72/21. Kolekcja Galerii 72

Kordegarda. Galeria NCK - Warsaw, ul. Krakowskie Przedmieście 15/17, Warszawa
Thu 20 May — Sun 20 June 2021 r.   g. 11:00—19:00

Wernisaż wystawy: 20 maja o godz. 18.00

Oprowadzanie kuratorskie:
29 maja w godz. 16.00-18.00 (Agnieszka Bebłowska-Bednarkiewicz)
13 czerwca w godz. 16.00-18.00 (Jagoda Barczyńska)
20 czerwca w godz. 11.00-18.00 (Katarzyna Haber)

Fot. M. Kulesza

W Kordegardzie. Galerii Narodowego Centrum Kultury można podziwiać blisko 60 wyśmienitych prac z bogatych zbiorów chełmskiej Galerii 72, która w ciągu ostatniego półwiecza awansowała do rangi jednej z najważniejszych krajowych galerii i zdobyła trwałą pozycję na mapie polskiej sztuki. Na wystawę składają się prace przedstawicieli światowej awangardy ubiegłego wieku i dzieła wybitnych polskich twórców nowoczesności, rzadko pokazywane w Polsce, m.in. Ryszarda Winiarskiego, Jana Tarasina, Aleksandry Jachtomy, Romana Opałki, Kajetana Sosnowskiego, Janusza Orbitowskiego, Henryka Stażewskiego, Mieczysława Wiśniewskiego, Wandy Gołkowskiej, czy Danuty Lewandowskiej.

- Dla szerokiej publiczność, która nie zetknęła się wcześniej ze znakomitymi chełmskimi zbiorami, ekspozycja w Kordegardzie może stanowić interesujące i inspirujące odkrycie. Z bogatego kilkutysięcznego zbioru, rzadko prezentowanego poza Chełmem, pokazujemy 59 prac 32 mistrzów współczesnej awangardy,  których motywem przewodnim jest abstrakcja. Wybrane prace tworzą barwny i zachwycający bogactwem form kalejdoskop artystycznych eksperymentów na przestrzeni minionych dziesięcioleci, ale też dialog artystycznych wizji. Mam nadzieję, że dostarczą wielu niezwykłych wrażeń widzom odwiedzającym naszą galerię.– podkreśla prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury. - Marian Bogusz, autor prezentowanej na wystawie instalacji “Przestrzeń” z 1977 r., mówił: “W sztuce nie liczą się polne, sentymentalne, prymitywnie wydeptane liryczne i westchnieniowe ścieżki. Liczą się autostrady”. Dziś chcemy Państwa zaprosić w podróż taką autostradą

Nurt dominujący w pracach eksponowanych w Kordegardzie stanowi abstrakcja geometryczna. Definiowana jako oddziaływanie na siebie kształtów i kolorów według przyjętego porządku stworzyła nowy język artystycznego wyrazu. Badanie zjawisk optycznych, wpływ nauki – matematyki czy nawet statystyki na tworzenie obiektów, pozwalały na zobiektywizowanie przeżyć i emocji towarzyszących tworzeniu sztuki, ale przede wszystkim sprawdzały granice poznania.

- Na wystawie w Kordegardzie pokazana została sztuka o rysie scjentycznym, odżegnującasię od emocjonalnej impulsywności, używająca kodu geometrii jako zapisu najbardziej obiektywnych i uniwersalnych treści. Przedstawiciele tego nurtu wierzyli, że język ich sztuki może przyjąć rolę remedium na brak równowagi i harmonii w otaczającym nas świecie - komentuje Jagoda Barczyńska, kuratorka wystawy.

Na wskroś nowoczesna kolekcja współczesnych mistrzów, utworzona w 1972 r. ramach Muzeum Ziemi Chełmskiej przez blisko 50 lat zgromadziła ponad 2600 obiektów - rzeźb, grafik, malarstwa, rysunków, fotografii, instalacji oraz form przestrzennych - autorstwa najważniejszych polskich i zagranicznych twórców.

Najstarsi prezentowani artyści - Josef Albers, Anni Albers, Henryk Stażewski – należą do ostatniego pokolenia urodzonego w XIX wieku. Jeden z najmłodszych – Piotr Korol urodził się z połowie lat 70.XX wieku.  Różniący się pokoleniowo artyści umieją jednak nawiązać ze sobą artystyczny dialog a ich prace są wysoko cenione nie tylko przez środowisko, ale przez koneserów na całym świecie. Kilku z nich - Josef Albers, Getulio Alviani, Carlos Cruz-Diez, Jeffrey Steele, Günther Uecker, Victor Vasarely, Ludwig Wilding - wzięło udział w historycznym już pokazie z 1965 roku The Responsive Eye w Museum of Modern Art.  Wydarzenie to przyczyniło się do upowszechnienia tendencji op-art. Inni pokazywani artyści: Klaus Staudt i Hartmut Böhm mieli wkład w obszarze poszukiwań optycznych. Wśród polskich artystów również mamy eksperymentatorów w dziedzinie złudzeń wzrokowych. Taki kierunek odkrywamy w twórczości Danuty Lewandowskiej, Jana Chwałczyka, Wandy Gołkowskiej, Aleksandry Jachtomy, Janusza Orbitowskiego, Jerzego Grabowskiego, Ryszarda Winiarskiego, Mieczysława Wiśniewskiego, Jana Ziemskiego. Nie brakuje na wystawie wybitnych polskich twórców: Henryka Stażewskiego, Kajetana Sosnowskiego, Romana Opałki, Mariana Bogusza, Jana Berdyszaka czy Jana Tarasina. 

Inicjatorem i twórcą Galerii 72 jest wychowany w Chełmie Kajetan Sosnowski - wybitny artysta, zaliczany do ścisłej czołówki polskiej awangardy powojennej, i animator życia artystycznego. Sosnowski prowadzenie Galerii przekazał dr Bożenie Kowalskiej, teoretyczce i krytyczce sztuki. To ona była kuratorką i mentorką kolekcji oraz organizowanych przez Muzeum plenerów.

Dołącz do wydarzenia na Facebooku →

Kuratorki: prof. dr hab. Elżbieta Banecka, Jagoda Barczyńska

Organizatorzy: Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, Narodowe Centrum Kultury, Kordegarda. Galeria Narodowego Centrum Kultury, Galeria 72 Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza w Chełmie.