W latach 1921-26 uczęszczała do klasy fortepianu w Wyższej Szkole Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie, w latach 1926-31 studiowała w Konserwatorium Warszawskim teorię u prof. Rytla i Sikorskiego, grę na fortepianie u prof. Turczyńskiego. Pomiędzy rokiem 1929 i 1931 studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim i w latach 1931-35 muzykologię u Zdzisława Jachimeckiego na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie w 1936 roku uzyskała tytuł magistra na podstawie pracy o sonatach Józefa Elsnera.

W okresie 1947-52 i 1957-59 wykładała teorię muzyki w PWSM w Katowicach. W 1960 podjęła pracę dydaktyczną w Katedrze Historii i Teorii Muzyki UJ, gdzie w 1961 roku otrzymała stopień doktora, na podstawie monografii o Józefie Elsnerze. Pozostała na uczelni do roku 1973, gdy przeszła na emeryturę, jednak do roku 1978 prowadziła seminarium magisterskie. Rozwijała ożywioną działalność naukową: od roku 1948 współpracowała z Komisją Muzykologii PAU, od 1952 z PWM oraz redakcją „Polskiego Słownika Biograficznego” w Krakowie. Ponadto z Instytutem Sztuki PAN oraz Towarzystwem im. F. Chopina w Warszawie. Wygaszała referaty na kongresach (MAEO w Bydgoszczy i I Międzynarodowym Kongresie Chopinowskim w Warszawie, 1960) i sesjach muzykologicznych.

W 1987 roku obchodziła na UJ 50-lecie swej pracy naukowej.

Janina Nowak-Romanowicz była znawczynią polskiej kultury muzycznej XVIII i I połowy XIX wieku. Okresu szczególnie trudnego z powodu rozproszenia i zaginięcia źródeł historycznych. Początkowo skoncentrowała się na postaci Józefa Elsnera, którego życie i twórczość przedstawiła w skrupulatnie udokumentowanej monografii. Później poszerzyła swe pole badawcze i opublikowała pracę „Muzyka polskiego oświecenia i wczesnego romantyzmu" (1966) – pierwsze opracowanie syntetyczne tego okresu, w którym opisała gatunki muzyczne, podręczniki teorii muzyki, szkolnictwo muzyczne i inne przejawy ówczesnej kultury muzycznej.

W latach 70. opracowała na zamówienie Instytutu Sztuki PAN nową, poszerzoną wersję tej pracy, która została wydana dopiero w 1995 roku przez Sutkowski Edition Warsaw w cyklu „Historia Muzyki Polskiej”, niestety już pośmiertnie, bez poprawek i uzupełnień autorski. Ponadto Alina Nowak-Romanowicz przygotowała do wydania operę J.D. Hollanda „Agatka” oraz na zamówienie Instytutu Sztuki PAN katalog mazurków fortepianowych z lat 1750-1830 (obie prace nie wydane).

Współpracując z Instytutem Badań Literackich PAN podjęła badania nad muzyką w dramatach staropolskich, nie znalazła jednak żadnej zachowanej w oryginale kompozycji. Analiza librett pozwoliła jej jednak określić rolę, jaką muzyka miała w dramatach i teatrze okresu oświecenia. Zajmowała się również kulturą muzyczną Śląska. W poszukiwaniu przekazów muzycznych z przeszłości penetrowała archiwa i biblioteki w kraju i za granicą, odnalazła wiele utworów oraz dokumentów dotyczących polskich kompozytorów. O wynikach swych badań informowała w artykułach i komunikatach publikowanych w „Muzyce” i „Ruchu Muzycznym”. Badania źródłowe przyjęła za podstawę swych poczynań naukowych. Była bardzo zaangażowana w prace wydawnicze.

Zainicjowała wydanie źródłowe utworów z okresu oświecenia i preromantyzmu, uczestniczyła w przygotowaniu projektu edycji dzieł wszystkich Elsnera, planowanej przez Instytut Sztuki PAN. Zaopatrywała w komentarze źródłowe i wstępy utwory wydawane przez PWM dla celów praktyki wykonawczej i potrzeb szkolnictwa muzycznego, przeprowadzała rewizje tych wydań. Popularyzowała muzykę oświecenia publikując artykuły w czasopismach kulturalnych oraz wygłaszając prelekcje na okazjonalnych imprezach także w mniejszych miejscowościach (Wschowa, Grodków, Puławy).

>> E-book Historia Muzyki Polskiej. Tom IV: Klasycyzm 1750-1830