Europejski Stadion Kultury (ESK) to największy festiwal kulturalny na Podkarpaciu, który od początku swojego istnienia, czyli od 2011 r., zapewnia uczestnikom solidną dawkę doznań artystycznych na wysokim poziomie. Od roku 2013 ESK odbywa się w ramach festiwalu Wschód Kultury. Formuła ESK od kilku lat jest niezmienna – to Koncert Główny z udziałem tzw. kolektywów i kilkadziesiąt wydarzeń kulturalnych w różnych rejonach miasta.

Marek Bajdak, pełniący funkcję prezydenta Rzeszowa:

W tegorocznym festiwalu weźmie udział ponad 100 artystów z trzech krajów: Ukrainy, Białorusi i Polski, którzy zaprezentują się podczas 35 wydarzeń z różnych dziedzin kultury i sztuki, przygotowanych przez instytucje miejskie, organizacje pozarządowe i grupy nieformalne. Już dzisiaj zapraszam Państwa 25 czerwca, o godzinie 20.00 na Koncert Główny Wchodu Kultury - Europejskiego Stadionu Kultury, po raz pierwszy do Parku Sybiraków w Rzeszowie, gdzie czeka nas niepowtarzalne międzynarodowe widowisko. Spośród polskich artystów wystąpią najpopularniejsi obecnie na rodzimej scenie muzycznej: Krzysztof Zalewski, Sylwia Grzeszczak, Margaret, Grubson tworząc niepowtarzalne, artystyczne kolektywy z gwiazdami
z Ukrainy i Białorusi. Zobaczymy również zespół Voo Voo, Krzysztofa Zalewskiego, Huberta Dobaczewskiego (Spiętego) czy Katarzynę Piszek (Kasai) w unikatowym projekcie muzycznym ANAWA 2020.

Bogata oferta kulturalna, interdyscyplinarność i różnorodności projektów, wysoka jakość oferty i szeroka dostępność wydarzeń co roku przyciąga tłumy na Europejski Stadion Kultury. W tym czasie kulturą żyje cały Rzeszów. Tegoroczne wydarzenia festiwalowe będą odbywały się w 10 lokalizacjach, z głównym naciskiem na Klub Festiwalowy na Bulwarach i Park Sybiraków.

Koncert Główny ESK 2021: Jedyny taki koncert w Polsce

Festiwal Wschód Kultury integruje środowiska artystyczne z miast Polski Wschodniej i krajów Partnerstwa Wschodniego i prezentuje ich dorobek szerokiej publiczności. Koncert Główny Europejskiego Stadionu Kultury w Rzeszowie (25.06, godz. 20.00) doskonale wpisuje się w te założenia. Wszystko za sprawą tzw. kolektywów, czyli wspólnych występów na jednej scenie wykonawców z Polski i zagranicy. Podczas edycji 2021 usłyszymy duety: ● Sylwii Grzeszczak i Jamali (Ukraina), ● Grubsona i Dakhabrakha (Ukraina); ● Margaret i Kalusha (Ukraina), ● Krzysztofa  Zalewskiego i Nizkiz (Białoruś). Artyści zaprezentują po jednym wspólnym utworze i jednym z własnego repertuaru. Występy kolektywów poprzedzi koncert Roxi Węgiel. Zwieńczeniem wieczoru będzie crème dela crème: projekt Anawa 2020.

Europejski Stadion Kultury 2021: Kilkadziesiąt wydarzeń kulturalnych w różnych częściach miasta

ESK to trzydniowy festiwal, wypełniony różnorodnymi wydarzeniami. Wśród tegorocznych atrakcji znalazły się m. in. wydarzenia: ● teatralne (premiera spektaklu Teatru Maska), ● muzyczne (Art Celebration: classic edition, Funk Electro: Łąki Łan, Bartek Królik i Szałowy Piotrek, Silent Disco, giełda winyli); ● taneczne (spektakl taneczny „Deep Trip” Art Color Ballet), ● fotograficzne (wernisaż wystawy Marcina Walko „Na Wschód od Edenu”, Galeria Bezdomna w Nierzeczywistej, warsztaty i wystawa ESK na starych fotografiach), ● performance (Ciało futurystyczne – performance taneczny, ArtOut – instalacje artystyczno-muzyczne w przestrzeni miasta); ● z obszaru sztuk wizualnych (Bojkowski Bieszczad głosem i obrazem malowany, koncert Wernyhory z wizualizacjami duetu Konda Kinoko i Adrija Fila, warsztaty graffiti, mural inspirowany rzeszowskim fotografem z okresu Galicji); ● inspirujące spotkania (np. spotkanie autorskie z Robertem Nowakowskim, binge-listening, czyli maraton audiobookowy, wykłady, panele dyskusyjne); oraz ● warsztaty (muzyczne, kreatywne, fotografii tradycyjnej).

Nie zabraknie też oferty dla najmłodszych (np. w strefie gier planszowych) i miłośników poznawania różnych kultur od kuchni (w Klubie Festiwalowym zaparkują food trucki).  Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny, dzięki czemu kultura staje się dostępna dla każdego.

W ostatni weekend czerwca za sprawą festiwalu Wschód Kultury - Inne Brzmienia Lublin ponownie rozbrzmiewać będzie doskonałą muzyką. Idea Innych Brzmień pozwala bowiem prezentować artystów, dla których muzyka stanowi inspirację i nieustanne wyzwanie. Na festiwalowych scenach łączymy style i gatunki, zapraszając zarówno twórców, jak i publiczność w niezwykłą podróż, w trakcie której lista ulubionych artystów wszystkich naszych gości zdecydowanie się wydłuża.  

– Jednym z kluczowych festiwali dla Lublina jest Wschód Kultury – Inne Brzmienia, który każdego roku stwarza mieszkańcom oraz turystom okazję doświadczenia muzyki na najwyższym, światowym poziomie. Cieszę się, że pomimo niesprzyjających okoliczności wydarzenie ma szansę odbyć się również w tym roku. Dziedzictwo historyczne Lublina – nasycone tradycją jagiellońską, mieszaniem się narodów, przenikaniem się kultur i religii – tworzy magiczny klimat, który jest inspiracją do twórczego działania. Idea festiwalu pozwala spojrzeć na Lublin właśnie z perspektywy swoistej bramy łączącej Wschód z Zachodem, miejsca spotkania różnorodnych wrażliwości, kultur i tradycji nie tylko muzycznych, ale również w dziedzinie kina czy literatury. Warto podkreślić, że festiwalowa współpraca, budująca symboliczny kulturowy pomost pomiędzy Lublinem, Białymstokiem i Rzeszowem – trzema ważnymi ośrodkami Polski wschodniej - jest możliwa dzięki wsparciu Narodowego Centrum Kultury oraz Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Lublin jest miastem kultury i cieszy mnie, że NCK docenia nas jako partnera w budowaniu międzynarodowej wspólnoty – mówi dr Krzysztof Żuk, Prezydent Miasta Lublin.

Wśród artystów tegorocznej edycji spotkamy jedną z legend i największych ikon niemieckiej sceny elektronicznej, nadającej ton i kierunek tej muzyce od blisko 30 lat, czyli Mouse on Mars.

W tym roku program muzyczny obfitować będzie w szereg nowości z rodzimej sceny alternatywnej. Premierowo zabrzmią utwory z najnowszej solowej płyty Spiętego, czyli Huberta Dobaczewskiego, lidera formacji Lao Che. Na żywo będzie można także doświadczyć efektów znakomitej współpracy duetu Włodi i 1988 i zobaczyć, co wydarza się, kiedy żywa legenda polskiego rapu i jeden z założycieli Molesty łączy siły ze znakomitym producentem i połową duetu Syny. Niebanalną opowieść o świecie widzianym oczami dzisiejszych 25-latków snuć będzie z kolei WaluśKraksaKryzys, czyli chłopak z podkrakowskiej Skały, który zyskał miano jednej z najciekawszych obecnie postaci na polskiej scenie muzycznej.

Każdego roku ważne miejsce w programie festiwalu zajmuje prezentacja wybranej wytwórni muzycznej. W tym roku wybór padł na rodzimą oficynę Instant Classic, bardzo dobrze znaną wszystkim fanom poszukującym ciekawych brzmień. Podczas festiwalu odbędzie się spotkanie z jej twórcami, wystawa plakatów i okładek płytowych oraz koncerty artystów skupionych dziś pod jej szyldem. W programie Innych Brzmień znalazł się m.in. Dynasonic, czyli instrumentalne trio poruszające się w (wiele mówiącym o ich stylu) nurcie „dubwave”.

Nie bez powodu w nazwie festiwalu zawarta jest idea Wschodu Kultury, która sprowadza do Lublina najciekawszych artystów z krajów Partnerstwa Wschodniego. Do tegorocznego line-upu dołącza więc MaDMApper, czyli pochodzący z białoruskiego Mińska artysta dźwiękowy i wizualny, Pokaz Trio – ukraińskie trio instrumentalne, w bardzo przemyślany sposób splatające ze sobą melodie zakorzenione w słowiańskim folku z muzyką współczesną, oraz Sherpa The Tiger – pochodzący ze Lwowa kwartet, łączący ambient, jazz, funk oraz utrzymaną w duchu retro elektronikę.

Program festiwalu obfituje także w wydarzenia pozamuzyczne, takie jak pokazy filmowe (m.in. polską premierę „Truth to Power” w reż. Garina Hovannisiana, dokumentu o życiu i społecznym zaangażowaniu Serja Tankiana, wokalisty i współzałożyciela grupy System of a Down), wystawy fotografii i plakatów oraz autorski program edukacji muzycznej – Małe Inne Brzmienia. Na festiwalową publiczność czekają też premiery literackie. W tym roku portfolio Wschodniego Expressu powiększy się o kolejnych 7 tytułów: Andrij Lubka „Twoje spojrzenie, Cio-Cio-San”, Kateryna Babkina „Nikt tak nie tańczył, jak mój dziadek”, Zoltán Mihály Nagy „Szatański Pomiot”, Wasyl Słapczuk „Ten sam kurz drogi”, Juris Kronbergs „Wilk Jedno Oko”, Uładzimir Arłou „Porucznik Piatrowicz i chorąży Duch” oraz Marius Burokas „Tu mieszkał Jonasz”.

Festiwal Wschód Kultury/Inny Wymiar odbędzie się w Białymstoku już po raz dziewiąty. Zadebiutował w 2007 r., a sześć lat później pojawił się w nowej odsłonie, w ramach partnerskiej współpracy kulturalnej trzech miast wschodniej Polski. Od początku prezentuje bogactwo wielokulturowości Podlasia, w szczególności Białegostoku. Promuje ideę dialogu i tolerancji w mieście zróżnicowanym kulturowo, gdzie od wieków mieszkali obok siebie Polacy, Rosjanie, Białorusini, Tatarzy, Ukraińcy, Litwini, Żydzi i Niemcy. Przywraca pamięć o utraconym, jednocześnie ukazując dokonania współczesne, łączy historię ze współczesnymi działaniami artystycznymi. Podczas festiwalu swoją twórczość prezentują zawsze artyści wywodzący się z różnych narodowości i kultur, również tych, które współtworzyły w przeszłości historię i kulturę regionu.

- Jak co roku, w sierpniu zapraszamy na finał Wschodu Kultury do wielokulturowego Białegostoku. Tym razem chcemy przypomnieć żydowskie dziedzictwo miasta. Przyczynkiem do tego jest także rocznica powstania w białostockim getcie, która praktycznie pokrywa się z początkiem tegorocznej edycji Wschodu Kultury w stolicy Podlasia - wyjaśnia zastępca prezydenta miasta Białegostoku Rafał Rudnicki.

- O fascynującej żydowskiej przeszłości miasta, ale też i o żydowskiej kulturze nadal wie zbyt mało osób. Będziemy chcieli o tej historii, nieraz bolesnej, przypomnieć. Dlatego zapraszamy na szereg wydarzeń, wśród których warto wspomnieć wystawę "Kaduk" w dawnej synagodze Cytronów, gdzie będzie można zobaczyć portrety z lat 30. Zdjęcia zostały wybrane z pięciuset negatywów ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego. "Ostatnia stacja" to zaś spektakl, który odbędzie się na terenie przyległym do dworca kolejowego Białystok Fabryczny, skąd w sierpniu 1943 r. hitlerowcy wywieźli około 40 tys. Żydów z białostockiego getta. "Przy chasydzkim stole" przybliży natomiast świat tradycji chasydów z Rzeczpospolitej. Szabatowy wieczór połączony będzie z muzyką i degustacją dań tradycyjnej kuchni żydowskiej. Ciekawym wydarzeniem muzycznym będzie na pewno koncert 11-osobowej orkiestry z Izraela "Hoodna Orchestra", która łączy wiele gatunków muzycznych. Oprócz tego w ramach festiwalu zaprosimy na wydarzenia z udziałem gości z Ukrainy i Białorusi, łącząc - jak to w Białymstoku - wschód z zachodem. 

W tym roku w programie pięciu wymiarów (muzyki, sztuki, teatru, filmu, społeczności) znalazło się 19 wydarzeń.  W ramach Innego Wymiaru Muzyki w Białymstoku wystąpią Mazolewski Quintet i Laboratorium Pieśni, Hoodna Orchestra (Izrael), Pink Freud oraz Karaś/Rogucki. W programie także remiks opery Giacomo Meyerbeer’a „Robert Diabeł”, interdyscyplinarny projekt Kobiety Wschodu oraz wspólny koncert Kapeli Batareja i Kapeli Zhydovachka (Białoruś). Inny Wymiar Sztuki to cztery wystawy: „Ukraina” Stepana Rudyka, „Oni tu byli. Są i będą – historia kina na Podlasiu”, „Kaduk” oraz „Szlakiem przydrożnych kapliczek” w plenerze. W ramach Innego Wymiaru Teatru zaprezentowana zostanie „Ostatnia stacja”, spektakl nawiązujący do likwidacji przez hitlerowców białostockiego getta w 1943 roku, a także monodram Natalii Sakowicz "Romans". Inny Wymiar Filmu to: „Lang ist der Weg”, pierwszy film przedstawiający Holocaust z żydowskiej perspektywy i „Wieloryb z Lorino” o mieszkańcach Półwyspu Czukockiego. 

W programie Innego Wymiaru Społeczności znalazły się: spacer edukacyjny „Wspomnienia o Białostoczku”, spotkanie z Rusłanem Kulewiczem: „Grodno – wspólna przeszłość w opowieściach i wspomnieniach”, plenerowy projekt taneczny PLANTacja Sztuki oraz Wieczór szabatowy z pieśnią i opowieścią żydowską „Przy chasydzkim stole”.