Masz! Weź! Bierz! Proszę! – czyli NAŚCI! NAŚCI - dawna zachęta do wzięcia czegoś dawanego - zachowała się jedynie w gwarach, a używa się jej raczej tylko w zwrotach do dzieci czy zwierząt. Niegdyś jednak NAŚCI było słowem dość powszechnie używanym i całkiem grzecznym – można się tak było zwrócić do drugiej osoby, nie uchybiając jej. Forma NAŚCI to uproszczone fonetycznie połączenie słowa NA i dwóch partykuł: na+ż+ci. Dawniej występowało też w innych postaciach: na, nać, naż, nę, nęż, a w liczbie mnogiej: nacie, nacież. Początkowe NA to bardzo stary wykrzyknik (zachęta), odpowiednik formy ‘weź’ (ale uprzejmy, bliski dzisiejszemu „proszę”). Owo NA – w różnych postaciach – występowało w zasadzie we wszystkich językach słowiańskich, a jego ślady znajdziemy też w innych językach indoeuropejskich (np. w niemieckim nehmen ‘brać, przyjmować’).
Źródło: [ESJP, II 235, 278; SJP Dor; WSNP]