udowodnimy, jak wspaniale wpisują się one we współczesne designerskie trendy i jak można wykorzystać je w pracy animatora kultury.
Warsztaty oparte będą na działaniach praktycznych, poprzedzonych prezentacją wzornictwa podlaskiego. Uczestnicy warsztatów ozdobią koszulki i torby, posługując się szablonami z folii i prostym sposobem nanoszenia wzorów, który wielokrotnie można powtarzać w warunkach domowych ozdabiając sprzęty, przedmioty codziennego użytku i tak jak w tym przypadku - ubrania. Dzięki takim doświadczeniom otwierają się nowe możliwości kreowania przestrzeni, od tej najbliższej, osobistej, po przestrzeń publiczną, tak jak w przypadku tworzenia murali.
Szablony przygotujemy samodzielnie, aby za ich pomocą przenieść wzory na przygotowane elementy garderoby, posługując się wałkiem i specjalistyczną farbą do tkanin. Powstałe pamiątki będą zatem trwałe i z pewnością sprawią wykonawcom wiele radości, a fakt samodzielnego wykonania doda im wartości sentymentalnej.
Liczba miejsc: 20
Spotkanie dwudniowe:
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadzenie: Krystyna Kunicka – plastyk, wieloletni animator kultury, kierownik Działu Sztuk Plastycznych WOAK w Białymstoku
Celem warsztatu jest przybliżenie uczestnikom podstawowych informacji z zakresu animacji poklatkowej. Uczestnicy pod kierunkiem prowadzącej stworzą mikro scenariusz nawiązujący do tematu Giełdy, czyli „świętowania”, który zrealizują wykorzystując technikę animacji poklatkowej.
Warsztat będzie wprowadzeniem do tworzenia animacji – przyjrzymy się głównie początkowym etapom jej tworzenia - artystycznym, merytorycznym i technicznym aspektom filmu animowanego. Podczas warsztatów zaprezentowane zostaną także projekty zrealizowane przez prowadzącą oraz oprogramowanie i sprzęt niezbędny przy realizacji tego typu zadania.
Liczba miejsc: 20
Spotkanie dwudniowe:
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadząca: Elwira Małyszko – absolwentka „Akademii Filmu!” Warszawskiej Szkoły Filmowej, kierunku „Etiuda filmowa i animacja” na UMCS w Lublinie oraz historii na Uniwersytecie w Białymstoku. Laureatka „Przystanku Młodzi Gazety Wyborczej” w Białymstoku, nauczycielka, animatorka kultury.
Jak przygotować scenografię spotkania, małej wystawy lub występu w taki sposób, aby wzmocnić przekaz tego wydarzenia?
Warsztat skierowany jest do animatorek i animatorów kultury, bibliotekarzy i nauczycieli, chcących nadać ciekawą oprawę scenograficzną małym wydarzeniom kulturalnym w swoich placówkach, tym którym zależy aby wzmocnić wartości estetyczne „małych wydarzeń kulturalnych”.
Podczas warsztatów wspólnie odkryjemy, jak można nadać wydarzeniom świeży artystyczny wymiar.
Pierwszy dzień szkolenia poświęcimy tworzeniu koncepcji scenografii wydarzenia tak, by wzmacniała jego przekaz. Przedstawimy ciekawe przykłady zagospodarowania przestrzeni dla wydarzeń kulturalnych. Określimy cechy wzmacniające i osłabiające artystyczny aspekt działań. Korzystając z techniki kolażu, uczestnicy opracują projekty swoich wydarzeń.
Drugi dzień przeznaczony będzie na dalsze praktyczne ćwiczenia. M.Innymi pracę z maską, kostiumem. Przeznaczymy też czas na dyskuję I odpowiedzi na nurtujące pytania.
Liczba uczestników: 20
18 października 16:30 – 19:30
19 października 14:15 – 17:15
Prowadzenie: Ewa Woźniak - scenografka, pedagożka teatru, współzałozycielka i Wiceprezes Stowarzyszenia De-Novo (2002-2014), realizatorka działań z polonią w Pojanie – Micouli w Rumunii (2007-2012), uczestniczka kursu Szkoły Konstruktorów Lalkowych w Teatrze Animacjii w Poznaniu (2017), realizatorka kilkudziesięciu projektów z zakresu pedagogiki teatru, edukacji kulturalnej, sztuki społecznej – udział w licznych projektach oraganizowanych m.in. przez Instytut Raszewskiego w Warszawie, Małopolski Instytut Teatralny, Małopolski Instytut Kulturany, Brave Kids, Teatr Pieśni Kozła, Wrocław; Centrum Kultury Zamek w Poznaniu (III NieKongres Animatorów Kultury).
Wizyty studyjne 2018
W tym roku wzbogacamy formułę Giełdy o wizyty studyjne. Zabierzemy Was do najciekawszych instytucji kultury regionu!
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 11:30
Plan wizyty:
- 11:30 – Wyjazd z Białegostoku
- 12:10 – Przejście na teren Monasteru Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy w Supraślu i zwiedzanie Cerkwi obronnej Zwiastowania NMP,
- 13:00 - Zwiedzanie Muzeum Ikon w Supraślu – oddziału Muzeum Podlaskiego,
- 14:10 – Obiad - Spiżarnia Smaków
- 15:10 – Warsztat kreacji plastycznej w oparciu o naturę „Słońce w słoikach” – Małgorzata Niedzielko
- 17:30 – Teatr Wierszalin spektakl „Wykład” - scenariusz i reżyseria Piotr Tomaszuk na podstawie “Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego” Adama Mickiewicza
- 18:30 – Powrót do Białegostoku
Supraśl to miasteczko otoczone Puszczą Knyszyńską z wyjątkowym klimatem kulturalnym. Miejsce styku wielu religii, wybierane na warsztaty oraz plenery artystyczne, ściśle powiązane z przyrodą i naturą.
Uczestnicy poznają historię i przestrzenie Monasteru Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy, posłuchają opowieści o tym jak dwie chrześcijańskie religie: katolicyzm i prawosławie funkcjonują razem i przenikają się na Podlasiu.
Jednym z punktów programu jest wizyta w klimatycznym Muzeum Ikon. To miejsce może fascynować, a z pewnością pozwala poznać historię i symbolikę ikony prawosławnej.
Podczas warsztatu plastycznego prowadzonego przez artystkę - pedagożkę słynnego Liceum Plastycznego im. Artura Grottgera w Supraślu, uczestnicy zamkną w słoikach marzenia o podróżach, wakacjach, o tym co ważne…
Bogactwo języka znaków i symboli- uniwersalnego języka sztuki pozwoli na stworzenie własnego słoika z przetworem o długim terminie przydatności.
Powstanie spiżarnia pełna różnorodnych „ marzeń“, „ smaków“, „ zapachów“, którymi będzie można podzielić się z bliskimi.
W niepowtarzalny klimat, mistycyzm i wizjonerskie adaptacje literatury wprowadzi odwiedzających supraski Wierszalin. Pokażemy teatr, który pełnymi garściami czerpie inspiracje z kultury i religii polsko-białoruskiego pogranicza. Przekonamy, że fascynacja lokalnym dziedzictwem kulturowym może zrodzić sztukę, która zachwyca i intryguje niezmiennie od ćwierć wieku. Wierszalin w swoich spektaklach tropi ważne tematy, starając się poznać i przekazać prawdę o istocie człowieczeństwa zanurzonego na równi w duchowości i cielesności. Estetykę i światopogląd Teatru Wierszalina ukształtowało rodzime dziedzictwo kulturowe. Prezentowane widowiska to opowieści z morałem o losie mieszkańców pogranicza, o poszukiwaniu świętości i Boga, które z czasem staje się herezją, to też wydarzenia ze świata balansującego na granicy mistycyzmu i realizmu. Podczas październikowego spotkania artyści zaproszą na „Wykład” o… wolności, poszukiwaniu własnej drogi, wartości poświęcenia się Ojczyźnie i tożsamości.
Słowa kluczowe:
wielokulturowość, natura, dziedzictwo przyrodnicze, wielowyznaniowość, sztuka, teatr
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 12:00
Plan wizyty:
- 12:00 - Wyjazd z Białegostoku
- 12:40 - „Miastko Bajeczka z wielką historią w tle” - zwiedzanie i opowieść o historii Tykocina. Prowadzenie: Dariusz Szada Borzyskowski
- 13:10 - Kaczorowo i Wielka Synagoga w Tykocinie – Osiemnaście pokoleń „Tyktinerów”. Opowieść o historii żydów tykocińskich.
- 14:00 - Przekąska przed warsztatami kulinarnymi
- 14:40 - Różne smaki kuchni żydowskiej – warsztaty kulinarne połączone z degustacją oraz opowieścią o świętach, zwyczajach, smakach i symbolice żydowskiej w tle - Restauracja Tejsza
- 17:00 - Hawdala, czyli zakończenie Szabatu i zakończenie spotkania
- 17:30 - Powrót do Białegostoku
Tykocin to urokliwe miasteczko nad rzeką Narwią z charakterystyczną zabudową sztetla i licznymi pamiątkami po społeczności żydowskiej, która do czasów II wojny światowej licznie zamieszkiwała te tereny. Pośród starych uliczek nadal można poczuć unoszący się zapach cymesu i kugla. Żydzi przybyli tu na początku XVI wieku. I od tamtego momentu, przez kilka stuleci, Tykocin był miastem tętniącym życiem, nieustannie zapracowanym. Na odwiedzających czeka spacer po mieście wraz z opowieściami o jego historii i wyjątkowych postaciach z nim związanych. Goście podążą śladami osiemnastu pokoleń rodu Tyktinerów, a poznawczą przechadzkę dopełnią historie o symbolice i tradycji w judaizmie, o żydowskich świętach.
Obecnie w imponującej Wielkiej Synagodze znajduje się Muzeum Kultury Żydowskiej, przechowujące liczne pamiątki związane z dawnymi mieszkańcami Tykocina wyznania mojżeszowego. Muzeum od wielu lat, z sukcesami, popularyzuje bogatą historię i kulturę żydowską – nie tylko wśród mieszkańców, ale i turystów tłumnie odwiedzających miasteczko. Z roku na rok coraz większą popularnością cieszy się też cykl imprez poświęconych dorocznym żydowskim świętom. W ich przygotowanie od samego początku angażują się mieszkańcy Tykocina w różnym wieku – dzieci, młodzież i dorośli, ale i po prostu całe rodziny. Teatr Amatorski do dziś podtrzymuje tradycje przedwojennego Tykocińskiego Teatru Żydowskiego.
Moderatorzy tykocińskiego spotkania zabiorą odwiedzających w magiczną podróż w czasie i w niecodzienny sposób opowiedzą o zwyczajach i obrzędach żydowskich. Każde z żydowskich świąt wiąże się z określonym rytuałem, symboliką, ale też stosownymi potrawami, które w tych dniach pojawiają się na świątecznych stołach. Przed gośćmi odtworzą się drzwi kuchni żydowskiej w najstarszej żydowskiej restauracji „Tejsza” po to, aby poznali sposób przygotowywania cymesu, czy też dowiedzieli się więcej o hummusie. A, że „przez żołądek do…poznania”, zaangażujemy odwiedzających do przygotowania tych świątecznych potraw i odświętnych stołów, przy których wspólnie zasiądą i skosztują tradycyjnych smaków, słuchając przy tym opowieści o tradycji, symbolice i historii świąt żydowskich.
Słowa kluczowe:
wielokulturowość, wielowyznaniowość, judaizm, żydowska tradycja, obrzędowość, historia, architektura, duch miejsca
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis Aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 11:00
Plan wizyty:
- 11:00 – Wyjazd z Białegostoku
- 11: 40 - Szlak Rękodzieła Ludowego w Czarnej Wsi Kościelnej – pracownia garncarska Pawła Piechowskiego
- 12:30 – obiad w Warsztatowni Czerwone Korale
- 14:30 – wizyta w Gospodarstwie Rolnym Sławomira Szamreto – Sery Korycińskie w Aulakowszczyźnie, warsztaty serowarskie
- 15:40 - Izba Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie
- – Historia tkactwa dwuosnowowego na podstawie prac zgromadzonych w Izbie Tkackiej- oprowadzi Karolina Radulska
- – działania popularyzujące tkactwo przez WOAK ( mural, stojaki, bele z sianem, szlak “Kraina wątku i osnowy”, filmy animowane, pokazy mody i warsztaty) - prezentacja
- - ETNO design po podlasku - warsztat prowadzony przez Krystynę Kunicką
- 18:00 – Powrót do Białegostoku
Szlak Rękodzieła Ludowego Podlasia powstał w celu ochrony twórczości ludowej: tkactwa, rzeźbiarstwa, łyżkarstwa, kowalstwa i garncarstwa. Podczas wizyty goście poznają Podlasie poprzez jego bogatą, prawdziwą i nadal żywą tradycję. Uczestnicy zajrzą do pracowni, usiądą przy krosnach, spróbują wykonać lokalny ser. Będzie to okazja by poznać tych, którzy swoją ciężką wieloletnią pracą udowadniają, że warto tworzyć używając starych, a niekiedy i sekretnych przepisów i narzędzi.
Odwiedzający poznają szlak kulturowy, który wiedzie trasą podlaskiego rękodzieła. To tutaj twórcy pokazują na czym polega ich praca - udowadniają, że niepowtarzalność ich dzieł jest wynikiem indywidualnego podejścia, lat doświadczenia i doboru najlepszych materiałów.
Podczas wizyty zostanie przedstawiona i omówiona koncepcja tworzenia szlaków kulturowych na przykładach Szlaku Rękodzieła Ludowego i Krainy Wątku i Osnowy. Poznamy Warsztatownię Czerwone Korale – miejsce, które inspiracji do swoich działań szuka przede wszystkim w lokalnej tradycji.
Odwiedzimy też Korycin i pracownię serowarską serów korycińskich z których słynie okolica, gdzie przyjrzymy się zagadnieniu produktu lokalnego.
Co zrobić, by zachować dawne tradycje i umiejętności? Jak zachęcić młodzież, by uznała dawne wzory i rzemiosło za modne i atrakcyjne? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań dostarczą zaplanowane warsztaty pod nazwą „Etno design po podlasku”.
Słowa kluczowe:
Szlak kulturowy, tradycja, lokalność, rękodzieło, produkt lokalny, etno design
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis Aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 12:00
Plan wizyty:
- 12.00 – Wyjazd autokarem z Białegostoku
- 13.00 – Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach - oprowadzenie i krótka prezentacja działalności kulturalnej - Doroteusz Fionik
- 13.15 - Rekonstrukcja „Wesela bielskiego. Obrzędy - przed wyjazdem do ślubu”
- 14.15 - „Wyjazd do ślubu” - przejazd do Bielska Podlaskiego - zwiedzanie Cerkwi
- 15.00 - „Obiad weselny” – dania regionalne
- 16.00 – Warsztat pieczenia korowaja - obrzędowego pieczywa weselnego
- 16.30 – „Wesele w domu panny młodej” - warsztaty taneczne z zespołem „Żemerwa”
- 17.30 – Degustacja korowaja
- 18.00 – Wyjazd z Bielska Podlaskiego, powrót do Białegostoku
Podczas wizyty w Bielsku Podlaskim przyjrzymy się zagadnieniom związanym z wielokulturowością i działaniami międzypokoleniowymi. Na przykładach konkretnych projektów pokażemy, jak wykorzystać potencjał drzemiący w dziedzictwie pogranicza.
Przedstawimy uczestnikom instytucje działające na rzecz zachowania i kultywowania tradycji kulturowych i językowych regionu jak np. Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach, Bielski Dom Kultury. Dzięki rekonstrukcjom lokalnych zespołów „Żemerwa” i „Antrakt” uczestnicy będą mogli przenieść się w czasie i zobaczyć jak wyglądały i na czym polegały obrzędy weselne na pograniczu. Zaprosimy do udziału w warsztatach kulinarnych, podczas których nasi goście przygotują korowaja – tradycyjne ciasto obrzędowe, bez którego żadne wesele obyć się nie mogło. Chcemy, aby odwiedzający skosztowali kultury białoruskiej „od podszewki” – jej obrzędów, smaków, zapachów, kolorów, tańców i muzyki.
Kultura ludowa to muzyka, a jeżeli muzyka, to i taniec. Zespół „Żemerwa” tanecznym krokiem przeprowadzi gości przez choreografie charakterystyczne dla tańców kultury białoruskiej.
Słowa klucze:
wielokulturowość, pogranicze, mniejszość narodowa, tradycja, kultura ludowa, projekty międzypokoleniowe, rekonstrukcja
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 11:00
Plan wizyty:
- 11:00 – Wyjazd z Białegostoku
- 13:00 – Obiad
- 14:00 - Warsztaty mydlarskie - wykonanie naturalnych mydeł z dodatkiem regionalnych ziół
- 14:45 – Zioła towarzyszące człowiekowi podczas najważniejszych świąt, uroczystości, rytuałów i obrzędów - zwiedzanie Podlaskiego Ogrodu Ziołowego, wizyta w Domku Szeptuchy, wystawa "Zioła w kulturze chrześcijańskiej"
- 16:00 - Warsztaty ziołowo-herbaciane - wykonanie własnej mieszanki ziołowej z suszonych ziół, kwiatów, korzeni i owoców
- 16:40 – Nalewki, jako trunek obecny w kulturze polskiej
- 17:30 – Odjazd do Białegostoku
Ziołowy Zakątek to miejsce, które pełnymi garściami czerpie z dziedzictwa przyrodniczego. Znajdziemy tu imponujący ogród botaniczny z wytyczonymi ścieżkami edukacyjnymi, drewnianą architekturę zachowaną i przeniesioną z pobliskich podlaskich wiosek w której mieszczą się pracownie ceramiczne i zielarskie oraz gospodarstwo ekologiczne. Koryciny fascynują naturalnym bogactwem, zapachem i możliwościami, jakie daje zielarstwo.
Używanie ziół jest głęboko zakorzenione w kulturze ludowej, a tradycja zielarska w naszym regionie jest bardzo długa. Wielką moc przypisywano roślinom poświęconym wodą święconą, a palone wianki strzegły domowników od chorób, piorunów czy pożarów. Spotkanie w Korycinach stanie się kopalnią wiedzy o naturze, o podlaskiej tradycji, o wszystkim tym, co nas otacza, co znamy, ale być może nie do końca potrafimy docenić i wykorzystać.
Odwiedzający dowiedzą się, jak z tego ogromu bogactwa środowiska naturalnego korzystać i jak zachęcić do tego innych. Działalność Ziołowego Zakątka to doskonały przykład na to, jak zamiłowanie i chęć podtrzymywania rodzinnych tradycji można przekuć w prawdziwy sukces, który ciągle inspiruje i rozwija się. Wystarczy wykorzystać to, co jest przecież na wyciągnięcie ręki. Edukacja, rozrywka, odpoczynek, regionalne przysmaki, zdrowie, a nade wszystko możliwość obcowania z tym, co w naturze najlepsze – to szeroka zbudowana oferta tak, by zadowolić nawet najbardziej wymagającego odbiorcę.
Odwiedzających zaprosimy m.in. do zielarni, gdzie sporządzą autorskie kompozycje zapachowe: herbaty owocowo – ziołowe a także pachnące podlaskimi łąkami i lasami mydełka. Podlaskim obyczajem nie obejdzie się również bez wspaniałych nalewek, obecnych w kulturze polskiej od niepamiętnych czasów.
Słowa klucze:
dziedzictwo przyrodnicze, tradycja, lokalność, ekologia
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis Aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 11:45
Plan wizyty:
Grupa I
- 11:45 - Wyjazd z Białegostoku
- 13:00 - Obiad
- 14:00 - Zwiedzanie Meczetu i Mizaru, ważnych miejsc dla każdego Tatara. Prowadzenie -Dżemil Gembicki
- 15:00 - Warsztaty kulinarne – kartoflaniki i tatarskie kołduny - obowiązkowa potrawa bajramów (świąt)
- 16:30 - Zwiedzanie Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej Tatarów Polskich. Prowadzenie - Imam Janusz Aleksandrowicz
- 17:00 - Warsztaty taneczne – Tatarski Zespół Taneczno-Wokalny Buńczuk
- 18:00 – Powrót do Białegostoku
Grupa II
- 11:45 - Wyjazd z Białegostoku
- 13:00 - Zwiedzanie Meczetu i Mizaru, ważnych miejsc dla każdego Tatara. Prowadzenie -Dżemil Gembicki
- 14:00 - Obiad
- 15:00 - Warsztaty kulinarne – kartoflaniki i tatarskie kołduny - obowiązkowa potrawa bajramów (świąt)
- 16:30 - Zwiedzanie Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej Tatarów Polskich. Prowadzenie - Imam Janusz Aleksandrowicz
- 17:00 - Warsztaty taneczne – Tatarski Zespół Taneczno-Wokalny Buńczuk
- 18:00 – Powrót do Białegostoku
Wizyta w samym sercu Puszczy Knyszyńskiej - 3 km. od granicy z Białorusią i 50 km. od Białegostoku. Kruszyniany znajdują się na szlaku tatarskim, w miejscu, gdzie krzyżują się 3 religie – katolicka, muzułmańska i prawosławna. Pokażemy gościom kolebkę kultury tatarskiej na ziemiach polskich. Kilka razy w roku, w okresie bajramów, czyli muzułmańskich świąt ściągają tu całe rodziny, by wspólnie świętować i poznawać się bliżej. Robi się gwarno, tłoczno i odświętnie. Wakacje też tchną nowe życie w te nieco opustoszałe już miejscowości – pełno tu turystów, studentów, tatarskiej młodzieży. Przyciąga nie tylko architektura tych miejsc, ale również klimat otwartości i poszanowania dla różnorodności.
Jak chronić pamięć o swoich przodkach, swoją teraźniejszość i przyszłość swoich dzieci? Podczas wizyty w Kruszynianach, przez świat tatarskiej kultury przeprowadzi gości Róża Chazbijewicz, prezes Fundacji Tatarskie Towarzystwo Kulturalne. Powstanie i funkcjonowanie Fundacji to dobry przykład na to, że zaangażowanie w pracę na rzecz własnej społeczności, może przynosić wielkie owoce, nawet jeżeli społeczność ta jest niewielka. Działań jest wiele, a skierowane są głównie do młodego pokolenia po to, by wzbudzić w nim chęć zaznajomienia się z kulturą narodu, z którego się wywodzą.
Zaprosimy odwiedzających do poznania tradycyjnych tatarskich smaków i zapachów. Uczestnicy wspólnie przygotują tatarskie kołduny i kartoflaniki. Potrawy smakują znacznie lepiej, gdy towarzyszą im tradycyjne tatarskie melodie. Gościom zaproponujemy więc warsztaty taneczne z zespołem Buńczuk. Tatarzy zamieszkujący Podlasie dzięki tej formie artystycznego wyrazu pielęgnują tożsamość kulturową własnych przodków, a młode pokolenie poznaje tradycje. To świetna okazja do spotkań w społeczności, poznawania się nawzajem, ale też do dzielenia się własną kulturą z innymi.
Ważnym miejscem w Kruszynianiach jest Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej, które powstało dzięki staraniom tamtejszej Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej. Jako pierwsza tego typu instytucja w Polsce prezentuje i promuje kulturę i historię społeczności tatarskiej, a także jej zabytki. Jednym słowem próbuje ocalić to, co jeszcze da się ocalić.
Słowa kluczowe:
Wielokulturowość, wielowyznaniowość, Tatarzy, tradycja, mniejszość, taniec, kulinaria
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis Aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 9:00
Plan wizyty:
- 9:00 – Wyjazd z Białegostoku
- 11:00 - Biała Synagoga w Sejnach – wprowadzenie, opowieść o ludziach i miejscu – Krzysztof Czyżewski
- 12:00 – 13:30 – Warsztaty "Filmowa Kolekcja Bajek Pogranicza"- opowieść o wielokulturowych, sąsiedzkich tradycjach Sejneńszczyzny - Bożena Szroeder
- 13:30 – Obiad
- 14:30 – Warsztaty plastyczne "Kronika świąt rodzinnych" - wykonanie strony/okładki książki odnotowującej ważne uroczystości rodzinne – Wiesław Szumiński
- 16:30 – Spektakl „Kroniki sejneńskie” - Biała Synagoga w Sejnach
- 17:30 – Powrót do Białegostoku
Odwiedzający zapoznają się z działalnością Ośrodka „Pogranicze-sztuk, kultur, narodów” i Fundacji Pogranicze, które od prawie 30 lat niestrudzenie poszukuje sposobów budowania zerwanych mostów, odnajdywania wspólnego języka pomiędzy bogatą przeszłością tych terenów i jej mieszkańców, a współczesnością - pomiędzy młodymi i starymi, mieszkańcami wsi i miast, ludźmi różnych narodowości.
Odwiedzający zobaczą, jak dbać o zachowanie wielowiekowych i wielokulturowych tradycji, a dzięki wykorzystaniu nowoczesnych, niekiedy innowacyjnych, form trafiać ze swoją ofertą do różnych grup społecznych. Goście dowiedzą się dlaczego warto koncentrować się na praktycznych działaniach w przestrzeni życia społecznego i poszukiwać nowych form wspólnotowości oraz dlaczego tak ważne są projekty artystyczno-edukacyjne angażujące kulturę w proces przemian społecznych.
Uczestnicy wezmą udział w pokazie „Opowieści Pogranicza” - filmowych historii opowiadających o życiu w sąsiedztwie dawnych i dzisiejszych mieszkańców Sejneńszczyzny. To przykład działań międzypokoleniowych - stworzyli je młodzi ludzie z różnych środowisk narodowościowych i religijnych, którzy do przygody artystycznej zaprosili swoich rodziców, dziadków i sąsiadów.
Goście obejrzą również „Kroniki sejneńskie” spektakl przygotowany przez Pracownię Kronik Sejneńskich. To już kolejne młode pokolenie zaangażowane i rozwijające tę fascynującą opowieść o przeszłości miasta. Sensem „Kronik” jest przekaz międzypokoleniowy, poszukiwanie przez młodzież własnej tożsamości i jednocześnie budowanie otwartości na inność oraz więzi między przeszłością, a dniem dzisiejszym.
Zaplanowano też warsztaty plastyczne, podczas których goście będą mieli okazję zobaczyć, jak można swoje rodzinne historie uporządkować w sposób trwały i zarazem atrakcyjny. Przybiorą one postać strony lub okładki książki, na której można odnotować najważniejsze uroczystości rodzinne.
Słowa kluczowe:
wielokulturowość, pogranicze, pamięć miejsca, lokalność, nowe technologie w animacji kultury, lokalna społeczność, badania terenowe, działania międzypokoleniowe
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis Aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 9:00
Plan wizyty:
- 9:00 – Wyjazd z Białegostoku
- 11:00 - Biała Synagoga w Sejnach – wprowadzenie.
- "Sejneńska Agora" opowieść o ludziach i miejscu - Krzysztof Czyżewski.
- 12:00 – Wizyta w Krasnogrudzie - opowieść o budowaniu wspólnoty wokół dworu, praca nad pamięcią miejsca, zwiedzanie pracowni artystycznych, wystawa "Miłosz | Szukanie Ojczyzny" - Małgorzata Sporek-Czyżewska
- 13:15 – Obiad
- 14:15 – Warsztaty "Silva rerum - Biblia domowa" tworzenie kronik rodzinnych z wykorzystaniem fotografii, zapisów wspomnień, domowych pamiątek – Małgorzata Sporek-Czyżewska
- 16:30 – Spektakl teatralny „Kroniki sejneńskie” - Biała Synagoga w Sejnach
- 17:30 – Powrót do Białegostoku
Międzynarodowe Centrum Dialogu jest siedzibą instytucji, której działalność skupia się na wielokulturowym dziedzictwie dawnej Rzeczpospolitej oraz na nowym jego odczytaniu w kontekście współczesnej Europy. To również miejsce, gdzie wakacje spędzał Czesław Miłosz, ponieważ dwór, w którym mieści się Centrum, należał przed wojną do jego rodziny.
Podczas wizyty w Krasnogrudzie odwiedzający posłuchają o doświadczeniach wynikających z pracy ze społecznością zamieszkującą wsie wokół dworu, leżące na terenach pogranicza. Nie zabraknie relacji o tym, jak pracuje się nad pamięcią tego miejsca. Będzie to też okazja, aby zajrzeć do pracowni edukacyjno-artystycznych. Animatorzy opowiedzą o tym, jak poprzez edukację, współpracę i wymianę doświadczeń z parterami krajów sąsiedzkich, spotyka się utraconą historię i pamięć z teraźniejszością. Wszystko po to, by pograniczną mozaikę kultur spoić w jedną całość. Koncerty, spotkania, konferencje, warsztaty - Centrum to przestrzeń, gdzie zaprasza się twórców, ludzi młodych, osoby doświadczone i o różnych zainteresowaniach. Jest też idea pogranicza – dobrego sąsiedztwa, różnorodności, szacunku do inności. Odwiedzający zobaczą, jak tworzy się miejsce otwarte, służące ludziom, patrzące w przyszłość, ale jednocześnie szanujące i pamiętające to, co było.
Ważną narracją w Krasnogrudzie jest wątek związany z postacią Czesława Miłosza. Elementy biograficzne polskiego noblisty wplecione są w wystawy, ale i całą przestrzeń posiadłości w Krasnogrudzie. To ciekawy przykład tego, jak projektować działania kulturalne w oparciu o historie związane z życiem i twórczością interesującej postaci związanej z tym miejscem.
W Białej Synagodze w Sejnach, przywołując pamięć wielokulturowej tradycji dawnej Rzeczypospolitej, animatorzy wprowadzą gości w opowieść o budowaniu sąsiedzkiej wspólnoty, nowej europejskiej agory. Odwiedzający obejrzą „Kroniki sejneńskie”, które narodziły się z chęci dostarczenia młodemu pokoleniu wiedzy o historii ich regionu, ale też rozbudzenia w nich ciekawości poznawania i odkrywania miejsc, w których mieszkają oni sami i ich rodziny, niekiedy od wielu lat. Dla autorów ważne było, aby wspólna praca łączyła sąsiadów, narody, religie i pokolenia, aby byli oni dla siebie zarówno przewodnikami jak i nauczycielami, aby mogli dzielić się opowieścią o swoim mieście i wspomnieniami.
Podczas wizyty w Krasnogrudzie zaprosimy na warsztaty tworzenia domowych ksiąg, czerpiąc z wzorów dawnych silv. Będzie to doskonała okazja, by dowiedzieć się, jak wykorzystując fotografie, zapisy wspomnień, domowe pamiątki, stworzyć cenne rodzinne kroniki.
Słowa klucze:
pogranicze, pamięć miejsca, społeczność lokalna, lokalne dziedzictwo, biografia, wielokulturowość
Miejsce odjazdu: Hotel Ibis Aleja Józefa Piłsudskiego 25, Białystok
Godzina odjazdu: 11:45
Plan wizyty:
- 11:45 – Wyjazd z Białegostoku
- 12:30 – Szlakiem Krainy Otwartych Okiennic – spacer po wsiach Puchły, Soce i Trześcianka
- 13:30 – Nadnarwiańska sztuka w drewnie – wizyta w pracowni Włodzimierza Naumiuka, ludowego artysty z Kaniuk
- 14:30 – Obiad
- 15:20 – Najpiękniejsza cerkiew Podlasia - zwiedzanie cerkwi pod wezwaniem Opieki Matki Bożej w Puchłach
- 16:00 - Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze jako baza do stworzenia produktu turystycznego – historia powstania Krainy Otwartych Okiennic. Prowadzenie: dr Mirosław Stepaniuk - współzałożyciel szlaku
- 16:40 – Piernik po podlasku - warsztat zdobienia pierników z wykorzystaniem lokalnych motywów zdobniczych – Mandrivka Ewa Stepaniuk
- 18:00 – Powrót do Białegostoku
Zapraszamy do zachwycającej Krainy Otwartych Okiennic, przepełnionej drewnianą architekturą z bogatymi zdobieniami. Szlak został stworzony, by ratować to unikatowe dziedzictwo. Działania, początkowo bardzo spontaniczne, dzięki zaangażowaniu mieszkańców, stały się długofalowym projektem mającym na celu zarówno renowację XIX-wiecznych zabudowań, jak również podtrzymanie lokalnej tradycji.
Dzięki działaniom m.in. Stowarzyszenia Dziedzictwo Podlasia udało się zachować charakter i wygląd trzech nadnarwiańskich prawosławnych wsi: Soce, Puchły i Trześcianka. Dr Mirosław Stepaniuk, jeden z pomysłodawców szlaku, opowie o całym procesie tworzenia projektu i etapach współpracy z lokalną społecznością.
Podczas wizyty uczestnicy odwiedzą artystę rzeźbiarza, gawędziarza i znawcę lokalnych tradycji – Włodzimierza Naumiuka, który swoją twórczością potrafi zarazić młode pokolenia. Prowadzący opowiedzą o tym jak sprawić, aby potencjał drzemiący w mieszkańcach został zauważony i wyeksponowany w projektach animacyjnych.
Odwiedzający wezmą udział w warsztatach zdobienia pierników. Założycielka inicjatywy Mandrivka – Ewa Stepaniuk, na swój podlaski sposób udowodni, że zdobienie pierników może być sztuką i doskonałym nośnikiem lokalnej tradycji, a nie tylko zwykłym nanoszeniem przypadkowych wzorów na ciasteczka. To dowód na to, że dobry pomysł na wykorzystanie lokalnych walorów i zasobów jak np. haft czy drewniane zdobienia, może procentować.
Wizyta w Krainie Otwartych Okiennic będzie dowodem na to, że nawet w małych i już nieco wyludnionych miejscowościach można z powodzeniem podtrzymywać lokalną tradycję i prowadzić działalność edukacyjną. Funkcjonują tu domowe izby pamięci – skanseny, gdzie gromadzone są eksponaty będące świadkami istnienia pięknych miejscowych tradycji mówiące wiele o życiu poprzednich pokoleń.
Słowa klucze:
Szlak kulturowy, drewniana architektura, dziedzictwo przyrodnicze, dziedzictwo kulturowe, artyści ludowi, detal architektoniczny
Edycja 2018
W 2018 roku Ogólnopolska Giełda Projektów odbędzie się w Białymstoku w dniach 17-19 października, pod hasłem „animacja + świętowanie”.
Tę edycję rozbudowaliśmy do trzech dni. Wyjątkowym rozpoczęciem Giełdy będą wizyty studyjne na Podlasiu, które pozwolą uczestnikom na głębsze poznanie i doświadczanie kultury regionu. Kluczowym punktem programu, jak co roku, będzie prezentacja dwudziestu projektów. Ponadto uczestnicy wezmą udział w sesji posterowej, warsztatach oraz programie towarzyszącym.
Tegoroczna Ogólnopolska Giełda Projektów została objęta honorowym patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotra Glińskiego.
Nabór trwa do 16 lipca.
