Settings and search
KARABIŃCZYK
Słowo KARABIŃCZYK to zdrobnienie od KARABINEK, które z kolei jest zdrobnieniem od KARABIN.
Jak KARABIN ‘broń palna’ stał się KARABIŃCZYKIEM ‘zaczepem’?
Są dwie hipotezy objaśniające to przejście znaczeniowe i obie są dość wiarygodne. Ciekawe, która jest dla Was bardziej przekonująca?
Hipoteza A: KARABINEK, zwany później częściej KARABIŃCZYKIEM, powstał od niemieckiego złożenia Karabinerhaken ‘hak karabinowy; hak na karabin’, którym w wojsku określano zamykany (dla bezpieczeństwa) hak służący do odwieszania karabinów, będących na wyposażeniu kawalerzystów. Stąd najpierw KARABINEK, później – o nieco mniejszych i lżejszych karabinkach – KARABIŃCZYK.
Hipoteza B: KARABINEK nawiązuje do podobieństwa kształtu i działania zamka skałkowego, po raz pierwszy zastosowanego w karabinach (ramię zamka karabińczyka, zatrzaskujące się na jego korpusie, wykonuje ruch podobny do tego, który wykonuje kurek zamka skałkowego, opadając na krzesiwo). Stąd przejście znaczeniowe: KARABIN ‘broń’ > KARABINEK ‘zamek karabinowy’ > KARABINEK ‘urządzenie przypominające zamek karabinowy’ > KARABIŃCZYK.
[SJP PWN; SJP Dor; ESJP, I, 630; norma EN 12275]