To sztandarowy manifest nowo rozumianej interdyscyplinarności, autorskiej analizy kulturowej i mocno ugruntowana we własnej praktyce akademickiej prezentacja wędrówki kilku wybranych pojęć. Według Mieke Bal pojęcia „wędrują” – pomiędzy dyscyplinami, indywidualnymi uczonymi, między okresami historycznymi, a także między geograficznie usytuowanymi społecznościami akademickimi. W rezultacie pojęcia nigdy nie są jednoznaczne i kanonicznie rozumiane, ale zawsze płynne w swoich znaczeniach, a ich wartość i bogactwo sens ów różnią się zasadniczo.

"Wędrujące pojęcia.." to książka niełatwa w odbiorze, erudycyjna, ale dająca satysfakcję poznawczą ze względu na elegancję wywodu i jego poziom. Wprawdzie idea "wędrówki" (teorii i koncepcji) rozwijana była wcześniej m. in. przez Edwarda Saida, Jurgena Habermasa, Jonathana Cullera czy Jamesa Clifforda, al Bal dokonuje zasadniczej rewizji wcześniejszych poglądów przyjmując, że to nie teorie są istotne, ale znaczenie pojęć, które aplikowane są np. w różnych konceptualizacjach kultury. Giętkość, wymienialność i zmienność pojęć konstytuuje praktyki teoretycznej i nauczania akademickiego. Książka Mieke Bal jest także przykładem politycznie i moralnie zaangażowanej humanistyki, wpisuje się w krytyczny nurt studiów kulturowych, ale rewiduje ich wcześniejsze niezdyscyplinowanie i naciska na "rzeczy" analizowane tradycyjnymi metodami. Wtym sensie o dziesięć lat wyprzedza dzisiejsze debaty nad odnową studiów kulturowych, proponując rozwiązania obecnie dyskutowanie w ważnych książkach Nicka Couldry`ego czy Lawrenca Grossberga, a także w zbiorowym opracowaniu "The Renewal of Cultural Studies" pod redakcją Paula Smitha. Co więcej, książka Mieke Bal przekracza także granice miedzy nauką i sztuką, podając w wątpliwość przekonanie, że wędrujące znaczenia pojęć przestrzegają granic między nimi.

prof. Wojciech Burszta, SWPS