Tegoroczna edycja, której hasłem są „Nowe opowieści”, zaprasza uczestników do refleksji nad tym, jak mówimy o świecie i jak poprzez kulturę możemy na niego wpływać. Co dziś oznacza być animatorką czy animatorem kultury? Jakie narracje tworzymy i w jakim stopniu odzwierciedlają one zmieniającą się rzeczywistość?

Program wydarzenia opiera się na trzech ścieżkach tematycznych:

• Centrum i Peryferia – o twórczości powstającej poza głównym nurtem, często w miejscach niedostrzeganych, ale pełnych energii i znaczenia;
• Konflikty i Konfrontacje – o animacji kultury w obliczu polikryzysu i jej roli w budowaniu wspólnoty;
• Kompetencje i Adaptacje – o umiejętnościach i wrażliwościach, które pomogą odnaleźć się w nadchodzącej przyszłości.

NieKongres to trzy dni pełne inspirujących wydarzeń: wykładów, warsztatów, paneli dyskusyjnych, działań artystycznych, spacerów i wizyt studyjnych. Z kolei na NieTargach Animacji Kultury zaprezentują się instytucje, organizacje i inicjatywy działające na rzecz kultury – w tym wydawnictwa Narodowego Centrum Kultury oraz kampanii społeczno-edukacyjnej Barwy Wspólne, poświęconej symbolom narodowym i kulturowym.

W atmosferze otwartości i wymiany doświadczeń odbędą się również rozmowy przy „Kawie z wartościami”, podczas których goście z różnych środowisk podzielą się swoją perspektywą na takie tematy, jak fundraising, gościnność czy relacje z naturą. Kultura spotka się tu z refleksją, działaniem i codziennością.

W programie zaplanowano korowód animatorów i animatorek kultury, który w piątkowy wieczór przemaszeruje ulicami Nowej Huty, a także wieczorne wydarzenia artystyczne – koncert Dirty Horns oraz taneczny jam z udziałem Moniki Węgrzynowicz i Karoliny Piwowarczyk. Uczestnicy będą mieli też okazję poznać dziedzictwo dzielnicy, m.in. poprzez spacery po Łąkach Nowohuckich i wystawę dzieł Zdzisława Beksińskiego w Nowohuckim Centrum Kultury.

– W kulturze ogromne znaczenie ma widzialność wszystkich środowisk, które ją tworzą – nie tylko tych największych czy najbardziej rozpoznawalnych, ale przede wszystkim tych, które codziennie pracują najbliżej odbiorców: lokalnie, w bezpośrednim kontakcie z ludźmi – podkreśla Hanna Wróblewska, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. – NieKongres tworzy przestrzeń do rozmowy, w której animatorzy i animatorki kultury dzielą się swoim doświadczeniem, inspirują, a także zwracają uwagę na wyzwania związane z budowaniem oferty kulturalnej bliskiej społeczności.

NieKongres odbywa się co dwa lata w różnych częściach Polski. W 2025 roku gospodarzem wydarzenia została Nowa Huta – dzielnica Krakowa o bogatej historii i ogromnym potencjale kulturotwórczym. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny, ale obowiązuje wcześniejsza rejestracja.

Na tydzień przed NieKongresem, tj. 18 czerwca 2025 r. o godz. 12:30 w Sali Portretowej Urzędu Miasta Krakowa (pl. Wszystkich Świętych 3–4). odbędzie się konferencja prasowa

Udział w niej wezmą:

• Jadwiga Gutowska-Żyra – Dyrektor Wydziału Kultury UMK
• Paweł Szczepanik – Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Kultury
• Jarosław Klaś – Dyrektor Ośrodka Kultury Norwida
• Anna Michalak – Prezeska Forum Kraków
• Michał Rydzewski – Zastępca Dyrektora Narodowego Centrum Kultury

Wśród zaproszonych gości znajdą się również przedstawiciele partnerów wydarzenia: Ośrodka Kultury Kraków–Nowa Huta, Nowohuckiego Centrum Kultury, Teatru Ludowego i Teatru Łaźnia Nowa.