Obchody Roku Wojciecha Jerzego Hasa

Date of publication: 26.03.2025
Średni czas czytania 4 minutes
print

Decyzją Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Wojciech Jerzy Has został ustanowiony patronem roku 2025. Zapisał się on w historii polskiego kina jako twórca jednocześnie osobny i kosmopolityczny, o czym świadczy eklektyzm środków artystycznego wyrazu i inspiracji, a także międzynarodowe grono jego admiratorów.  Przygotowane w całym kraju obchody rocznicowe, organizowane i wspierane przez instytucje kultury, upamiętniają tego znakomitego twórcę.

W tygodniu poprzedzającym setną rocznicę urodzin Wojciecha Hasa – 26 marca, w budynku Senatu RP otwarta została wystawa „Has. Horyzonty czasu i przestrzeni”, organizowana przez Narodowe Centrum Kultury we współpracy z Narodowym Centrum Kultury Filmowej w Łodzi. Narracja wystawy w Senacie Rzeczypospolitej koncentruje się na wieloznacznym pojęciu "terytorium", zarówno w kontekście biografii reżysera, którego życie i twórczość rozpięte były między Krakowem, Wrocławiem, a Łodzią, jak i motywu wędrówki obecnego w jego filmach. Kluczowym elementem ekspozycji są dokumenty produkcyjne, pamiątki po reżyserze, kostiumy oraz materiały audiowizualne. W otwarciu wystawy wzięła udział Marszałek Senatu Rzeczypospolitej, Małgorzata Kidawa-Błońska.

Jednym z najważniejszych elementów obchodów są pokazy i retrospektywy filmowe. W lutym rozpoczął się ogólnopolski cykl pokazów i retrospektyw „Has. Kroniki wyobraźni”, realizowany przez Stowarzyszenie Kin Studyjnych we współpracy z Wytwórnią Filmów Dokumentalnych i Fabularnych oraz Filmoteką Narodową – Instytutem Audiowizualnym. Filmy Hasa będą prezentowane przez cały rok w 60 kinach należących do Sieci Kin Studyjnych. Dzięki wysiłkom Instytutu Adama Mickiewicza, Instytutów Polskich, a także Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, retrospektywy dzieł mistrza odbędą się we Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Ameryce Południowej i Azji.

23 marca ukaże się specjalne wydanie serwisu culture.pl poświęcone twórczości Hasa, a aktualizowane na bieżąco kalendarium wydarzeń zagranicznych będzie dostępne na stronie internetowej Instytutu Adama Mickiewicza.

Natomiast 1 kwietnia, dokładnie w setną rocznicę urodzin reżysera, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi zorganizuje dwa wydarzenia: konferencję naukową Ludzie Hasa z udziałem badaczy z Polski i zagranicy oraz wydarzenie artystyczne Labirynt Hasa, obejmujące m.in. projekcje etiud studenckich, których reżyser był opiekunem, a także działania performatywne. Tego samego dnia w filii British Film Institute w Southbank rozpocznie się pełna retrospektywa twórczości Hasa, którą otworzy dyrektor FINA, Tomasz Kolankiewicz. W Kinie Nowe Horyzonty we Wrocławiu rozpocznie się retrospektywa filmów reżysera, trwająca do końca roku.

Wyjątkowym wydarzeniem będzie specjalny pokaz Rękopisu znalezionego w Saragossie z muzyką na żywo podczas Festiwalu Muzyki Filmowej i Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Kompozycje Krzysztofa Pendereckiego zostaną wykonane przez Pawła Romańczuka i zespół Małe Instrumenty wraz z orkiestrą kameralną. Wydarzenie to jest częścią Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

Inicjatywy upamiętniające reżysera będą trwały przez cały rok. Planowane są również pokazy filmów reżyserach ramach kluczowych polskich festiwali filmowych, takich jak Nowe Horyzonty we Wrocławiu, Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Cammerimage, a także wystawa monograficzna poświęcona filmowi Lalka w Galerii Kordegarda.