Definicja legalna

Art. 32. ustawy Prawo zamówień publicznych

2. Zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości.
4. Jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia.

Art. 6a. ustawy Prawo zamówień publicznych
W przypadku zamówień udzielanych w częściach, do udzielenia zamówienia na daną część zamawiający może stosować przepisy właściwe dla wartości tej części zamówienia, jeżeli jej wartość jest mniejsza niż wyrażona w złotych równowartość kwoty 80 000 euro dla dostaw lub usług oraz 1 000 000 euro dla robót budowlanych, pod warunkiem że łączna wartość tych części wynosi nie więcej niż 20 % wartości zamówienia.

Umiejscowienie w systemie prawnym

Prawo cywilne

Aktualny stan prawny, przepisy wykonawcze

Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2004 nr 19 poz. 177 z późn. zm.)
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20040190177
Akty wykonawcze:

• Zarządzenie Nr 37 Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2008 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania statutu Urzędowi Zamówień Publicznych (M.P. 2008 nr 31 poz. 275)
• Zarządzenie Nr 13 Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2007 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania statutu Urzędowi Zamówień Publicznych (M.P. 2007 nr 12 poz. 122)
• Zarządzenie Nr 110 Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 2004 r. w sprawie nadania statutu Urzędowi Zamówień Publicznych (M.P. 2004 nr 52 poz. 886)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 maja 2011 r. w sprawie innych niż cena obowiązkowych kryteriów oceny ofert w odniesieniu do niektórych rodzajów zamówień publicznych (Dz.U. 2011 nr 96 poz. 559)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lutego 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U. 2011 nr 42 poz. 217)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 października 2010 r. w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (Dz.U. 2010 nr 223 poz. 1458)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonywania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U. 2010 nr 72 poz. 464)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 marca 2010 r. w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań (Dz.U. 2010 nr 48 poz. 280)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. 2010 nr 41 poz. 238)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 2010 r. w sprawie wzorów ogłoszeń zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych (Dz.U. 2010 nr 12 poz. 69)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 2010 r. w sprawie wykazu usług o charakterze priorytetowym i niepriorytetowym (Dz.U. 2010 nr 12 poz. 68)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz.U. 2009 nr 226 poz. 1817)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz.U. 2009 nr 224 poz. 1796)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (Dz.U. 2009 nr 224 poz. 1795)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu informacji zawartych w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach, jego wzoru oraz sposobu przekazywania (Dz.U. 2007 nr 175 poz. 1226)
• Rozporządzenie Prezesa Rady ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie wielokrotności kwoty bazowej stanowiącej podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego Prezesa, wiceprezesa oraz pozostałych członków Krajowej Izby Odwoławczej (Dz.U. 2007 nr 128 poz. 885)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 2 lipca 2007 r. w sprawie trybu przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego na członków Krajowej Izby Odwoławczej, sposobu powoływania komisji kwalifikacyjnej, a także szczegółowego zakresu postępowania kwalifikacyjnego (Dz.U. 2007 nr 120 poz. 820)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 sierpnia 2006 r. w sprawie zakresu informacji zawartych w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach, jego wzoru oraz sposobu przekazywania (Dz.U. 2006 nr 155 poz. 1110)
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 2006 r. w sprawie organów właściwych do występowania do Komisji Europejskiej z wnioskiem o stwierdzenie prowadzenia działalności na rynku konkurencyjnym, do którego dostęp nie jest ograniczony (Dz.U. 2006 nr 147 poz. 1063)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 22 kwietnia 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U. 2005 nr 75 poz. 664)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U. 2004 nr 202 poz. 2072)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym (Dz.U. 2004 nr 130 poz. 1389)
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 marca 2004 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i pozostałych członków Rady Zamówień Publicznych (Dz.U. 2004 nr 49 poz. 470)

oraz:

• Rozporządzenie Komisji (WE) nr 213/2008 z dnia 28 listopada 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2195/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) oraz dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące procedur udzielania zamówień publicznych w zakresie zmiany CPV

Opis hasła

Ustawodawca w art. 32 ust. 2 jednoznacznie stwierdza, iż zamawiający nie może dzielić zamówienia na części w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy. A zatem zamawiający może dzielić zamówienie na części (co wynika z treści art. 32 ust 4 oraz art. 6a) ale w innych celach np. z uwagi na logistykę zamówienia czy ze względów technicznych, organizacyjnych. W takich sytuacjach wartością zamówienia jest wartość wszystkich części. O tym czy zamówienie jest dzielone na części czy zamawiający rozstrzyga niezależne od siebie postępowania, decyduje zamiar zamawiającego tzn. jeżeli można przypisać zamawiającemu zamiar udzielenia jednego zamówienia (bez względu na to, ilu wykonawców planuje zamawiający), które podzielił na części i następnie potraktował każdą część osobno, a zatem i wartość zamówienia nie jest sumą wartości wszystkich części to wówczas zamawiający narusza art. 32 ust. 2. O zamiarze zamawiające mogą decydować różne okoliczności, w tym np. plany finansowe sporządzane na początku roku. W orzecznictwie podnosi się również, iż poza zamiarem zamawiającego, istotne jest również czy możliwe jest (choćby czysto teoretyczne) jednorazowe nabycie tzn. czy znane są cechy całego przedmiotu zamówienia. Jeżeli na oba pytanie można odpowiedzieć twierdząco tzn. zamawiający ma zamiar udzielenia jednego zamówienia i zna cechy przedmiotu zamówienia, ale z innych przyczyn (np. organizacyjnych) dzieli zamówienia na części wówczas wartością zamówienia jest wartość całości (wszystkich części).

A zatem zgodnie z zapisami art. 32 ust. 2 i ust. 4 zamawiający może rozpisać osobne przetargi na poszczególne części, ale wartością zamówienia dla każdej z tych części jest wartość całości (wszystkich części). W związku z tym zamawiający ma obowiązek zastosowania przepisów ustawy, które wynikają z wartości całego zamówienia, czyli sumy wszystkich części.
Wyjątek od zasady zakazu dzielenia zamówień na części
W art. 6 a wprowadzono nowy zapis dotyczący możliwości obliczenia wartości zamówienia w stosunku do jednej lub kilku wybranych części, jeżeli łącznie spełnione są dwa warunki:

• wartość danej części jest mniejsza niż wyrażona w złotych równowartość kwoty 80 000 euro dla dostaw lub usług oraz 1 000 000 euro dla robót budowlanych,
• łączna wartość tych części wynosi nie więcej niż 20 % wartości zamówienia.

A zatem w sytuacji, gdy zamawiający ma zamiar wynikający z określonych planów dokonania np. zakupu książek do biblioteki w całym roku kalendarzowym na łączną kwotę np. 500.000 zł w 5 częściach (1) 110.000 (2) 10.000 (3) 300.000 (4) 15.000 (5)65.000 zł to powinien postąpić według następującego schematu:

• zliczyć wartość zamówienia, którym jest suma wartości wszystkich części czyli 500.000 zł
• zamawiający może ogłosić kilku przetargów i wybrać kilku wykonawców, lub jeden przetarg i dopuszczając oferty częściowe również wybrać kilku wykonawców – a zatem liczba przetargów i liczba wykonawców nie świadczy o dzieleniu zamówienia, jeżeli zamawiający stwierdzi, iż wartością każdej z części zamówienia jest wartość całości czyli 500.000 zł
• zamawiający może (jako wyjątek od zasady zakazu dzielenia zamówienia) wydzielić te części (lub tę część) które spełniają łącznie warunki z art. 6 a, a zatem może dla zamówień (2), (4) określić wartość wynoszącą 25.000 zł, gdyż każda z tych dwóch części nie przekracza wartości 80.000 euro a łącznie nie stanowią więcej niż 20% zamówienia
• zamawiający w stosunku do zamówień (2), (4) może zastosować zwolnienie ze stosowania ustawy, gdyż spełniając warunki z art. 32 ust 2 i 4 oraz 6 a wartość zamówienia dla tych dwóch części jest kwota odpowiednio 10.000 i 15.000 zł a zatem mniejsza niż 14.000 euro. Podobnie może uczynić w stosunku do zamówienia (5). Jednakże chociaż jest to teoretycznie możliwe (suma spełnia kryteria z art. 6a) nie wnosi ułatwień, gdyż wartość zamówienia (5) przekracza 14.000 euro
• dla pozostałych części zamawiający musi zastosować takie procedury ustawy jakie wynikają z wartości zamówienia wynoszącej 500.000 zł.

Rozwój zagadnienia w kraju (głównie od 89 roku)

Obowiązująca po roku 1989 ustawa o zamówieniach publicznych z dnia 10 czerwca 1994 r. (Dz. U> 1994 nr 76 poz. 344 z późn. zm.) w art. 3 definiowała zakaz dzielenia zamówienia na części (Zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania ustawy lub uniknięcia procedur udzielania zamówień publicznych określonych ustawą dzielić zamówienia na części oraz zaniżać wartości zamówienia). Jednakże dopiero od 1. stycznia 2004 roku zaczął obowiązywać art. 3a stanowiący, iż Jeżeli zamówienie ma być wykonywane w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością takiego zamówienia jest suma wartości poszczególnych jego części.
Zapisy te z niewielkimi korektami zostały przeniesione do nowej ustawy z 2004 r., natomiast dopiero ustawa z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 nr 171, poz. 1058) wprowadziła zapis z art. 6a.

Uzasadnienie zmian

Celem regulacji zawartych w projekcie było doprowadzenie do usprawnienia prowadzonych postępowań o udzielenie zamówienia.
Ponadto nowy przepis wprowadza do polskiego porządku prawnego regulacje przewidziane w dyrektywach unijnych dotyczących zamówień publicznych (2004/18/WE oraz 2004/17/WE).

Instytucje/punkty informacyjne

Urząd Zamówień Publicznych
www.uzp.gov.pl

Bibliografia

Ustawa Prawo zamówień publicznych wraz z aktami wykonawczymi
Prawo zamówień publicznych – komentarz pod redakcją Tomasza Czajkowskiego

Autor

Monika Maziarka