...czyli ‘zbyt późno, za późno; nie we właściwym czasie’. Dawniej pisało się rozdzielnie: po niewczasie, a samo znaczenie było nieco inne: ‘po daremnym trudzie, po niepotrzebnym staraniu czy przykrości, których można było uniknąć’. Sam rzeczownik NIEWCZAS miał dwa znaczenia: ‘niestosowny czas’ (od wyrażenia nie w czas ‘nie w porę’) oraz ‘niewygoda, trud, przykrość, szkoda’ (niewczas jako przeciwieństwo wczasu, czyli ‘wygody, spokoju, odpoczynku’). Właśnie od tego drugiego znaczenia NIEWCZASU powstało najpierw połączenie po niewczasie, a później zrost PONIEWCZASIE.
Źródło: [SEJP Bor, 683; SJP Dor; ESJP, II, 311-312, 697; SJP PWN; SO PWN]