Słowenka, Węgier i Polak. Różne czasy i różne oblicza muzyki środkowej Europy. Romantyczny rozmach Ferenca Liszta, tchnące świeżością powojenne, folklorystyczno-ćwierćtonowe pomysły brzmieniowe Andrzeja Panufnika i współczesne nam delikatne pasma dźwiękowe Niny Šenk. Siła i subtelność, nostalgia i nowoczesność. Łączenie tego, co zastane, z tym, co nowe i oryginalne. Muzyka wieków XIX, XX i XXI spotyka się w jednym koncercie, budując piękny most dla swych wzajemnych odmienności.

“Nie rozumie tego nikt, HA-HA!” – jak głosi legenda do tych słów Franz Liszt napisał początkowy motyw orkiestry z I koncertu fortepianowego. Około 25 lat upłynęło od pierwszych szkiców tematów do ostatnich poprawek i premierowego wykonania utworu w 1855 roku przez kompozytora w roli solisty oraz prowadzącego weimarską orkiestrę Hectora Berlioza. Czteroczęściowe, niezwykle wymagające technicznie dzieło to jeden najbardziej znanych koncertów w literaturze fortepianowej. Podczas Eufonii zabrzmi on w wykonaniu laureatki V miejsca podczas ostatniego Konkursu Chopinowskiego w 2021 roku Leonory Armellini.

Pełne subtelności, nostalgiczne studium muzycznego trwania. Shadow of Stillness współczesnej, wielokrotnie nagradzanej słoweńskiej kompozytorki Niny Šenk to kilkuminutowy utwór, w którym wybrzmiewające subtelne zmiany odcieni długich pasm dźwięków wydają się zastygać w tytułowym bezruchu.

Drugą część koncertu wypełnią dwa utwory Andrzeja Panufnika: Kołysanka łącząca ludową melodię „Przyjechał do niej” z dysonansową harmonią, tworząc niezwykłą, nastrojową przestrzeń dźwiękową oraz Sinfonia Rustica, stanowiąca połączenie wyrazistej rytmiki, dysonującej harmoniki wraz z kurpiowskimi melodiami ludowymi, zaczerpniętym ze zbioru ks. Władysława Skierkowskiego.

Leonora Armelini:

W tegorocznym repertuarze Eufonii bardzo podoba mi się kombinacja utworów klasycznych z muzyką współczesną, ludową, a nawet  filmową. To daje niezwykle szerokie i intersujące spojrzenie na złożony muzyczny dorobek Europy Środkowo-Wschodniej od stuleci aż po dzień dzisiejszy.

Bardzo lubię wracać i grać dla polskiej publiczności! Przyjeżdżam do Polski regularnie od 13 lat i mam wiele cennych i drogich mi wspomnień z tych pobytów! Mogę z pełnym przekonaniem powiedzieć, że  Polska zmieniła moje życie dzięki międzynarowemu Konkursowi Chopinowskiemu, w którym brałam udział, ale też dzięki wielu innym doświadczeniom. Zawsze jestem wzruszona bardzo ciepłym przyjęciem, z jakim spotykam się ze strony polskiej publiczności. Dzisiejszy koncert ma dla mnie szczególne znaczenie, ponieważ odbędzie się w tej samej sali koncertowej [Filharmonia Narodowa], w której zdarzyły się te magiczne chwile, gdy grałam podczas Konkursu Chopinowskiego… Trudno mi wyrazić, jakim przeżyciem dla mnie będzie wykonywanie muzyki znów na tej samej scenie!

ARTYŚCI

Leonora Armellini

Laureatka V Nagrody Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina i pierwsza Włoszka, która znalazła się w finale konkursu powszechnie uznawanego za najważniejsze wydarzenie międzynarodowej pianistyki. W 2010 roku, podczas XVI edycji konkursu, Leonora Armellini otrzymała Nagrodę im. Janiny Nawrockiej „dla pianisty wyróżniającego się muzykalnością i pięknym dźwiękiem”. Leonora Armellini (ur. 1992) występuje jako solistka, kameralistka oraz z towarzyszeniem orkiestry w prestiżowych salach koncertowych na całym świecie (m.in. Carnegie Hall w Nowym Jorku, Teatr Maryjski w Petersburgu, Salle Cortot w Paryżu, Filharmonia Narodowa, Teatro La Fenice w Wenecji, a także w całej Europie, Chinach, Korei Południowej i Japonii).

W wieku czterech lat podjęła naukę gry na fortepianie u Laury Palmieri, a szkołę ukończyła w wieku dwunastu lat z najlepszymi ocenami i wyróżnieniem. Armellini zdobyła nagrodę Premio Venezia (2005), a następnie kontynuowała naukę u Sergia Perticarolego w Akademii Muzycznej św. Cecylii w Rzymie. Uczelnię ukończyła z wyróżnieniem jako jej najmłodsza absolwentka (2009). Po studiach u Lilyi Zilberstein w Hamburgu specjalizowała się u Borisa Petrushansky’ego w Akademii Imola. W 2014 roku wraz z Matt eem Rampinem wydała książkę popularyzującą muzykę pt. Mozart era un fi go, Bach ancora di più (Mozart był fajny, a Bach jeszcze bardziej, wyd. Salani), przedrukowaną osiem razy i przetłumaczoną na język hiszpański. Artystka uczy gry na fortepianie w Konserwatorium Muzycznym „Antonio Buzzolla” w Adrii (Włochy).

Orkiestra Symfoniczna Radia i Telewizji Słoweńskiej

Orkiestra Symfoniczna Radia i Telewizji Słoweńskiej wkracza w siódmą dekadę istnienia i od samego początku cieszy się uznaniem ze względu na swoją niesamowitą muzykalność i znakomite wykonania. Główny nacisk zespół kładzie na nagrania studyjne i koncertowe dla Narodowego Archiwum Muzycznego, wykorzystywane następnie w programach radiowych i telewizyjnych.

W ciągu ostatnich dziesięciu lat orkiestra przyciągnęła uwagę profesjonalnej publiczności dzięki współpracy ze znanymi dyrygentami i solistami, takimi jak Marko Letonja, Daniel Raiskin, Roberto González-Monjas, Angela Gheorghiu, Roberto Alagna, Marcello Álvarez, Misza Majski, Aldo Ciccolini, Radu Lupu, Stefan Vladar, Freddy Kempf, Dejan Lazić, Aleksiej Wołodin, Yeol Eum Son, Ning Feng, Gordan Nikolić, Stefan Milenković, Jean Rondeau, 2Cellos, Jonas Kaufmann, Andrea Bocelli, Anna Netrebko, José Carreras czy Plácido Domingo, a także dzięki prestiżowym koncertom w renomowanych salach koncertowych w Europie i Ameryce Południowej.

Thomas Sanderling

Thomas Sanderling dorastał w Petersburgu, gdzie jego ojciec, Kurt Sanderling, był stałym dyrygentem Orkiestry Filharmonii Petersburskiej. Ukończył Szkołę Muzyczną przy Konserwatorium w Leningradzie, a następnie studiował dyrygenturę w Hochschule für Musik w Berlinie Wschodnim. W wieku dwudziestu czterech lat został dyrektorem muzycznym Opery w Halle. Dyrygował już wówczas wszystkimi głównymi orkiestrami symfonicznymi i operowymi Niemiec Wschodnich, w tym Staatskapelle w Dreźnie i Gewandhaus w Lipsku. Pracował jako asystent zarówno Herberta von Karajana, jak i Leonarda Bernsteina. Na początku lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku został stałym dyrygentem gościnnym Deutsche Staatsoper Unter den Linden, co z kolei umożliwiło mu udany debiut w Wiedeńskiej Operze Narodowej, podczas którego poprowadził operę Czarodziejski flet. Zaraz po tym wydarzeniu Wiedeńska Opera Narodowa zaprosiła go do dyrygowania Weselem Figara – pierwszym wykonaniem od śmierci wielkiego Karla Böhma.

Wśród orkiestr, którymi dyrygował, znajdują się: BBC Scott ish Symphony Orchestra, Orkiestra Symfoniczna Baltimore, Orkiestra Symfoniczna Radia Bawarskiego, Orkiestra Filharmonii w Bergen, Orkiestra Filharmonii Czeskiej, Orkiestra Symfoniczna w Dallas, Deutsches Symphonie-Orchester Berlin, Staatskapelle Dresden, Orkiestra Filharmonii w Dreźnie, Orkiestra Gewandhaus w Lipsku, The Hallé, Orkiestra Filharmonii w Helsinkach, Konzerthausorchester Berlin, Londyńska Orkiestra Filharmoniczna, Orkiestra Symfoniczna w Montrealu, Orkiestra Symfoniczna Radia Północnoniemieckiego, Orkiestra Filharmonii w Oslo, Orkiestra Symfoniczna w Pittsburghu, Royal Liverpool Philharmonic, Orkiestra Radiowa w Hilversum, Orkiestra Filharmonii Petersburskiej, Orkiestra Symfoniczna Radia Moskiewskiego im. Czajkowskiego, Orkiestra Symfoniczna w Vancouver, Orkiestra Symfoniczna Radia Zachodnioniemieckiego w Kolonii, Orkiestra Symfoniczna w Sydney.

Jest laureatem Osaka Symphony, która dożywotnio przyznała mu tytuł dyrektora muzycznego (Music Director Laureate). Z tą orkiestrą w ciągu trzech lat dwukrotnie zdobył Grand Prix krytyków z Osaki.

Od 2017 do 2022 roku pełnił funkcję dyrektora artystycznego i głównego dyrygenta Orkiestry Filharmonii Nowosybirskiej, jednak zrezygnował ze stanowiska na znak protestu przeciwko rosyjskiej agresji na Ukrainę.

KOMPOZYTORZY

Nina Šenk (ur. 1982)

Studiowała kompozycję w Akademii Muzycznej w Lublanie, a następnie w Dreźnie i Monachium. Wielokrotnie nagradzana i wykonywana w Europie i Stanach Zjednoczonych, należy do grona najważniejszych twórców słoweńskich. Działa też jako organizatorka koncertów muzyki nowej w rodzimej Lublanie.

Ferenc Liszt (1811–1886)

to kompozytor nieodrodnie związany w epoką romantyzmu. Znakomity pianista-wirtuoz, przyjaciel i wielbiciel Fryderyka Chopina, we własnej muzyce był znacznie od niego odmienny. Jego kompozycje cechuje siła i rozmach, które nieraz wykraczają poza tradycyjne, klasyczne schematy formalne. Ideą Liszta było zresztą tworzenie nowych ram, lepiej przystających do muzyki romantycznej. Zależało mu na tym, by forma cykliczna była jednolitą całością narracyjną.

Andrzej Panufnik (1914–1991)

w pierwszych latach po II wojnie światowej uznawany był za jednego z najważniejszych kompozytorów polskich i dopiero podjęta w 1954 roku decyzja o emigracji do Wielkiej Brytanii spowodowała, że w kraju objęto jego nazwisko zapisem cenzury i przestano wykonywać utwory. W późniejszych latach Panufnik zdobył pozycję w międzynarodowym świecie muzycznym, komponując dla najważniejszych muzyków i orkiestr brytyjskich i amerykańskich.

Więcej o programie koncertu w książce programowej festiwalu.

Więcej informacji oraz bilety: www.eufonie.pl

Organizatorami festiwalu są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowe Centrum Kultury. 

Mecenasem festiwalu jest ORLEN S.A.

Partnerami wydarzenia są: Filharmonia Narodowa, Polskie Radio Dwójka, Culture.pl - Instytut Adama Mickiewicza

Patronami medialnymi są: TVP, TVP Kultura, Polskie Radio, PAP, Presto, Polmic.pl.

Partnerami redakcyjnymi festiwalu są Polska Press Grupa, i.pl.  

Dyrektor festiwalu: dr hab. Rafał Wiśniewski, prof. ucz.

Rada Programowa festiwalu: dr Mieczysław Kominek – przewodniczący Rady, Ewa Bogusz-Moore, dr hab. Beata Bolesławska-Lewandowska, prof. IS PAN, Oľga Smetanová, Marek Horodniczy, Aleksandra Jagiełło-Skupińska.