Krajowy Program Kulturalny Polskiej Prezydencji

Date of publication: 13.12.2024
Średni czas czytania 8 minutes
print

Koordynatorem krajowego programu kulturalnego Polskiej Prezydencji z ramienia z MKiDN jest Narodowe Centrum Kultury (NCK). Zaplanowane w porozumieniu z Ministerstwem Kultury wydarzenia i aktywności będą emanacją głównych idei i celów prezydencji oraz komplementarnym dopełnieniem wydarzeń i projektów realizowanych w innych obszarach. Poprzez krajowy program kulturalny chcemy językiem kultury opowiadać o solidarności – budowaniu wspólnoty ​łączącej pokolenia, środowiska i nacje, współpracy i wymianie międzynarodowej oraz międzypokoleniowej, innowacyjności, wspieraniu młodych twórców, dawaniu im przestrzeni do działania, różnorodności i otwartości – a więc wartościach, które celnie wpisują się w nową misję Narodowego Centrum Kultury: Kultura dla przyszłości.

Głównym założeniem koncepcji programowej jest decentralizacja, kooperacja oraz inspirowanie i wzmacnianie lokalnych inicjatyw – dzielenie się prezydencją i jej wspólne celebrowanie w całej Polsce. Chcemy poprzez KPKPP poszerzać dostęp do kultury. Odchodzimy od centralnych uroczystości na rzecz zdywersyfikowanych inicjatyw lokalnych, prezentujących bogactwo kulturalne polskich regionów – od miast wojewódzkich po małe miejscowości, dzięki czemu zapewniamy inkluzywność, egalitarność, międzypokoleniowość i podkreślamy siłę oraz wartość lokalności. Będziemy aktywnie włączać mniejsze miejscowości i lokalne społeczności do naszego programu, by nie pozostawiać nikogo w tyle. Wszystkie podejmowane działania będziemy realizować zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju, zapisanymi w agendzie 2023 ONZ.

Pierwszym filarem programu są ogólnopolskie projekty specjalne inicjowane przez NCK, realizowane w formule współorganizacji, których celem jest sieciowanie i współpraca. Drugim – koprodukcje w ramach cyklicznych, corocznych przedsięwzięć kulturalnych, obejmujące całą Polskę.  Trzecim – patronaty, a więc wydarzenia, które mogą starać się w KPRM o logo prezydencji i zostaną wpisane do oficjalnego, rządowego kalendarium.


Europejskie święto muzyki / Muzyka łączy pokolenia

Szukając wspólnego mianownika dla idei prezydencji, postawiliśmy na muzykę jako najbardziej uniwersalny język i środek wyrazu. Podczas naszych wydarzeń zaprezentujemy polifoniczne przenikanie się stylistyk muzycznych oraz talentów młodych twórców. W kwietniu i maju zapraszamy do sześciu miast (Szczecina, Olsztyna, Łodzi, Zielonej Góry, Katowic i Wrocławia) na sześć koncertów młodych twórców, podczas których usłyszymy muzykę klezmerską, klasyczną, altpopową, jazzową,  a nawet kompozycje z gier komputerowych, w wykonaniu zespołów: Chopin University Big Band, Music Everywhere, Heroes Orchestra, Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus, Orkiestry Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego oraz The Best of Polish Alt Pop (Santabarbara, Oxford Drama, Wczasy, Niemoc i Bluszcz). Muzyczny będzie również finał prezydencji – multikoncert odbywający się 20 czerwca równocześnie na kilku plenerowych scenach w pięciu miastach, transmitowany na żywo na antenach ogólnopolskich i regionalnych Telewizji Polskiej.


Współprace i koprodukcje

Z bogatego skarbca cyklicznych krajowych inicjatyw kulturalnych o międzynarodowym charakterze wyłoniliśmy dziewiętnaście projektów artystycznych (festiwale, przeglądy, spektakle, wystawy) z obszaru filmu, teatru, muzyki, literatury, sztuki, tańca, dizajnu, kultury ludowej i tradycyjnej oraz wydarzeń interdyscyplinarnych, które w formule koprodukcji będą odbywały się w okresie prezydencji w piętnastu miastach. Podczas naszej prezydencyjnej podróży odwiedzimy Poznań, Wrocław, Olsztyn, Warszawę, Lusławice, Katowice, Łódź, Kraków, Białystok, Sopot, Gdańsk, Lublin, Łomżę, Poznań i Toruń.


Europa z Widokiem na Przyszłość – Parlament Słowa i Synergie

Wyrazem solidarności, wspólnotowości i współpracy w wymiarze zarówno lokalnym, jak i międzynarodowym jest program grantowy SYNERGIE oraz XI Międzynarodowe Forum Europa z Widokiem na Przyszłość – Parlament Słowa, które odbędzie się w dniach 3-4 czerwca w Europejskim Centrum Solidarności (ECS) w Gdańsku – na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej - kolebki wolności i solidarności. W wydarzeniu, przygotowywanym wspólnie przez NCK i ECS, weźmie udział ok. 80 gości z kraju i zagranicy: artystów, pisarzy, ekonomistów, twórców idei, filozofów, badaczy trendów, teoretyków kultury. Sześć debat poświęconych będzie kluczowym ideom polskiej prezydencji: solidarności i bezpieczeństwu oraz tematom przyszłości kultury i demokracji, dialogu międzypokoleniowego i międzykulturowego, roli technologii i nowej ekonomii dla budowy sprawiedliwych, demokratycznych społeczeństw. Miejsce i termin mają wymiar symboliczny: nawiązują nie tylko do pierwszych demokratycznych wyborów w Polsce 4 czerwca 1989 r., wygranych przez Solidarność, ale również masakry na placu Tiananmen – krwawo stłumionego przez władze pokojowego protestu społeczeństwa w Chinach. W programie Forum, obok debat przewidziano liczne wydarzenia towarzyszące, m. in. spotkanie z Olgą Tokarczuk, wystąpienie Lecha Wałęsy oraz plenerowe wydarzenia artystyczne i performatywne.


Ogłaszamy beneficjentów Synergii

Program dotacyjny Synergie, zainicjowany przez Narodowe Centrum Kultury, okazał się pierwszym ogłoszonym publicznie przedsięwzięciem w sektorze kultury w ramach prezydencji, adresowanym do samorządowych instytucji kultury i organizacji pozarządowych. Jego celem jest propagowanie idei europejskich poprzez lokalne działania kulturalne w przestrzeniach wspólnych, a także wspieranie realizacji priorytetów Polskiej Prezydencji w Radzie UE: solidaryzmu społecznego i wspólnoty, wsparcia młodych w wejściu na rynek pracy, przy jednoczesnej aktywizacji i włączaniu w działania wszystkich grup wiekowych w myśl jednej z naczelnych idei społecznych UNESCO: nikt nie pozostaje w tyle. Kluczowym warunkiem udziału w programie i uzyskania dofinansowania było włączenie w projekt zagranicznych partnerów wywodzących się z państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu oraz państw kandydujących do UE.

W ramach naboru do NCK wpłynęło 380 wniosków. Dziś z satysfakcją ogłaszamy rozstrzygnięcie programu. Środki dotacyjne w łącznej wartości 5 mln zł trafią do 71 wnioskodawców z 16 województw, w tym 37 organizacji pozarządowych oraz 34 samorządowych instytucji kultury. Projekty, które zyskały uznanie ekspertów, pozyskały dofinansowanie w wysokości od 25 tys. zł do 100 tys. zł i będą realizowane z udziałem partnerów zagranicznych z kilkunastu krajów: Niemiec, Słowacji, Czech, Ukrainy, Litwy, Austrii, Bułgarii, Węgier, Rumunii, Słowenii, Norwegii, Włoch, Danii, Estonii, ​Francji, Holandii, Hiszpanii, Finlandii, Belgii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Islandii, Szwajcarii i Gruzji.