Mianem KOŁTUŃSTWA lub KOŁTUNERII określa się ‘grupę ludzi o wstecznych, nietolerancyjnych poglądach’, a także ‘umysłowość i moralność takich ludzi’, czyli ‘zacofanie, zakłamanie, ograniczenie mentalne’. Człowiek, który odznacza się takimi cechami, czyli ‘człowiek o ciasnych poglądach, o wąskich horyzontach umysłowych, zacofany, ciemny, ograniczony’ to KOŁTUN. KOŁTUN – twardogłowy, wstecznik, obskurant – ma wiele wspólnego z KOŁTUNEM – tą zakałą fryzury. Dawniej, nierzadko jeszcze do początków XIX w., w różnych zakątkach Polski lud prosty a zabobonny, któremu obce były elementarne zasady higieny osobistej, wierzył, że ucięcie KOŁTUNA pociąga za sobą bardzo, ale to bardzo przykre następstwa. A że niejednokrotnie lękano się zwykłego grzebienia (miał powodować łysienie), KOŁTUNY zapuszczały się w zasadzie same, hołubiono je zatem i za nic nie dawano ich sobie wyczesać czy uciąć. Nazwę KOŁTUNY przeniesiono następnie na ludzi, którzy mają zacofane poglądy.