Settings and search
GRĄŻEL się pogrąża...
W staropolszczyźnie był czasownik GRĘZIĆ, odmieniający się: GRĄŻĘ, grążysz, grąży..., mający znaczenie ‘taplać się w błocie, grzęznąć w mazi, być wsysanym w bagno’. Używano także wielokrotnego czasownika GRĄŻAĆ SIĘ, np. „Aleśmy na wielkie błoto zabrnęli i grążamy się w niem”. W błocie można się było ZAGRĄŻYĆ, podróżny po roztopach jadący mógł znienacka wjechać w GRĄZ, GRĄŹ, GRĄŻ lub GRĘZIDŁO, czyli – jak to Linde definiuje – ‘kał do ugrąźnięcia, topieliʃko, błocko’. Po wszystkich tych słowach pozostał w języku tylko jeden rodzaj czasownika przedrostkowego: POGRĄŻYĆ i POGRĄŻAĆ, POGRĄŻYĆ SIĘ i POGRĄŻAĆ SIĘ, a także potoczne określenie fusów, osadu na dnie: GRĘZY, ZGRĘZY oraz rodzima nazwa nenufaru – GRĄŻEL. GRĄŻEL zawdzięcza swoją nazwę miejscu występowania: GRĄŻEL to roślina wodna i bagienna, a samo słowo GRĄŻEL oznaczało dawniej po prostu ‘roślina, która rośnie w grąży, tj. w bagnie, w topielisku’.
Źródło: [SJP L, I-II, 772; SEJP Bor, 456; ESJP, I, 478]