Settings and search
KLAWISZ z KLAWISZEM
Co ma wspólnego KLAWISZ na klawiaturze komputera z KLAWISZEM – slangowym określeniem strażnika więziennego? Całkiem sporo. Kluczem do zrozumienia zależności jest właśnie... klucz! Słowo KLAWISZ notowane jest w polskich tekstach od początków XVII w., a korzeniami sięga łaciny: łacińskie słowo clavis oznacza ‘klucz’. Klucz to w istocie swego rodzaju haczyk – do otwierania zamka, do poruszania mechanizmu. Najpierw KLAWISZAMI – czyli „kluczykami” – nazywano haczyki szarpiące struny instrumentów muzycznych, nazwanych później instrumentami klawiszowymi. Każdy taki haczyk musiał być połączony z dźwigienką, naciskaną palcem i mającą postać przycisku, i to właśnie te przyciski, a nie połączone z nimi haczyki – „kluczyki” – są dzisiaj dla nas KLAWISZAMI. Stąd KLAWISZ jako element klawiatury. Znaczenie KLAWISZ ‘strażnik więzienny’ powstało jako wtórne od wcześniejszego KLAWISZ ‘wytrych’, „klucz uniwersalny” – ten, kto nosił klucze do wszystkich cel, również otrzymał miano KLAWISZA.
Źródło: [SJP PWN; USJP; ESJP, I, 690]