O tym, że gościnność zawsze była naszą cechą narodową, najlepiej świadczy rozwój znaczeniowy słowa GOSPODA. Nazwa GOSPODA to jedno z tych słów, które mają najwięcej poświadczeń w dawnych tekstach. Znajduje się je w najstarszych polskich zabytkach piśmienniczych, przede wszystkim w rotach sądowych, ale – uwaga! – w innym znaczeniu niż to, które znamy dzisiaj. W XIV-XV w. GOSPODA był to ‘czyjś dom, siedziba gospodarzy majątku – bo słowo gospoda u zarania polszczyzny, a i wcześniej jeszcze, w prasłowiańszczyźnie, oznaczało po prostu ‘gospodarze; pan i pani domu, państwo’. Na przestrzeni wieków znaczenie nazwy GOSPODA ulegało wielokrotnym przekształceniom: GOSPODA była zatem ‘domem własnym gospodarzy’, ‘miejscem pobytu’, ‘domem mieszkalnym’, ‘mieszkaniem’, ‘schronieniem’, ‘gościną’, ‘kwaterą dla gości’, ‘stancją’, ‘pokojem na wynajem’, ‘karczmą’, ‘zajazdem’.
Źródło: [SEJP Bor, 173-174; ESJP, I, 459-460; USJP; SJP Dor; SJP PWN]