Wśród gwiazd tegorocznej edycji festiwalu usłyszymy jednego z najwybitniejszych prekursorów funku – George’a Clintona, który zagra wraz z ponaddwudziestoosobową orkiestrą Parliament Funkadelic. W świecie muzycznym hasło „żywa legenda” często bywa nadużywane, zwłaszcza obecnie, kiedy co drugi młody wykonawca aspiruje do tego tytułu już po wydaniu pierwszej płyty. Lista tych prawdziwych legend i ikon muzyki jest znacznie krótsza, ale George Clinton z pewnością się na niej znajduje. Członek Rock & Roll Hall of Fame, klawiszowiec, wokalista, autor tekstów, producent muzyczny zagra w Lublinie w piątek 29 czerwca.

Na przełomie czerwca i lipca w ramach Festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia wystąpią także pionierzy nurtu digital hardcore, kultowe Atari Teenage Riot. Ich koncerty to mocne elektroniczne brzmienie, punkowy przekaz i spektakularne wizualizacje. W swojej twórczości połączyli gitarowy punk i hard core z ciężką elektroniką, tworząc podwaliny nowego gatunku. W swoją muzykę wplatali dodatkowo także elementy hip-hopu, breakbeatu, noise'u, a nawet disco oraz mocny anarchistyczno-antynazistowski przekaz. Podobnie jak George Clinton, pochodząca z Berlina formacja przyjedzie do Lublina na jedyny polski koncert.

 Niezwykłym przeżyciem będzie też bez wątpienia koncert Saula Williamsa – czołowego artysty współczesnej sceny nowojorskiej, poety, muzyka, rapera, pisarza i aktora w jednej osobie. Saul Williams to jeden z najważniejszych, najbardziej wpływowych głosów współczesnej Ameryki. Jego sztuka i przekaz dotarły wraz z nim m.in. do Białego Domu, opery w Sydney, Luwru czy Lincoln Center. W Lublinie zobaczymy jego solowy występ i będzie to z pewnością jeden z kluczowych momentów tegorocznych Innych Brzmień.

Każdego roku częścią festiwalu jest prezentacja wytwórni płytowej, wyróżniającej się na światowym rynku muzycznym. W tym roku wybór padł na Glitterbeat Records – jeden z najprężniej działających labeli, specjalizujących się w brzmieniach afrykańskich, arabskich oraz w muzyce nowoczesnej. Takie brzmienia zaprezentują cztery zespoły. Usłyszymy mocny przekaz od Chrisa Eckmana, Murata Ertela i Hugo Race’a z Dirtmusic, żywiołowy skład Baba Zula, pustynny trans w wykonaniu Ifriqiyya Électrique oraz elektroniczny beat połączony z północnoafrykańskim folkiem w wykonaniu Ammar 808. Koncertom towarzyszyć będzie wystawa, stoisko z unikatowymi materiałami wytwórni oraz dyskusja z jej założycielami – Peterem Weberem i Chrisem Eckmanem, poprowadzona przez dziennikarza muzycznego Rafała Księżyka i managerkę muzyczną, szefową festiwalu JazzArt w Katowicach – Martynę Markowską.

Po wielu latach nieobecności, w Lublinie wystąpi też Lech Janerka, czyli jedna z ikon, a jednocześnie jedna z najbardziej zagadkowych i oryginalnych postaci polskiej sceny muzycznej. Ważnym wydarzeniem festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia będzie także premierowy występ duńsko-polskiego kolektywu Afenginn & Bastarda, czyli muzyczne spotkanie pochodzącej z Kopenhagi grupy Afenginn oraz związanego z oficyną Lado ABC warszawskiego trio Bastarda. Ten drugi skład wystąpi w Lublinie dwukrotnie, ponieważ ostatniego dnia festiwalu zaprezentuje na żywo autorską ścieżkę dźwiękową do filmu „Ziemia” Aleksandra Dowżenki. Listę polskich artystów zamyka nowy zespół tytanów trójmiejskiej alternatywy, czyli transowe Rito, zbudowane w dużej mierze na rytmie, pierwotnej energii i sile witalnej oraz szalona, przebojowa elektronika duetu Wczasy.

Ciekawą propozycję dla poszukiwaczy innych brzmień stanowić będzie bez wątpienia szalona grupa pod wodzą Igora Krutogolova, grająca pod sporo mówiącą nazwą Igor Krutogolov’s Toy Orchestra. To zdaniem wielu znawców najlepszy na świecie zespół grający wyłącznie na dziecięcych instrumentach. W ruch pójdą minigitary, bębenki, dziecięce klarnety i akordeony, pianinka i grzechotki, z których Toy Orchestra wyczaruje prawdziwą magię.

Nie zabraknie także przedstawicieli młodego pokolenia twórców zza wschodniej granicy. W tym roku wschodnią prezentację otworzą dwie grupy z Ukrainy – grający mocny, wyrazisty stoner rock Sinoptik oraz łączący hip-hop, elektronikę i muzykę klubową OY Sound System. Całości ukraińskiej prezentacji dopełni Alinda, która w swojej muzyce łączy w spójną, przemyślaną całość post rock, elementy metalu, prog rock, a nawet ambient i elektronikę. Białoruś na tegorocznych Innych Brzmieniach reprezentować będzie natomiast grupa Super Besse, podbijająca w ostatnim czasie zachodnie rynki muzyczne. Pochodzący z Mińska artyści nawiązują mocno do stylistyki cold wave i new wave, robiąc też wycieczki w stronę post punka czy electro.

Podczas tegorocznej edycji festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia, która odbywa się w roku 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, świętowanego w Lublinie pod hasłem „Lublin 1918-2018. Inspiruje nas wolność”, zaprezentujemy specjalny program muzyczny złożony z protest songów, czyli pieśni buntu charakterystycznych dla różnych epok i przełomów w dziejach świata. W ramach koncertu „Songs of protest” wraz z zaproszonymi do projektu artystami postaramy się spiąć klamrą to szerokie zagadnienie oraz odpowiedzieć na pytanie nurtujące od kilku lat współczesny świat muzyczny – co się stało z dzisiejszymi protest songami i czy artyści naszych czasów jeszcze się buntują? Jeśli tak, to przeciw czemu, jakim językiem oraz jak taki przekaz dociera do słuchacza? Z tematem zmierzy się powołana specjalnie na Inne Brzmienia Follow The Rabbit Orchestra, czyli autorska orkiestra pod wodzą Oli Rzepki (Drekoty), złożona z muzyków takich składów jak 100nka i Graal oraz z udziałem Gaby Kulki, Natalii Pikuły i Marsiji Loco.

Tegoroczny festiwal obfituje w premierowe koncerty i wydarzenia, a kolejnym z nich jest misterium taneczno-muzyczne „And we are opening the gates”. Produkcją dowodzi Raphael Rogiński – wybitny gitarzysta i kompozytor. Do tego międzynarodowego projektu artysta zaprosił dwie tancerki – Helenę Ganjalyan z Armenii i Talyę Balikcioglu z Turcji oraz znanego m.in. z zespołu Nagrobki Adama Witkowskiego. W koncercie-spektaklu wspólnie eksplorować będą wątki równości międzyludzkiej, problemu uchodźstwa i migracji oraz przynależności społecznej, etnicznej i kulturowej.

Ważnym elementem programu Innych Brzmień, podobnie jak w latach ubiegłych, jest cykl Music IN, czyli prezentacja artystów lubelskiej sceny muzycznej. W tym roku pokażemy dwa dobrze znane, mające w Lublinie swoją widownię zespoły – Naczynia oraz Plug & Play – co istotne, oba z nowym materiałem. Do tego awangardowy duet Pasożyty oraz We Are Polarized – nowa formacja na miejskiej mapie, reprezentująca nurt black art wave. Wydarzeniem będzie też koncert blisko dziesięcioosobowej grupy Mikroelementy, złożonej ze znanych lubelskich muzyków, w tym m.in. Jerzego Słomy Słomińskiego, Karola Kolora Gadzało czy członków grupy Sekta Denta.

Poza muzyką, którą oprócz scen będzie można znaleźć na Targach Małych Wydawców, na wydarzenie składają się także seanse kinowe, spotkania i wystawy. W ramach cyklu Move East Movie odbędzie się prezentacja ukraińskich filmów animowanych dla dzieci i dorosłych, które na przestrzeni wielu lat powstawały w tamtejszych studiach filmowych, tworząc bogatą i ciekawą historię ukraińskiej animacji.

Nie zabraknie także spotkań z pisarzami, artystami i intelektualistami z krajów Partnerstwa Wschodniego. W tym roku w ramach Wschodniego Expressu przygotowaliśmy aż 6 premier wydawniczych: „Sonia” Kateryny Babkiny, „Pokój do smutku” Andrija Lubki, „Wakacje nad Letą” Hałyny Kruk, „Cyrk i inne wiersze” Julii Cimafiejewej, „Wasi, nasi oraz inni” Ołeksandra Bojczenko oraz „Poprzednie życie” Mykoły Riabczuka. Cykl literacki otworzy wykład Mykoły Riabczuka o trudnej miłości, literaturze, Europie Wschodniej i „Europie Prawdziwej”. W programie także debaty o Ukrainie, najnowszej literaturze zza naszej wschodniej granicy oraz o przekładzie i dylematach tłumaczy.

W ramach Innych Brzmień będzie można również zobaczyć wystawę „Uliczne życie – XIX-wieczna Gruzja w fotografii Dmitrija Jermakowa”, artysty uważanego za pioniera fotografii etnograficznej i obyczajowej w imperium carskim. Zaprezentowane będą też efekty projektu dokumentacyjnego Yevgena Nikiforova, który od 2013 roku odwiedza wszystkie regiony Ukrainy, aby sfotografować lokalne dzieła sztuki monumentalnej oraz ustalić ich historię (wystawa pt. „Zdekomunizowane: radzieckie mozaiki Ukrainy”). Warto zwrócić także uwagę na wystawę plakatów wykonanych przez ilustratorów ukraińskich pt. „Yellow&Blue – obraz współczesnej Ukrainy”, która poprzez język graficzny pokazuje tradycje, lokalizacje i cechy naszego wschodniego sąsiada, które nie są łatwe do znalezienia w przewodnikach.

Najmłodsi widzowie będą mogli uczestniczyć w przygotowanych specjalnie dla nich Małych Innych Brzmieniach, na które złoży się cykl warsztatów, pozwalający na nieskrępowane zabawy dźwiękiem.

Podczas festiwalu odbędzie się też dedykowany branży muzycznej specjalny cykl szkoleniowy „Music IN”, który będzie swoistym inkubatorem dla artystów, managerów, promotorów oraz producentów wydarzeń muzycznych i animatorów życia muzycznego. Specjalnie dla nich przygotowany został szereg inspirujących warsztatów, dostarczających narzędzi do świadomego budowania kariery w branży muzycznej.

***

Wschód Kultury to projekt kulturalny integrujący środowiska artystyczne miast Polski Wschodniej (Białegostoku, Lublina i Rzeszowa) i artystów krajów Partnerstwa Wschodniego (Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy), realizowany przez Narodowe Centrum Kultury oraz trzy wspomniane miasta.

Ideą projektu jest wspólne odkrywanie tego, co niepowtarzalne w każdej z kultur, a także wymiana doświadczeń artystycznych. Z biegiem czasu festiwal stał się pomostem włączającym naszych wschodnich partnerów w obieg kultury europejskiej. W 2018 roku Wschód Kultury będzie realizowany po raz szósty.

Przedsięwzięcie powstało dzięki zaangażowaniu środowisk twórczych, samorządów wschodniej Polski oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.