Wiedza o kulturze od dłuższego już czasu emancypuje się, dojrzewa jako osobna dziedzina nauki i dydaktyki, wkracza w świat uniwersytecki jako osobny kierunek studiów, a w świat szkół średnich w postaci nowego przedmiotu nauczania pod nazwą „wiedza o kulturze”, Wspólnemu namysłowi i wymianie opinii o tych procesach służyło spotkanie kulturoznawców, które odbyło się 3 i 4 marca 2006 roku w Białymstoku i było poświęcone Strategiom nauczania wiedzy o kulturze w szkołach średnich. Celem spotkania było skonfrontowanie oferty programowej akademickich studiów kulturoznawczych z potrzebami szkolnictwa średniego. Jednakże sprawą najżywiej dyskutowaną okazał się stan zagrożenia, w jakim nieoczekiwanie znalazł się przedmiot „wiedza o kulturze”. W ogłoszonym w początkach 2006 r. przez Ministerstwo Edukacji Narodowej projekcie nowej, zmodyfikowanej podstawy programowej przedmiot „wiedza o kulturze” zachowano, ale jego treść sprowadzono do wybranych elementów wiedzy o muzyce, sztukach plastycznych i filmie, a status zmieniono na fakultatywny (wiedza o kulturze ma konkurować z filozofią). W tym stanie rzeczy spotkanie w Białymstoku przekształciło się w forum, pozwalające kulturoznawcom, z którymi dotąd wprowadzenia przedmiotu „wiedza o kulturze” do programu szkół średnich nie konsultowano, na rozważenie tej sprawy i wyrażenie o niej swojej opinii. Wiadomo już, że przygotowany na zlecenie MEN projekt nowej podstawy programowej nie będzie wdrażany. Obecna podstawa wymaga wszakże zmian, toteż prędzej czy później ruszą prace nad kolejną jej wersją. Uczestniczący w konferencji przedstawiciele resortu zapewniali, że tym razem opinie kulturoznawców będą się liczyć. Traktując tę zapowiedź poważnie, publikujemy na łamach „Kultury Współczesnej” nasze wypowiedzi konferencyjne – jako przyczynki do dalszych rozważań na temat strategii nauczania wiedzy o kulturze w szkołach średnich.

Sław Krzemień-Ojak

Spis treści wersji elektronicznej:

OMÓWIENIA I RECENZJE
Andrzej Gwóźdź: O telewizji prawie wszystko (recenzja książki Agnieszki Ogonowskiej „Voyeuryzm telewizyjny. Między ontologią telewizji a rzeczywistością telewidza”)
Mateusz Skrzeczkowski: Absolutna niemożność całości znamionuje ludzką duszę – próba zdefiniowania simmlowskiego modelu kultury na podstawie zbioru esejów „Most i drzwi”
Marcin Moskalewicz: Franka Ankersmita wzniosłe doświadczanie przeszłości

PRZEDMIOT I JEGO ELEMENTY SKŁADOWE
Andrzej Gwóźdź: Wiedza o nowych mediach w kulturze w programie szkół ponadgimnazjalnych – spojrzenie kulturoznawcy
Monika Kostaszuk-Romanowska: Edukacja teatralna w programie wiedzy o kulturze
Andrzej Kisielewski: Uwagi o wiedzy o sztuce
Anna Wieczorek: Co uczeń powinien wiedzieć o ekonomicznych uwarunkowaniach rozwoju kultury?
Stefan Bednarek: Problematyka kultury narodowej i regionalnej w programie nauczania wiedzy o kulturze – refleksje kulturoznawcy
Natalia Szydłowska: Przeszłość dla przyszłości: edukacja regionalna w szkole średniej
Andrzej Gwóźdź: Słowo od redaktora
Strategie nauczania wiedzy o kulturze w szkołach średnich – zapis dyskusji
Sław Krzemień-Ojak: Słowo na zakończenie
Sław Krzemień-Ojak: Wprowadzenie

TREŚCI I FUNKCJE PRZEDMIOTU WIEDZA O KULTURZE
Paweł Rodak: Antropologia, komunikacja, animacja - trzy wymiary wiedzy o kulturze
Krzysztof Moraczewski: Nieuprzejme uwagi o tym, co począć z wiedzą o kulturze w szkołach
Anna Zeidler-Janiszewska: Filozoficzno-teoretyczne podstawy modelowania przedmiotu wiedza o kulturze
Anna Matuchniak-Krasuska: Wiedza o kulturze a kapitał społeczny. Refleksje socjologa
Sław Krzemień-Ojak: O potrzebie kształcenia u młodzieży prospektywnego myślenia o kulturze
Jolanta Jagoszewska: Koncepcje wiedzy o kulturze w programach nauczania

WIEDZA O KULTURZE JAKO ZADANIE DYDAKTYCZNE
Anna Gomóła: Wiedza o kulturze jako przedmiot nauczania w szkole średniej
Ewa Onoszko: Praktyczne sposoby nauczania wiedzy o kulturze w szkolnictwie ponadgimnazjalnym

Uwaga! Pakiet 10 wybranych przez czytelnika numerów archiwalnych (nr 1/2003 - nr 4/2011) od teraz w cenie 30 zł!