To nie nazwa święta, tylko zwyczaju, a także samego dnia św. Mikołaja, czyli 6 grudnia. Ten dzień – wg kalendarza gregoriańskiego, a wg kalendarza juliańskiego: 19 grudnia – uznaje się za dzień śmierci biskupa Mikołaja z Miry (ur. ok. 270 r. w Patarze w Azji Mniejszej, zm. ok. 345 lub 352 r.), kanonizowanego i określanego mianem Świętego Mikołaja Cudotwórcy. Wyraz mikołajki – tak samo jak andrzejki czy walentynki, a także śmigus-dyngus czy dożynki – zapisujemy małymi literami. Wielka litera jest zastrzeżona dla nazw świąt, a więc: Barbórka, ale: mikołajki.