Medializacja pamięci w kulturze współczesnej

Kultura Współczesna. Teoria, Interpretacje, Praktyka
nr 3(53)/2007
Medializacja pamięci w kulturze współczesnej

Medializacja w krzywym zwierciadle pamięci fałszywej i mitów fundacyjnych

Fragment książki Prosthetic Culture: Photography, Memory and Identity, w której autorka bada wpływ nowych mediów – jako „protez” ciała – na procesy konstruowania tożsamości przez jednostkę. Jej zdaniem we współczesnych społeczeństwach zachodnich istnieje ścisły związek między widzeniem (zwłaszcza „widzeniem fotograficznym”) a kreowaną przez jednostki samowiedzą. Techniki widzenia sprawiają, że tożsamość jednostki stanowi w istocie pole nieustannych wizualnych negocjacji. W rozdziale Wspomnij mnie (Remember Me) autorka analizuje „syndrom fałszywej pamięci” jako szczególny przypadek auto-narracji opartej na źródłach z wielkiego archiwum medialnego; w tym kontekście konstrukcja biografii polega na przepisywaniu dostępnych publicznie przedstawień medialnych. Impulsem do tych procesów jest nostalgia za relacją, jaka istniała między pamięcią, podmiotem i przedmiotem poznania przed pojawieniem się fotografii.

Wielkie narracje - cezury historyczne - mity fundacyjne - Hubert Orłowski

Wystawy historyczne jako nośnik pamięci

Tekst dotyczy specyficznego nośnika pamięci, jakim są wystawy historyczne. Autor drobiazgowo i krytycznie analizuje konteksty dwóch wielkich niemieckich wystaw dotyczących problematyki wypędzeń ( wystawę w Domu Historii RFN oraz wystawę „Ucieczka i Wypędzenie”, przygotowaną przez Związek Wypędzonych) pozornie prezentujących odmienne podejście, odsłaniając ich wspólne założenia i zniuansowane podobieństwa, niemożliwe do wytropienia przez polskiego czytelnika. Tezą tekstu jest stwierdzenie zasadniczej zbieżności założeń obu wystaw.

Wystawy historyczne jako nośnik pamięci na przykładzie wystawy o zbrodniach Wehrmachtu - Bartosz Korzeniewski

Literatura jako nośnik pamięci

Kategoria pamięci zbiorowej w badaniach literaturoznawczych - Jerzy Kałążny
Jak pamięta się wielką historię i jak się o niej opowiada w prozie XX wieku - Hanna Gosk
Doświadczenie historyczne w zapisie literackim - Bogumiła Kaniewska

Wizualność, wirtualne historie i wirtualne muzea

Wizualność i pamięć w perspektywie psychoanalizy - Amelia Korzeniewska
Przepisywanie pamięci: przypadek Muzeum Powstania Warszawskiego - Iwona Kurz

Artykuł omawia i analizuje nowy typ telewizyjnego dokumentu filmowego na przykładzie Wirtualnej historii: Tajemnicy zamachu na Hitlera. (2004). Program ten oferuje efekt "przeniesienia w czasie".

Recenzje

Pamięć w duchu rebelii - Bartosz Korzeniewski
Wariacje na temat tożsamości - Leszek Pułka
Europa - niebezpieczna misja? - Magdalena Matysek-Imielińska
Długi cień przeszłości. Aleida Assmann o niemieckich kulturach pamięci - Kornelia Kończał
Medializacja i mediatyzacja pamięci - nośniki pamięci i ich rola w kształtowaniu pamięci przeszłości - Bartosz Korzeniewski